Final Sınavı - Orhon Türkçesi

Soru 1:

I. keyik II. tabışgan III. ayguçı IV. buka V. çıgan Yukarıdaki ifadelerden hangisi ya da hangileri Tonyukuk Yazıtı’nda geçen hayvan adlarındandır?

A) I, II, III, IV B) II, III, IV, V C) I, II, III, IV, V D) I, II, IV E) IV, V, VI

Soru 2:

Eki yegirmi hangi sayıdır?

A) 22 B) 12 C) 32 D) 42 E) 52

Soru 3:

Günümüze kadar üzerinde en çok araştırma yapılan dil ailesi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ural-Altay B) b. Hint-Avrupa C) c. Çin-Tibet D) Hâmi-Sâmi E) Eskimo-Aleüt

Soru 4:

Eski Türkçe alanında ilk ve temel gramer kitabı olan “Altturkische Grammatik” çalışmayı kim yapmıştır?

A) W. P. Wassiljew B) S. Y. Malov C) E. H. Parker D) W. Barthold E) A. von Gabain

Soru 5:

"türü?k k(a)g(a)n ötü?k(e)n yış ol(u)rs(a)r ilte bu? yo?k ilg(e)rü ş(a)ntu? ? y(a)zıka t(e)gi sül(e)d(i)m t(a)luyka kiç(i)g t(e)gm(e)d(i)m" Yukarıdaki cümlenin tam ve doğru karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Türk Kağanı Ötüken yaylasında oturursa sıkıntı olmaz. Doğuda Şantun'a kadar asker sevk ettim, denize pek az kala durdum. B) Türk Kağanı Ötüken yaylasında oturursa ülkede sıkıntı olmaz. Doğuda Şantun ovasına kadar asker sevk ettim, denize pek az kala durdum. C) Kağan Ötüken yaylasında oturursa ülkede sıkıntı olmaz. Doğuda Şantun ovasına kadar asker sevk ettim, denize pek az kala durdum. D) Türk Kağanı Ötüken yaylasında oturursa ülkede sıkıntı olmaz. Doğuda ovaya kadar asker sevk ettim, denize az kala durdum. E) Türk Kağanı Ötüken yaylasında oturursa sıkıntı olmaz. Doğuda Şantun ovasına kadar asker gönderdim, denize az kala durdum.

Soru 6:

Aşağıdakilerden hangisi “dedim” kelimesinin Orhon Türkçesindeki karşılığıdır?

A) aydaçı men B) aygıl C) tir men D) tedim E) aygıl men

Soru 7:

Aşağıda verilen sözcüklerden hangisi ‘doğmak’ Orhun Türkçesinde anlamına gelmektedir?

A) Kurı B) Eşid C) Ortu D) Biri E) tug

Soru 8:

Aşağıdakilerden hangisinde yönelme durumu ile kullanılan bir sontakı vardır?

A) ilgerü şantuŋ yazıka tegi süledim B) at üze bintüre karıg sökdüm C) körür közüm körmez teg bilir biligim bilmez teg boltı D) inim köl tegin birle sözleşdimiz E) üze kök teŋri asra yagız yer kılındukta ekin ara kişi oglı kılınmış

Soru 9:

I. azu II. takı III. teg IV. ulayu V. yeme Yukarıdaki sözcüklerden hangileri Orhun Türkçesinin bağlaçlarıdır?

A) I, II, III, IV, V B) I, II, IV, V C) II, III, IV, V D) IV, V E) I, II, IV, V

Soru 10:

Aşağıdakilerden hangisi yönelme durumuyla kullanılan sontakılara örnek verilebilir?

A) Bunça yirke tegi yorıtdım. B) Yagru kontukda kisre ańıg bilig anta öyür ermiş. C) Teŋri yir bulgakıın üçün. D) Ol sub kudı bardımız. E) Üze kök teŋri asra yagız yer kılındukta ekin ara kişi oglı kılınmış.

Soru 11:

Aşağıdakilerden hangisi Orhun Türkçesindeki söz başı ünsüzlerinden biri değildir?

