Seçmeli Ara Sınav - Orhon Türkçesi

Soru 1:

Orhun Yazıtları hakkında yapılan Fin Atlası kimin başkanlığındaki heyetin çalışmaları sonrasında ortaya çıkmıştır?

A) Yadrintsev B) Radloff C) Heikel D) Castrén E) Aspelin

Soru 2:

Orhun Türkçesindeki "kışlag" sözcüğünün aldığı yapım ekleri, aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla ve doğru olarak verilmiştir?

A) Fiilden isim-İsimden fiil B) İsimden isim-İsimden fiil C) İsimden fiil-Fiilden fiil D) İsimden isim-İsimden isim E) İsimden fiil-Fiilden isim

Soru 3:

Aşağıdaki özelliklerden hangisi Ural-Altay dil ailesinin ortak özellikleri arasında gösterilemez?

A) İsimlerin çekiminde iyelik ekleri kullanılır. B) Sözcükler, sonuna getirilen “-e” ekiyle dişil hâle gelir. C) Fiil şekilleri zengindir. D) Sayı sözlerinden sonra çokluk eki kullanılmaz. E) Bu dillerin çoğunda olumsuz hareket için ayrı bir fiil vardır.

Soru 4:

Altay dilleri için en karakteristik fonetik özelliklerinden biri ve en önemlisi olan Türkçe /z/ = Çuvaşça /r/ Türkçe /ş/ = Çuvaşça /l/ ses denkliklerine göre Ortak Türkçe'deki "tuz" kelimesi Çuvaşça'da aşağıdakilerden hangisiyle karşılanır?

A) tıvar B) şil C) tıl D) tuş E) yaz

Soru 5:

I. b- II. ç- III. k- IV. s- V. t- VI. y- VII. j- Yukarıdakilerden hangileri Orhun Türkçesinde söz başı ünsüzleridir?

A) I, II, III, IV, VI, VII B) II, III, IV, VI, VII C) I, II, III, IV, V, VI D) III, IV, V E) IV, V, VI, VII

Soru 6:

II. Köktürk Kağanlığı’nı kim kurmuştur?

A) Bilge B) Köl Tigin C) Muhan D) Kutlug E) Bumin

Soru 7:

Ural-Altay dillerini dil Ural ve Altay dilleri olmak üzere iki gruba ayıran kişi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Wilhelm Schott B) Gustaf John Ramstedt C) Matthias Alexander Castrén D) Wilhelm Radloff E) Alâüddîn Atâ Melik Cüveynî

Soru 8:

Orhun Türkçesindeki yaylag "yayla" sözcüğünün aldığı yapım ekleri, aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla ve doğru olarak verilmiştir?

A) İsimden isim-İsimden isim B) İsimden fiil-Fiilden fiil C) Fiilden isim-İsimden fiil D) Fiilden isim E) İsimden isim-İsimden fiil

Soru 9:

Kaynaklar, Türk adının ilk kez Bizans coğrafyacısı Pomponius Mela’nın kaleme aldığı De situ orbis (Dünyanın Tasviri) adlı eserinde zikredilmiş olabileceğini yazar. Bu eser hangi tarihte yazılmıştır?

A) M.S.450 B) M.S.552 C) M.Ö.450 D) M.S. 43-33 E) M.Ö. 43-44

Soru 10:

I. Türk yazı dilinin ilk örnekleri VII. yy’a aittir. II. Köl Tigin, Bilge Kağan ve Tonyukuk yazıtları, mezar taşı olarak dikilmiştir. III. Çoyren yazıtının diğer adı Orhun yazıtıdır. IV. Çoyren yazıtı, alfabenin taş üzerine kazınmasıyla yazılmıştır. Yukarıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) Yalnız II B) II, III C) I, IV D) I, II, III E) I, II, IV

Soru 11:

Ramstedt, Altay dilleri arasında ses denkliklerinden bahsederken Türkçedeki “y” sesinin Moğolcada aşağıdaki seslerden hangisiyle karşılanacağını belirtmemiştir ?

