Seçmeli Ara Sınav - Uygur Türkçesi

Soru 1:

Aşağıdaki sözcük çözümlemelerinden hangisi doğrudur?

A) toḳı- ‘dokumak’ –(y)ur [3. tekil kişi geniş zaman] B) engir- ͡ ‘eğirmek’ –er [zarf-fiil eki] C) toḳı- ‘dokumak’ –(y)ur [kalıplaşmış zarf-fiil eki] D) bol- ‘olmak’ –(u)p [3. tekil kişi geniş zaman] E) bol- ‘olmak’ –(u)p [dönüşlülük eki]

Soru 2:

Uygurca ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Köktürk yazısında Uygur yazılarına kıyasla daha çok örnek vardır. B) Uygur yazılı ürünleri arasında Budist yapıtları büyük yer tutmaktadır. C) Uygur yazıları ve Uygur dili vesikaları, parlak bir devri aydınlatan, geniş sahalara yayılmış bir kültürün dilidir. D) 762’de resmî din olarak kabul edilen Maniheizmle ilgili elyazmaları ise Budizmle ilgili olanlara göre çok daha azdır. E) Hıristiyanlığın Nesturî mezhebi ile ilgili Uygurca yazmaların sayısı ise çok çok azdır.

Soru 3:

Osmanlı sarayında Uygur harfleriyle yazan kâtiplere ne ad verilirdi?

A) Yazıcı B) Molla C) Mirza D) Şaman E) Bahşı

Soru 4:

Ötüken Uygur Kağanlığı 840’ta kimler tarafından yıkılmıştır?

A) Çinliler B) Kırgızlar C) Tibetliler D) Karluklar E) Araplar

Soru 5:

Aşağıdakilerden hangisi Maniheist Uygur edebiyatı ile ilgili yanlış bilgi içermektedir?

A) Maniheist Uygurlardan kalan metinler küçük boyutlu yazmalardır. B) Yazıların dikkatli ve titiz ellerden çıktığı gözlenir. C) Noktalama işaretlerinin kullanımı bakımından da Budist çevreye ait metinlerden kolaylıkla ayırt edilebilir. D) Maniheist Uygurlardan kalan metinler büyük mezar taşlarına yazılan yazılardır. E) Özellikle hem ön uyakla hem de son uyakla yazılmış başarılı şiirörnekleri vardır.

Soru 6:

Mani dinini resmî din olarak kabul ettiren hükümdar aşağıdakilerden hangisidir?

A) Bögü Kağan. B) Bilge Kağan. C) Köl Tigin. D) Abbasi halifesi Mansur. E) Cengizhan.

Soru 7:

Uygur etnik adı, ilk olarak aşağıdakilerden hangisinde geçmiştir?

A) Bilge Kağan yazıtının doğu yüzü 37. satırı B) Köl Tigin yazıtının güney yüzü 10. satırı C) Ton Yukuk yazıtının batı yüzü 7. satırı D) Altun Yaruk E) İyi Düşünceli Prensle Kötü Düşünceli Prens

Soru 8:

Uygur etnik adının tarihte ilk olarak geçtiği Bilge Kağan yazıtının doğu yüzünde geçen “uygur elteber yüzçe erin ilgerü tezip bardı” 37. satırının doğru çevirisi hangisidir?

A) Uygurların ilteberi yüz kadar adamla doğuya doğru kaçıp gitti. B) Uygur yurtlarını bırakarak yüzlerce insanlar doğuya doğru tezden gitti. C) Uygur halkı yüzlerce insanla doğuya doğru toza toprağa bulanarak vardı. D) Uygur halkı yüzerek ırmağı geçip ileri doğru gitti. E) Uygurlar yüz kadar adamla ileri doğru göç etti.

Soru 9:

Hangisi Uygur yazısında söz başında elif + vav + ye harfleriyle gösterilen seslerdendir?

A) /a/ B) /e/ C) /y/ D) /u/ E) /ö/

Soru 10:

Aşağıdaki hangi ülke Uygurca yazmaların keşfinde en büyük gayreti ve başarıyı göstermiştir?

A) Almanya B) Finlandiya C) Fransa D) Rusya E) Japonya

Soru 11:

Çinli seyyah Hsüang-tsang 627-643 yılları arasında gerçekleştirdiği yolculuğu anlattığı seyahatnamesinde Türklerin yaşamış olduğu bölgelerdeki etkili olan dinlerden birisi olarak hangisini zikretmektedir?

A) İslam B) Şamanizm C) Nesturilik D) Mecusilik E) Mani

Soru 12:

Günümüzde hâla çıkan BTT’nin ilk sayısını kim veya kimler çıkarmıştır?

A) Bang ve i A. von Gabain B) W. K. Müller C) Von Le Coq D) Hsüangtsang E) Hazai ve P. Zieme

Soru 13:

Eski Uygur Türkçesinde kitaptaki bölümler için hangi kelime kullanılmıştır?

A) bölgü B) bölüş C) ülgü D) ülüş E) yarık

Soru 14:

Hangisinin Mani’nin yazdığı yedi kitaptan birinin Uygurca çevirisi olduğu sanılmaktadır?

A) İki Yıltız Nom B) Sekiz Yükmek C) Altun Yaruk D) Ayıg Ögli Tigin Edgü Ögli Tigin E) Vap hua ki atlıg nom çeçeki sudur

Soru 15:

Üç nüshasından biri olan Viyana nüshası Uygur harfleri ile yazılmış olan eser aşağıdakilerden hangisidir?

A) Bahtiyar-nâme B) Tezkiretü’l-Evliyâ C) Atabetü’l-Hakâyık D) Kutatgu Bilig E) Mi‘rac-nâme

Soru 16:

Orhun Türkçesinde "sevinmek" kelimesinin yazılımı aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

A) sebin- B) sewig C) sewin D) sewinç E) sew

Soru 17:

Uygurca "törüg" sözcüğünün Türkçesi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sevgili B) Gönül C) Yüce D) Devlet E) Töre

Soru 18:

Divanu Lugati’t-Türk adlı eseri kim yazmıştır?

A) Hsüangtsang. B) Taspar Kağan. C) Abbasi halifesi Mansur. D) Bilge Kağan. E) Kaşgarlı Mahmud.

Soru 19:

I. Budist Uygurlardan yazma ve basma eserler kalmıştır. II. Bu metinler, pustaka formatında, Çin kitap tomarı tarzında, katlama kitap gibi çeşitli kitap biçimlerinde hazırlanmışlardır. III. Yazmalar kâğıt üzerine fırça ya da kalemle ve siyah mürekkeple yazılmıştır. IV. Buda ve bodhisattva (= buda adayı) gibi dinî açıdan önemli sözler kırmızı mürekkeple yazılmıştır. Budist Uygur Edebi metinleriyle ilgili yukarıdakilerden hangileri doğrudur?

A) I ve II B) II ve III C) I ve III D) I, II ve III E) I, II, III ve IV

Soru 20:

Aşağıdakilerden hangisi Turfan metinleri hakkında yayımlanan ilk süreli yayınlardan biri değildir?

A) Central Asiatic Journal B) Uigurica C) Manichaica D) Türkische Turfan-Texte E) Berliner TurfanTexte