Seçmeli Ara Sınav - Orhon Türkçesi

Soru 1:

Yenisey Yazıtları hakkında ilk kez önemli bilgiler veren araştırmacı kimdir?

A) W. Radloff B) XII. Charles C) P. J. T. Strahlenberg D) D. G. Messerschmidt E) I. Pyotr

Soru 2:

Türkologlar Türk dilini kaç dönem içerisinde inceler?

A) 4 B) 6 C) 2 D) 5 E) 3

Soru 3:

Türkçenin Eski ve Orta Türkçe Dönemlerinin belirlenmesinde en önemli etken aşağıdakilerden hangisidir?

A) Moğol istilası B) İslamiyetin kabulü C) Göç hareketleri D) İklim koşullarının değişimi E) Alfabe değişikliği

Soru 4:

Aşağıdakilerden hangisi I. Uygur Kağanlığı döneminden kalan Runik harfli metinle rden biridir?

A) II. Karabalgasun B) Köl Tigin C) Kara Balsagun D) Tonyukuk E) Küli Çor

Soru 5:

Aşağıdaki seçeneklerden hangisi II. Köktürk Kağanlığının yıkılışının en önemli gerekçesidir?

A) Bilge Kağan’ın, vezirlerinden Mey-lo-çue tarafından zehirlenmesi B) Devletin başta gelen grupları arasındaki iktidar mücadeleleri C) Tonyukuk’un vezir olarak aşırı etkili olması D) Yerleşik hayata geçmekte geciken Türklerin Çinlilere karşı duramaması E) Köl Tigin’in ölümüyle Bilge Kağan’ın yalnız kalması

Soru 6:

Aşağıdakilerden hangisi Ural-Altay dil ailesinin ortak özelliklerinden biri değildir?

A) Ses uyumu vardır. B) Gramatikal cinsiyet yoktur. C) Sıfatlar isimden önce gelir. D) Sözcük yapımı eklerledir. E) Fiil şekilleri fakirdir.

Soru 7:

Yazıtlarda Köktürk Kağanlığı'nın kurulması aşağıdaki isimlerden hangisi tarafından anlatılır?

A) Bilge Kağan B) Bumin Kağan C) Tonyukuk D) Köl Tigin E) İştemi Kağan

Soru 8:

Kaynaklarda Bumın Kağan'ın devletin kuruluşundan hemen sonra öldüğü sonucu neden çıkarılmaktadır?

A) Tölis isyanını bastırdıktan sonra ismine hiçbir kaynakta rastlanmaması B) Bumin Kağan hakkında Çin kaynaklarının 552 yılından sonra bilgi vermemesi C) Tölis isyanından sonra lider olarak oğullarının isminin geçmesi D) Kaynaklarda devletin kurucusunun Kara Kağan olarak geçmesi E) Yeni kurulan devletin batı kısımlarının idaresinin İştemi'ye verilmesi

Soru 9:

I. Yalınlayan, bağlantılı ve kaynaştıran ile bükümlü olarak üçe ayrılır. II. Arapça, kaynaştıran bir dildir. III. Çince ve Tibetçe, yalınlayan dillerdir. IV. Türk dili, bağlantılı bir dildir. Yukarıdaki ifadelerden hangisi yapı bakımından diller ile ilgili olarak doğrudur?

A) Yalnız II B) Yalnız IV C) I, IV D) I, II, III E) I, III, IV

Soru 10:

Aşağıdaki Türkçe lehçelerinden hangisi Gronbech’in yaptığı sınıflandırmaya göre farklı bir bölgede kullanılan lehçedir?

A) Abakan B) Soyon C) Uryanhay D) Koybal E) Karayim

Soru 11:

Ural-Altay dil ailesi alanında ilk çalışma yapan kişi aşağıdakilerden hangisidir?

A) P. J. T. Strahlenberg B) G. Clauson C) G. J. Ramstedt D) P. Aalto E) D. G. Messerschmidt

Soru 12:

Aşağıdakilerden hangisi kaynaştırılan dillerdendir?

