Final Sınavı - Uygur Türkçesi

Soru 1:

Adkaşu turur kat kat tagda amıl ağlak aranyatanda Artuç söğüt altınınta akar suvlukta Amrançıgın uçdaçı kuşkıyalar tirinlik kuvraklıkta Adkagsızın mengi tegingülük ol anı teg orunlarta Budist Uygur şiirlerinden ‘’ anı teg orunlarta’’ redifli şiirin aşağıda belirtilen özelliklerinden hangisi yanlıştır?

A) Şiirde dize başında ve dize içlerinde aliterasyonlara yer verilmiştir. B) Şiir dizeleri 13 ile 21 hece arasındadır ve kahramanlıkları, savaşları anlatan epik özelliktedir. C) Dize sonlarında gramer uyağı denilen uyak türü bulunmaktadır. D) Dizeler gerek anlam gerekse şekil bakımından doğal duraklarla ikiye bölünmüştür. E) Dörtlüklerin son dizelerindeki anı teg orunlarta redifinden önce –guluk ol şeklinde bir gramer uyağı bulunmaktadır.

Soru 2:

“köngül-teki küsüşin kanturgalı sakınsar bulunçusuz çintemeni erdini bulsar” cümlesinde işaretli kelimenin doğru çözümü hangisidir?

A) kantur-‘kandırmak, doyurmak’ < kan‘kan”-tur[ettirgenlik eki]–ga[fiilden isim yapım eki] +lı[isimden isim yapım eki] B) kantur-‘kandırmak, doyurmak’ < kan‘kan” +tur[isimden fiil yapım eki]–gal[zarf-fiil eki] +ı[belirtme durum eki] C) kantur-‘kandırmak, doyurmak’ < kan -‘kanmak, doymak”-tur[ettirgenlik eki]–ga[sıfat-fiil eki] +lı[isimden isim yapım eki] D) kantur-‘kandırmak, doyurmak’ < kan-‘kanmak, doymak’-tur[ettirgenlik eki]–ga[zarf-fiil eki] +lı[isimden isim yapım eki] E) kantur-‘kandırmak, doyurmak’ < kan-‘kanmak, doymak’-tur[ettirgenlik eki]-galı[zarf-fiil eki]

Soru 3:

Beytü’l-hikme adlı tercüme okulu hangi dönemde kurulmuştur?

A) Bilge Kağan döneminde. B) Abbasi halifesi Mansur döneminde. C) Köl Tigin döneminde. D) Böğü Kağan döneminde. E) Koço Uygur Kağanlığı döneminde.

Soru 4:

Hangisi 12 Hayvanlı Türk Takviminin yaygın kullanıldığı Türk topluluğu değildir ?

A) Köktürk B) Uygur C) Tuna Bulgarları D) İtil Bulgarları E) Memluk Kıpçakları

Soru 5:

Aşağıdaki seçeneklerde bulunan sözcüklerden hangisinde ettirgenlik eki vardır?

A) yılınga B) kanturgalı C) bulunçusuz D) yulugka E) küsüşin

Soru 6:

Yılan bar agu tını ıraktın Zehirli solukları uzaktan ifadesinin Türkiye Türkçesine çevirisi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yılan zehirli soluğu uzaktır B) Yılan soluğu zehiri uzakta C) Yılandır zehir veren uzaktan D) Yılan var zehirli uzakda E) Yılandır. Zehirli solukları uzaktan

Soru 7:

Aşağıdakilerden hangisi gramer uyağı değildir?

A) Arayadanta B) Suvlukta C) Kuvraglıkta D) Erip E) Orunlukta

Soru 8:

Aşağıdaki sözcüklerin hangisinde fiilden isim yapım eki yoktur?