A) /ç/ B) /b/ C) /d/ D) /s/ E) /t/

Soru 12:

İsim ya da Sıfat + Yardımcı Fiil, Bu tür birleşik fiiller, isim ya da sıfattan sonra bol- ya da kıl- / kış yardımcı fiillerinden oluşur. Hangisi buna bir örnektir?

A) türük bodunıŋ ilin törüsin tut-a bir-miş it-i bir-miş “Türk halkınındevletini (ve) törelerini tutmuş, düzenlemiş” BK D3, KT D1 B) bunça yeme tirigi kün boltaçı erti ölügi yurtda yolta yat-u kal-taçıertigiz “bunca hayatta kalanları cariye olacak idi, ölenleri yazıdayabanda yatıp kalacak idiniz” KT K9 C) begli bodunlıg yoŋaşurtukın üçün türük bodun illedük ilin ıçgın-u ıdmışkaganladuk kaganın yitür-ü ıd-mış “beylerle halkı birbirinedüşürdüğü için Türk halkı il yaptığı ilini elden çıkarıvermiş, kağanyaptığı kağanını kaybedivermiş” KT D6-7 D) bulun kıl- “tutsak etmek” Küli Çor B5 E) türük bodun iliŋin törügin kem artat-ı u-daçı erti “Türk halkı, senindevletini ve yasalarını kim bozabilecek idi?” BK D19

Soru 13:

“başlıgıg yüküntürmiş tizligig sökürmiş” ifadesindeki “yüküntürmiş” sözcüğünün çözümlemesi hangi seçenekte doğru verilmiştir?

A) yük (isim kökü)+ün (isimden fiil yapım eki)-tür (ettirgenlik eki)-miş (Sıfat-fiil eki) B) yük (fiil kökü)+ün (fiilden fiil yapım eki)-tür (ettirgenlik eki)-miş (Sıfat-fiil eki) C) yük (isim kökü)+ün (isimden isim yapım eki)-tür (isimden fiil yapım eki)-miş (Sıfat-fiil eki) D) yük (fiil kökü)+ün (fiilden fiil yapım eki)-tür (fiilden fiil yapım eki)-miş (Sıfat-fiil eki) E) yükün (fiil kökü)-tür (fiilden fiil yapım eki)-miş (3. tekil kişi belirsiz geçmiş zaman eki)

Soru 14:

I. Orhun Alfabesi Türklerin bilinen ilk alfabesidir. II.Bu alfabeye "runik" denmesinin nedeni, runik adı verilen İskandinav kitabelerinin yazımında kullanılan harflere benzemesidir. III. Köl Tigin ve Bilge Kağan yazıtlarında 29 harf vardır. Yukardaki maddelerden hangisi ya da hangileri doğrudur?

A) I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

Soru 15:

Aşağıdakilerden hangisi Ural-Altay dillerinden biri değildir?

A) Urduca B) Macarca C) Fince D) Mançu-Tunguz E) Ugorca

Soru 16:

Orhun Türkçesinde “bir tümen artukı yeti bi?” biçiminde yazı ile ifade edilen sayının rakamla gösterimi hangisidir?

A) 17.000 B) 13.000 C) 23.000 D) 1.700 E) 107.000

Soru 17:

Aşağıdakilerden hangisinde “yön gösterme eki” kullanılmıştır?

A) ögüm B) subı C) ısar D) taşra E) kişig

Soru 18:

Aşağıdakilerden hangisi Orhun Türkçesine göre geniş zamanda çekimlenmiştir?

A) kigürtüg B) kazganurmen C) tedeçi D) açdımız E) ölteçiertigiz

Soru 19:

Türkiye'de yazı devriminden sonra Orhun yazıtları üzerine ilk çalışmayı yapan bilim adamı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Şemseddin Sami B) Necip AsımYazıksız C) Reşit Rahmeti Arat D) Talat Tekin E) Hüseyin Namık Orkun

Soru 20:

Aşağıda verilen kelimelerden hangisi eşitlik durumu eki almıştır?

A) Bunça B) Yirine C) Yışda D) Tutsık E) Olurup