A) Almanca B) Baskça C) Gürcüce D) Tibetçe E) Türkçe

Soru 13:

Altay dilleri için en karakteristik fonetik özelliklerinden biri ve en önemlisi olan Türkçe /z/ = Çuvaşça /r/ Türkçe /ş/ = Çuvaşça /l/ ses denkliklerini ortaya koyan kişi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Gustaf John Ramstedt B) Matthias Alexander Castrén C) Wilhelm Schott D) Yelizaveta Klements E) Harry Halén

Soru 14:

Aşağıdakilerden hangisi Tonyukuk için söylenemez ?

A) Zeki ve plancı bir kişiliğe sahiptir. B) Askerî işlerdeki başarısı ile tanınır. C) Çin’de Çin terbiyesi alarak büyümüştür. D) İlteriş Kağan tarafından Çin hapishanesinden kurtarılmıştır. E) Tonyukuk, Kapgan Kağan’ın kayınpederi idi.

Soru 15:

Aşağıdakilerden hangisi Orhun alfabesini Run alfabesine benzeterek “runik yazı” diye adlandırmıştır?

A) Heikel B) Otto Donner C) Aristov D) Mallitskiy E) D. Polivanov

Soru 16:

Aşağıdakilerden hangisi Orhun alfabesinde kullanılan çift ünsüz işaretlerinin ses değerlerinden biridir?

A) tl B) lt C) ln D) lç E) nl

Soru 17:

I. Çin'de büyümesi ve Çin terbiyesi alması. II.Türklerin Çin entikalarıyla başa çıkamayacağını bilmesi. III. Ötüken topraklarının verimli olması. IV. Ötüken'in Çin'den uzak olması. Yukarıdaki maddelerden hangisi ya da hangileri Tonyukuk'un Türk ili olarak Ötüken'i göstermesinin nedenidir? I. Çin'de büyümesi sonucu Çin'in entrikalarıyla Türklerin başa çıkamayacağını bildiği için Çin'den uzakta bir yer düşünmesi II. Ötüken topraklarının verimli olması III. Ötüken'in stratejik önemi Tonyukuk'un Türk ili olarak Ötüken'i göstermesinin nedeni yukardakilerden hangisi ya da hangileridir?

A) II ve IV B) I ve II C) II ve III D) I ve III E) I, II, ve III

Soru 18:

Krasnoyarsk halkı, Yenisey’e şerbetçi otu toplamağa çıkarlar. Yenisey, o adacıklar üzerinde gür bir şekilde doğar ve hızla akar. Nehir kıyısında dik bir kaya vardır. Kayanın üzerinde taşa kazılmış, bilinmeyen bir yazı ve yazının ortasında çapraz kazılmış, elinde asâ ve bu türden başka şeyler bulunan insan figürleri vardır. Bunların kazıldığı yerde bir çukurun bulunduğu söylenir; fakat hiç kimse, buradaki yazının ne olduğunu ve kimler tarafından yazıldığını bilmez. Yukarıdaki yazı aşağıdakilerden hangisine aittir?

A) Cüveynî B) Messerschmidt C) Mihayloviç D) Milesco E) Strahlenberg

Soru 19:

I. alfabe ve din konusundaki tutucu tavır II. coğrafya ve kültür III. ağız farklılıklarının ortaya çıkardığı ses farklılıkları IV. söz dağarcığı farklılıkları Yukarıdaki ifadelerden hangisi Köktürk ve Uygur Türkçeleri ile Karahanlı Türkçesi arasındaki farklar ile ilgili olarak doğrudur?

A) Yalnız III B) Yalnız IV C) II, III D) I, III, IV E) II, III, IV

Soru 20:

Ahmet Caferoğlu , “ Müşterek Orta Asya Türkçesi ” terimini hangi Türkçeler için kullanmıştır?

A) Hakaniye, Harezm, Çağatay B) Orhun Türkçesi, Uygurca, Karahanlı Türkçesi C) Uygur Türkçesi, Karahanlı Türkçesi, Harezm Türkçesi D) Eski Oğuz Türkçesi, Harezm Türkçesi, Karahanlı Türkçesi E) Karahanlı Türkçesi, Çağatay Türkçesi, Osmanlı Türkçesi