A) j B) y C) d D) n E) t

Soru 12:

Türkiye Türkçesindeki ‘sarı’ sözcüğünün Orhun Türkçesindeki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?

A) saru B) sarug C) sarıg D) darıg E) yarı

Soru 13:

Eski ve Orta Türkçe Dönemlerine ilişkin olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğru değildir?

A) Köktürk ve Uygur ile Karahanlı Türkçesi arasındaki farklar seslik, biçimlik ve söz dağarcığı farklılıklarıdır. B) Türk yazı dili tarihinin başlangıç noktası Eski Türkçe Dönemi’dir. C) Mani dininin etkisiyle Karahanlılar Manihey alfabesini kullanmıştır. D) Dili dönemlere ayırmada yaygın görüş olarak din ve onun alfabesini kullanmak yeterli bir gerekçe olamaz. E) Uygur ve Karahanlı Türkçeleri birbirinin devamı olmakla birlikte yan yana iki ayrı medeniyeti temsil ederler.

Soru 14:

Altay dil birliğinden aynı zamanda dört dilin ortaya çıkmış olabileceğine inanmayan, Türkçe ile Moğolca ve Mançu-Tunguzca arasında Korece ile olduğundan daha fazla yakınlık vardır diye düşünen dil bilimci aşağıdakilerden hangisidir?

A) Harry Halén B) Gustaf John Ramstedt C) Matthias Alexander Castrén D) Nicholas Poppe E) Pentti Aalto

Soru 15:

Altay dil birliğinden aynı anda dört dilin ortaya çıkmış olabileceğine inanmayan ve çalışmalarında bunu ispatlayan bilim adamı, aşağıdakilerden hangisidir?

A) N. Poppe B) J. Németh C) G. Clauson D) G. Doerfer E) W. Kotwicz

Soru 16:

"Ana Altayca" dönemiyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Türk, Moğol, Tunguz, Kore dilleri ve Japonca ortaktır. B) Türklerin, Korelilerin, Moğolların ve Tunguzların ortak dilin varyantlarına sahip olduğu düşünülmelidir. C) Mahallî farklılıkların oluşturduğu ağızlar, dil seviyesinde düşünülmelidir. D) Mahallî farklılıkların alt gruplar oluşturduğu varsayılamaz. E) Türk dili, tarihinin en erken dönemidir.

Soru 17:

Türk dilinin tarihlendirilmiş en eski yazıtı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Bilge Kağan B) Çoyren C) Çuçen D) Yesünke E) Köl Tigin

Soru 18:

Kalıplaşmış zarf-fiil eki alan kelime aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kalı B) Yaylag C) Kagansıra D) Sansız E) Başlıg

Soru 19:

Bir dilin Ural-Altay grubuna dahil olması, aşağıda verilen hangi dil özelliklerini taşımasına bağlıdır?

A) Gramatikal cinsiyet içermesi, yardımcı fiilin kullanılmaması, soru ekinin olması, isim çekimlerinde iyelik ekinin olmaması. B) Ses uyumunun olmaması, gramatikal cinsiyet içermemesi, ulmaların olması, sayı sözlerinden sonra çokluk eki kullanılması ve olumsuz hareket için ayrı fiilin olması. C) Ses uyumunun olması, gramatikal cinsiyet içermemesi, ulmaların olmaması, sıfatın ismin önüne gelmesi ve olumsuz hareket için ayrı fiilin olması. D) Ural-Altay dillerinin çoğunda olumsuz hareket için ayrı bir fiil yoktur ve bağlaç yerine fiil şekilleri kullanılır. E) Sözcük belirleyici (belirtme edatı) işleviyle sözcüğün başına yazılan Arapçadaki ال ‘el-’ tarif harfi (krş.: الكتاب ‘el-kitâbü’) veya İngilizcedeki ‘the’ artikeli ( krş.: the Americas) gibi ulamalar vardır.

Soru 20:

Aşağıdakilerin hangisindeki ek, pekiştirme fonksiyonu nda kullanılmıştır?

A) töküt- B) kış- C) akıt- D) uduz- E) bintür-