Seçmeli Ara Sınav - Orhon Türkçesi

Soru 1:

Aşağıdakilerden hangisi Köktürkler için yanlış bir ifadedir?

A) Tarihte “Türk” adını resmî devlet adı olarak ilk defa kullananlardır. B) 450’li yıllardan itibaren Altay Dağlarının yurt edinmişlerdir. C) İilk hükümdarı Bumin Kağan'dır. D) Ortaya çıkışları 540’lı yıllara denk gelir. E) Bumin Kağan, Avar hükümdarının kızı ile evlenerek Çinlilere karşı ittifak kurmuştur.

Soru 2:

Aşağıdakilerden hangisi “Türk Dili”nin Orhun Türkçesinden önceki dönemlerini “Altay Dil Teorisi”ni benimseyen Türkologlara göre kronolojik olarak sıralaması nı gösterir?

A) Ana Altayca - İlk Türkçe - Ana Türkçe ve Ana Çuvaşça B) Ana Altayca - Ana Türkçe ve Ana Çuvaşça - İlk Türkçe C) Ana Türkçe ve Ana Çuvaşça - Ana Altayca - İlk Türkçe D) İlk Türkçe -Ana Türkçe ve Ana Çuvaşça - Ana Altayca E) İlk Türkçe - Ana Altayca - Ana Türkçe ve Ana Çuvaşça

Soru 3:

Tonyukuk yazıtı, kim tarafından 1897’de Moğolistan’da, Tola ırmağı kenarında bulunmuştur?

A) Barthold B) Hirth C) Klementz D) Thomsen E) Wassiljew

Soru 4:

I. -(X)t- II. -tUr- III. -(X)ş- IV. -tXz- V. -(X)z- Yukarıda gösterilen eklerden hangileri Orhun Türkçesindeki ettirgen çatı ekleridir?

A) I, II, III, IV, V B) I, II, IV, V C) II, III, IV, V D) I, III, IV, V E) I, II, III, IV, V

Soru 5:

I. Türk Kağanlığı hangi yıllar arasında varlığını sürdürmüştür?

A) 552-630 B) 552-576 C) 553-572 D) 540-572 E) 450-553

Soru 6:

Kutlug Kağan’ın İlteriş ünvanını almasının nedeni nedir?

A) Küktürkler’i bağımsızlığına kavuşturması B) Köktürkler’in topraklarını genişletmesi C) Köktürkler’in ekonomisini geliştirmesi D) Girdiği her savaşı kazanması E) Oğuzlar’ı yenmesi

Soru 7:

Orhun Türkçesindeki söz içi ve söz sonu /b/ sesi, Türkiye Türkçesinde hangi harfdir?

A) N B) V C) B D) Y E) P

Soru 8:

András Róna-Tas’ın 1991’de yayımladığı An Introduction to Turcology adlı eserde Orta Türkçe hangi yıllarda başlar?

A) 1200 B) 1000 C) 700 D) 550 E) 400

Soru 9:

Yenisey yazıtlarıyla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Yenisey ırmağının yukarı taraflarında bulunurlar. B) Uygur liderleri tarafından diktirildikleri sanılmaktadır. C) Yazıtların hiçbirinde tarih bulunmamaktadır. D) Hakas otonom bölgesindeki irili ufaklı mezar taşlarıdır. E) Yeni bilimsel araştırmalar bu yazıtların Kırgızlar tarafından 9.-10. yy'larda dikildiğini ortaya koymaktadır.

Soru 10:

Ötüken’in Türkler için geleneksel olarak kutsal olmasının muhtemel gerekçesi aşağıdaki seçeneklerin hangisinde verilmiştir?

A) Verimli bir ovada kurulmuş olması B) Çin’e uzak olduğu için güvenli olması C) Orta Asya’nın stratejik bir bölgesi olması D) Binlerce yıllık geçmişinin olması E) Dini inançların etkisinin sürmesi

Soru 11:

Aşağıdakilerden hangisi Köktürk alfabesinde resim işareti olduğu söylenen işaretlerden birinin ses değeri değildir?

A) /ev/ B) /er/ C) /at/ D) /ay/ E) /ok/

Soru 12:

Bir dilin en doğru şekilde değerlendirilebilmesi için aşağıdaki yaklaşımlardan hangisi daha güvenilirdir?

A) İncelenen dönem halkının dinini ölçü almak B) Halkın sosyolojik, tarihi, kültürel unsurlarına göre dili dönemlerine göre değerlendirmek ve sınıflandırmak C) Yazılı eserleri incelemek D) İlgili devletin eğitim sistemini incelemek E) Halkın konuştuğu dil ile yazılı dili karşılaştırmak

Soru 13:

Köktürk (Orhun) alfabesine hangi nedenle “runik” veya “Türk-runik” alfabe denilmiştir?

A) Küçük Asya alfabelerinden Likya ve Kayra alfabelerine benzemiş ve bu alfabelerden çıkmış olabileceği için B) Rum alfabesine benzediği için C) Eski İskandinav kitabelerinin yazımında kullanılan harflere benzediği için D) Türk damgalarından çıkmış olabileceği için E) “ideografik” kökenli olduğu için

Soru 14:

II. Köktürk Kağanlığı döneminde dikilen ve Orhun yazıtları olarak bilinen yazıtlar hangi kağan zamanında dikilmiştir?

A) İlteriş Kağan B) Kapgan Kağan C) Bilge Kağan D) Muhan Kağan E) Taspar Kağan

Soru 15:

Türk dilinin en erken dönemine ne ad verilir?

A) Ana Türkçe ve Ana Çuvaşça B) İlk Türkçe C) Eski Türkçe D) Ana Altayca E) Ana Türkçe

Soru 16:

Ural-Altay dillerine "Altay" dilleri adını vererek bu dillerde zamir ekleri bakımdan benzerlik olup olmadığını araştıran bilim adamı, aşağıdakilerden hangisidir?

A) N. Poppe B) M. A. Castrén C) P. J. T. von Strahlenberg D) G. J. Ramstedt E) W. Schott

Soru 17:

Köktürkler hangi kağan zamanında dönemin en büyük kuvveti hâline gelir?

A) Tung B) İlteriş C) Tardu D) Baga E) Kapgan

Soru 18:

Aşağıdakilerden hangisi Orhun Yazıtları için söylenemez ?

A) Yazıtların kuzey yüzleri Çince'dir. B) Bilge Kağan,Köl Tigin ve Tonyukuk yazıtlarıdır. C) Köktürk alfabesi ile yazılmış yazıtlar arasında en az tahribata uğrayanlardır. D) Köktürk Devleti'nin siyasî ve kültür tarihini yansıtırlar. E) Köl Tigin ve Bilge Kağan yazıtları dört yüzlü tek parça taş olup kaplumbağa kaide üzerine oturtulmuştur.

Soru 19:

Hangisi Altay dillerindendir?

A) Macarca B) Ugorca C) Fince D) Türkçe E) Samoyed dilleri

Soru 20:

Aşağıdaki isimlerden hangisi Bilge Kağan Yazıtı'nı dikmiştir?

A) Tenri Tigin B) Tonyukuk C) Kutlug Kağan D) Köl Tigin E) Muhan Kağan