A) saklanmadın B) odug C) tegzinç D) önglüg E) üküş

Soru 9:

‘’ öz amrakımın öpügseyür men ‘’ cümlesindeki eylemin kök ve eklerine ayrılmasında aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) öp – (eylem kökü) – üg (fiilden isim yapım eki) +se (isimden fiil yapım eki)- -yür (belirli geçmiş zaman) men (1. tekil kişi) B) öp- (eylem kökü) -üg (fiilden isim yapım eki) +se (isimden fiil yapım eki)-yür (geniş zaman eki) men (1. tekil kişi) C) öp- eylem kökü) – üg (fiilden isim yapım eki) +se (isimden fiil yapım eki) –yür (gelecek zaman eki) men (1. tekil kişi) D) öp- (eylem kökü) – üg(fiilden fiil yapım eki) +se ( fiilden fiil yapım eki) – yür (şimdiki zaman eki) men ( 1. tekil kişi) E) öp- (eylem kökü) – üg (fiilden fiil yapım eki) +se (fiilden isim yapım eki) – yür (geniş zaman eki) men (1.tekil kişi)

Soru 10:

Aşağıdakilerden hangisinde durum eki kullanılmamıştır ?

A) igke B) minte C) evimni D) üskinde E) birer

Soru 11:

"Eski Türk Şiiri" adlı eser aşağıdakilerden hangisine aittir?

A) Peter Zieme B) A. von Le Coq C) R. Rahmeti Arat D) Aprın Çor Tigin E) Şinasi Tekin

Soru 12:

“ķan inçe tip yarlıġ-ķadı tıdu umadım erkim tükemedi erksiz ıdur men amtı siz ķataġlanın͡g” cümlesindeki geçen hangi kelimede emir eki bulunmaktadır?

A) yarlıġķadı B) tıdu umadım C) tükemedi D) ıdur men E) ķataġlanın͡g

Soru 13:

"Edgü" kelimesindeki -gü ekinin görevi aşağıdakilerden hangisidir?

A) İsimden isim yapım eki B) İsimden fiil yapım eki C) Fiilden isim yapım eki D) İsimden sıfat yapım eki E) Sıfattan isim yapım eki

Soru 14:

tapladı ötürü içgerü kangı illigke Yukarıdaki cümlede hangi sözcükte, isimden fiil yapım eki geçmektedir?

A) tapladı B) ötürü C) içgörü D) kangı E) illigke

Soru 15:

Uygurca transliterasyonu PYRY “YWR XWY YYLXY ‘YKYDS’R olan sözlerin transkripsiyonu aşağıdakilerden hangisidir?

A) ayu birdi-ler biri ayur kazganç B) bir tarısar ming tümen bolur C) biri ayur koy yılkı igidser D) ayur öngtün kidin satıgka E) yılınga aşılur bay bolur biri

Soru 16:

Aşağıdaki sözcüklerin hangisinde eşitlik durum eki kullanılmıştır?

A) bilçe B) yantru C) yigrek D) tınturgalı E) ikigü

Soru 17:

“ol ödün kan?gı kan tiginke septi biş yüz erennin?g aşı suvı kölüki takı ne kergekin alku tüketi birip uzatıp öntürdi” cümlesinde hangi ek bulunmaz?

A) iyelik eki B) yönelme durumu eki C) zarf-fiil eki D) eşitlik durumu eki E) ettirgenlik görevinde fiilden fiil yapım eki

Soru 18:

Uygurca karşılığı TWRXWRDY olan sözlerin çevirisi aşağıdakilerden hangisidir?

A) turgurdu B) turğurdı C) turğırdu D) turgurdı E) tuğrurdı

Soru 19:

On iki hayvanlı Türk Takvimini aşağıda belirtilen Türk topluluklarından hangisi kullanmamıştır?

A) Uygurlar B) İtil Bulgarları C) Karahanlılar D) Tuna Bulgarları E) Köktürkler

Soru 20:

Aşağıdaki sözcüklerin hangisinde pekiştirme görevinde ettirgenlik eki -ettirgenlik eki - edilgenlik eki -geniş zaman eki kullanılmıştır?

A) kigürür B) igrik C) korkınçığ D) aktarılur E) eşil