Uygur Türkçesi

Yanıt Açıklaması: Cümlenin günümüz Türkçesine doğru çevirisi B seçeneğinde verildiği gibi olacaktır: gönüldeki (nefsinin yapmaya zorladığı) arzularını kandırmak için tefekkür ederken bulunmaz çintamani incisini (düşünce mücevherini = mutlak hakikati) bulacak olursa /…/

Yanıt Açıklaması: köz ‘göz’ +i [3. tekil iyelik eki] ?ara ‘kara’ +m [1. tekil kişi iyelik eki] kül- ‘gülmek’ –(ü)ş ‘gülüşmek’ [işteşlik eki] olur- ‘oturmak’ –alım [1. çoğul kişi emir eki] Seçeneklerde verilen tüm sözcük bilgi eşleşmeleri doğrudur. Dolayısıyla A şıkkı doğru cevap olmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Adınçıg amra?:  Emsalsiz sevgili, Amra? özkiyem: Sevgili cancağızım, Kavışıgsayur men: Kavuşmak istiyorum, Yavaşım birle: Yumuşak huylum ile, Baru yime umaz men: Gidemiyorum da. Görüldüğü gibi III numaralı seçenek şiiirdeki tek doğru satırdır. Dolayısıyla doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: "Tigin" kelimesi "prens" anlamına gelmektedir. Doğru cevap B'dir

Yanıt Açıklaması: 12 hayvanlı takvime göre Luu yıl ejderhadır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Ben zamirinde m’li yapıları tercih eden BK ve K yazıtları -içinde /n/ ve /ŋ/ geçen- beŋgü “ebedî, ebedî olarak” gibi başka sözcüklerde b’yi tercih etmiştir.

Yanıt Açıklaması: “TLX YWZLWK K’ ‘YNC’ atlıg yüzlüg-ke inçe. Doğru yanıt E.

Yanıt Açıklaması: k ata taluy- k a kirip sefer oknayusa gitmiş, Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: İlk Türk şairi olarak bilinen Aprın Çor Tigin’in Türk lirik şiirinin ilk ve en eski örneği olarak gösterilen aşk konulu bir şiiri vardır (R. Rahmeti Arat, “Edebiyatımızda İlk Lirik Şiir”, Türk Yurdu, 50. yıl, S. 284, Mayıs 1960, s. 37-38). Bu şiir Maniheist yazmalar arasındadır ve Aprın Çor Tigin’in bu şiiriyle aynı yaprakta bulunur. Şairin adı şiirin sonundaki tükedi aprın çor tigin kügi “Bitti Aprın Çor Tigin’in şiiri” ifadesinde belirtilir. Mani için yazılmış bir övgüdür. Görüldüğü gibi şiir savaş değil aşk konuludur. Dolayısıyla IV seçeneği yanlış diğer seçenekler ise doğrudur.

Yanıt Açıklaması: ay- ‘söylemek’ -ur [geniş zaman eki] Doğru cevap D'dir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Manzumenin bütün dizeleri gramer uyağı dediğimiz uyak türü ile sona erer: … arayadanta / … suvlukta / … kuvraglıkta / … orunlukta. Dolayısıyla bu uyak dizisine uyan tek seçenek A şıkkı olan ... ağlakta'dır.

Yanıt Açıklaması: men ‘ben’ +in͡g [ilgi durumu eki: Zamirler üzerine iyelik ekleri gelmez.] ḳaş ‘kaş’ +ı [3. tekil kişi iyelik eki] körtle ‘güzel’ +m [1.tekil kişi iyelik eki] köz ‘göz’ +i [3. tekil iyelik eki] ana ‘anne’ +mız [1. çoğul kişi iyelik eki]

Yanıt Açıklaması: bar ‘var, mevcut’+ça [eşitlik durumu eki] munçulayu ‘bu şekilde’ < bunçalayu < bu ‘işaret zamiri’ +n [zamir n’si] +ça [eşitlikeki] +la- [isimden fiil yapım eki] -(y)u [zarf-fiil eki] bil ‘bel’ +çe [eşitlik durumu eki] tüt- ‘tütmek’ -er [geniş zaman sıfat-fiili] +çe [eşitlik durumu eki]

Yanıt Açıklaması: Küskü yılı sıçan, fare karşılığı olan bir yıldır. Kuzey anlamındadır. Hareket, sezgi özelliği taşır.

Yanıt Açıklaması: X’N PW ‘WYTWK S’V ‘YŞYDYP kan bu ötüg sav işidip. Doğru cevap A.

Yanıt Açıklaması: 12 Hayvanlı Türk Takvimi, 12 yılın 5 katı olan 60 yıllık devreleri ile Köktürklerde, Uygur Türklerinde, Tuna Bulgarlarında, İtil Bulgarlarında kullanılmış olup, Türkler arasında çok yaygın bir sistem olmuştur. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: YWNT ’WD CWX’R XWY yunt ud çoḳar ḳoy Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Tabloda görüldüğü gibi köstebek 12 hayvanlı Türk takviminde yer almamaktadır. Dolayısıyla doğru cevap olarak I - II - IV - V maddelerini barındıran D seçeneği işaretlenmelidir.

Yanıt Açıklaması: TY “WYNKY ‘WYNKY X’ZX’NC XYLM’X ti ön ? gi ön ? gi k az g anç k ılma k Doğru cevap A'dır.