Orhon Türkçesi

Soru 1

Orta Zorluk

Yenisey Yazıtları hakkında ilk kez önemli bilgiler veren araştırmacı kimdir?

A) W. Radloff

B) XII. Charles

C) P. J. T. Strahlenberg

D) D. G. Messerschmidt

E) I. Pyotr

Soru 2

Orta Zorluk

Türkologlar Türk dilini kaç dönem içerisinde inceler?

A) 4

B) 6

C) 2

D) 5

E) 3

Soru 3

Orta Zorluk

Türkçenin Eski ve Orta Türkçe Dönemlerinin belirlenmesinde en önemli etken aşağıdakilerden hangisidir?

A) Moğol istilası

B) İslamiyetin kabulü

C) Göç hareketleri

D) İklim koşullarının değişimi

E) Alfabe değişikliği

Soru 4

Orta Zorluk

Aşağıdakilerden hangisi I. Uygur Kağanlığı döneminden kalan Runik harfli metinle rden biridir?

A) II. Karabalgasun

B) Köl Tigin

C) Kara Balsagun

D) Tonyukuk

E) Küli Çor

Soru 5

Orta Zorluk

Aşağıdaki seçeneklerden hangisi II. Köktürk Kağanlığının yıkılışının en önemli gerekçesidir?

A) Bilge Kağan’ın, vezirlerinden Mey-lo-çue tarafından zehirlenmesi

B) Devletin başta gelen grupları arasındaki iktidar mücadeleleri

C) Tonyukuk’un vezir olarak aşırı etkili olması

D) Yerleşik hayata geçmekte geciken Türklerin Çinlilere karşı duramaması

E) Köl Tigin’in ölümüyle Bilge Kağan’ın yalnız kalması

Soru 6

Orta Zorluk

Aşağıdakilerden hangisi Ural-Altay dil ailesinin ortak özelliklerinden biri değildir?

A) Ses uyumu vardır.

B) Gramatikal cinsiyet yoktur.

C) Sıfatlar isimden önce gelir.

D) Sözcük yapımı eklerledir.

E) Fiil şekilleri fakirdir.

Soru 7

Orta Zorluk

Yazıtlarda Köktürk Kağanlığı'nın kurulması aşağıdaki isimlerden hangisi tarafından anlatılır?

A) Bilge Kağan

B) Bumin Kağan

C) Tonyukuk

D) Köl Tigin

E) İştemi Kağan

Soru 8

Orta Zorluk

Kaynaklarda Bumın Kağan'ın devletin kuruluşundan hemen sonra öldüğü sonucu neden çıkarılmaktadır?

A) Tölis isyanını bastırdıktan sonra ismine hiçbir kaynakta rastlanmaması

B) Bumin Kağan hakkında Çin kaynaklarının 552 yılından sonra bilgi vermemesi

C) Tölis isyanından sonra lider olarak oğullarının isminin geçmesi

D) Kaynaklarda devletin kurucusunun Kara Kağan olarak geçmesi

E) Yeni kurulan devletin batı kısımlarının idaresinin İştemi'ye verilmesi

Soru 9

Orta Zorluk

I. Yalınlayan, bağlantılı ve kaynaştıran ile bükümlü olarak üçe ayrılır. II. Arapça, kaynaştıran bir dildir. III. Çince ve Tibetçe, yalınlayan dillerdir. IV. Türk dili, bağlantılı bir dildir. Yukarıdaki ifadelerden hangisi yapı bakımından diller ile ilgili olarak doğrudur?

A) Yalnız II

B) Yalnız IV

C) I, IV

D) I, II, III

E) I, III, IV

Soru 10

Orta Zorluk

Aşağıdaki Türkçe lehçelerinden hangisi Gronbech’in yaptığı sınıflandırmaya göre farklı bir bölgede kullanılan lehçedir?

A) Abakan

B) Soyon

C) Uryanhay

D) Koybal

E) Karayim

Soru 11

Orta Zorluk

Ural-Altay dil ailesi alanında ilk çalışma yapan kişi aşağıdakilerden hangisidir?

A) P. J. T. Strahlenberg

B) G. Clauson

C) G. J. Ramstedt

D) P. Aalto

E) D. G. Messerschmidt

Soru 12

Orta Zorluk

Aşağıdakilerden hangisi kaynaştırılan dillerdendir?

A) Almanca

B) Baskça

C) Gürcüce

D) Tibetçe

E) Türkçe

Soru 13

Orta Zorluk

Altay dilleri için en karakteristik fonetik özelliklerinden biri ve en önemlisi olan Türkçe /z/ = Çuvaşça /r/ Türkçe /ş/ = Çuvaşça /l/ ses denkliklerini ortaya koyan kişi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Gustaf John Ramstedt

B) Matthias Alexander Castrén

C) Wilhelm Schott

D) Yelizaveta Klements

E) Harry Halén

Soru 14

Orta Zorluk

Aşağıdakilerden hangisi Tonyukuk için söylenemez ?

A) Zeki ve plancı bir kişiliğe sahiptir.

B) Askerî işlerdeki başarısı ile tanınır.

C) Çin’de Çin terbiyesi alarak büyümüştür.

D) İlteriş Kağan tarafından Çin hapishanesinden kurtarılmıştır.

E) Tonyukuk, Kapgan Kağan’ın kayınpederi idi.

Soru 15

Orta Zorluk

Aşağıdakilerden hangisi Orhun alfabesini Run alfabesine benzeterek “runik yazı” diye adlandırmıştır?

A) Heikel

B) Otto Donner

C) Aristov

D) Mallitskiy

E) D. Polivanov

Soru 16

Orta Zorluk

Aşağıdakilerden hangisi Orhun alfabesinde kullanılan çift ünsüz işaretlerinin ses değerlerinden biridir?

A) tl

B) lt

C) ln

D) lç

E) nl

Soru 17

Orta Zorluk

I. Çin'de büyümesi ve Çin terbiyesi alması. II.Türklerin Çin entikalarıyla başa çıkamayacağını bilmesi. III. Ötüken topraklarının verimli olması. IV. Ötüken'in Çin'den uzak olması. Yukarıdaki maddelerden hangisi ya da hangileri Tonyukuk'un Türk ili olarak Ötüken'i göstermesinin nedenidir? I. Çin'de büyümesi sonucu Çin'in entrikalarıyla Türklerin başa çıkamayacağını bildiği için Çin'den uzakta bir yer düşünmesi II. Ötüken topraklarının verimli olması III. Ötüken'in stratejik önemi Tonyukuk'un Türk ili olarak Ötüken'i göstermesinin nedeni yukardakilerden hangisi ya da hangileridir?

A) II ve IV

B) I ve II

C) II ve III

D) I ve III

E) I, II, ve III

Soru 18

Orta Zorluk

Krasnoyarsk halkı, Yenisey’e şerbetçi otu toplamağa çıkarlar. Yenisey, o adacıklar üzerinde gür bir şekilde doğar ve hızla akar. Nehir kıyısında dik bir kaya vardır. Kayanın üzerinde taşa kazılmış, bilinmeyen bir yazı ve yazının ortasında çapraz kazılmış, elinde asâ ve bu türden başka şeyler bulunan insan figürleri vardır. Bunların kazıldığı yerde bir çukurun bulunduğu söylenir; fakat hiç kimse, buradaki yazının ne olduğunu ve kimler tarafından yazıldığını bilmez. Yukarıdaki yazı aşağıdakilerden hangisine aittir?

A) Cüveynî

B) Messerschmidt

C) Mihayloviç

D) Milesco

E) Strahlenberg

Soru 19

Orta Zorluk

I. alfabe ve din konusundaki tutucu tavır II. coğrafya ve kültür III. ağız farklılıklarının ortaya çıkardığı ses farklılıkları IV. söz dağarcığı farklılıkları Yukarıdaki ifadelerden hangisi Köktürk ve Uygur Türkçeleri ile Karahanlı Türkçesi arasındaki farklar ile ilgili olarak doğrudur?

A) Yalnız III

B) Yalnız IV

C) II, III

D) I, III, IV

E) II, III, IV

Soru 20

Orta Zorluk

Ahmet Caferoğlu , “ Müşterek Orta Asya Türkçesi ” terimini hangi Türkçeler için kullanmıştır?

A) Hakaniye, Harezm, Çağatay

B) Orhun Türkçesi, Uygurca, Karahanlı Türkçesi

C) Uygur Türkçesi, Karahanlı Türkçesi, Harezm Türkçesi

D) Eski Oğuz Türkçesi, Harezm Türkçesi, Karahanlı Türkçesi

E) Karahanlı Türkçesi, Çağatay Türkçesi, Osmanlı Türkçesi

Sınav Ayarları

Soru 1

Soru 2

Soru 3

Soru 4

Soru 5

Soru 6

Soru 7

Soru 8

Soru 9

Soru 10

Soru 11

Soru 12

Soru 13

Soru 14

Soru 15

Soru 16

Soru 17

Soru 18

Soru 19

Soru 20