Final Sınavı - Orhon Türkçesi

Soru 1:

I. keli?ünüm II. oglanım III. agısı IV. kunçuylarım V. tarkat Yukarıdaki sözcüklerin hangileri çokluk eki almıştır?

A) I, II, III B) I, II, IV C) I, II, IV, V D) I, II, III, IV, V E) II, IV, V

Soru 2:

Aşağıdaki cümlelerden hangisi Orta Türkçe dönemi için kullanılamaz?

A) Orta Türkçenin başladığı XIII. yy’da bir dünya sistemi kurmuş olan Moğolların yapmış olduğu istilâlar ile Türk dünyasının farklı yer ve zamanlarında yeni yazı dilleri ve bugünün bağımsız dil grupları oluşmuştur. B) Orta Türkçe dönemi Türk dilinin dönemlendirmesinde o dili konuşanların kabul ettiği dinin esas alınışına göre ayırt edilmiştir. C) XIII. yy’dan itibaren Türk dünyasının doğu kanadında ortaya çıkan Türk yazı dili yanında batı kanadında da yeni bir yazı dili daha kendini göstermiştir. D) XIII. yy’da Doğu Türkçesi, Harezm ve Çağatay Türkçesi olarak gelişim göstermiştir. E) Bu yy’da Batı Türkçesi, Eski Oğuz Türkçesi (=Eski Anadolu Türkçesi) ve Osmanlı Türkçesi şeklinde devam etmişti.

Soru 3:

kör- “itaat etmek, ta^bi olmak” –ti İ fadesinde, aşağıdaki eklerden hangisi kullanılmıştır?

A) 1. tekil kişi iyelik eki B) 1. tekil kişi belirli geçmiş zaman C) 3. tekil kişi iyelik eki D) 3. tekil kişi belirli geçmiş zaman E) belirtme durumu eki

Soru 4:

Aşağıdakilerden hangisi Gelecekte mutlak olarak yapılacak veya olacak eylemlerle kullanılan ve İyelik kökenli kişi ekleri ile çekimlenen 2. tekil kişi çekimine örnek olarak verilebilir?

A) Türük bodun ölsikiŋ B) Kaltaçı biz C) Biligsiz kagan olurmış erinç D) Yok kışalım E) Yorımazun

Soru 5:

I. tün udısıkım kelmedi küntüz olursıkım kelmedi II. yazın tatabı tapa süledim III. illig bodun ertim ilim amtı kanı IV. edgüti eşid katıgdı tı?la Yukarıdaki cümlelerin hangisinde ya da hangilerinde tarz zarfı kullanılmıştır?

A) I, II, III, IV B) I C) I, II, III D) II, III, IV E) IV

Soru 6:

türük bodun ölüreyin cümlesinin eylemindeki ekler aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla ve doğru olarak verilmiştir?

A) Ettirgenlik eki, 1. tekil kişi emir eki B) Geniş zaman eki, 1. tekil kişi eki C) Sıfat-fiil eki, . 3 tekil kişi iyelik eki D) Ettirgenlik eki, 2. tekil kişi emir eki E) Geniş zaman eki, 3. tekil kişi eki

Soru 7:

Hangi zarf-fiil eki, bugünkü Türkçede –(y)IncAyA kadar ekinin görevini üstlenmiştir?

A) -gInçA zarf-fiil eki, B) -çA zarf-fiil eki C) -mAtI(n) zarf-fiil eki, D) erkli “iken” zarfı, E) -gAlI zarf-fiil eki

Soru 8:

Orhun yazıtlarında hangi sayıdan sonraki sayılara artukı ‘fazlası, artı’ sözcüğü getirilmiştir?

A) 40 B) 30 C) 46 D) 25 E) 50

Soru 9:

Róna-Tas, Türk dilini dönemlendirme çalışmasında aşağıdakilerden hangisini, "Geç Eski Türkçe" döneminin üçüncü alt grubunda değerlendirmiştir?

A) Ana Türkçe B) Karahanlı Türkçesi C) Orhun Türkçesi D) Uygur Türkçesi E) Harezm Türkçesi

Soru 10:

Aşağıdaki Köl Tigin yazıtının güney yüzünde geçen kelimelerden hangisinin çözümlemesi yanlış verilmiştir?

A) Öd "zaman" +ke [yönelme durum eki] B) Eşid- "işitmek" -gil [2. tekil kişi emir kipi] C) İni(y) "kız kardeş" +gün [çokluk eki] +üm [1. tekil kişi iyelik eki] D) Sab "söz" +ım [1. tekil kişi iyelik eki] +(ı)n [belirtme durum eki] E) Olur- "oturmak" -tum [1. tekil kişi belirli geçmiş zaman]

Soru 11:

Aşağıdakilerden hangisinde olumsuz çekimlenmiş fiil yoktur?

A) yok boltı B) açsar tosık ömezsen C) tegmeçi men D) bu yolun yorısar yaramaçı E) yorımazun

Soru 12:

Grønbech 'in çalışmasında Karahanlı Türkçesi hangi dönemde yer alır?

A) Eski Türkçe B) Yeni Türkçe C) Orta Türkçe D) En Eski Türkçe E) Ana altayca

Soru 13:

Hangisi Türk dillerinden biri değildir?

A) Moğolca B) Türkmence C) Kırgızca D) Yakutça E) Çuvaşça

Soru 14:

"yagı bolup itinü yaratunu umadu?k yana içikmiş" cümlesi ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A) +(i)k isimden fiil yapım ekidir. B) yan- “dönmek” anlamına gelmektedir. C) –(u)n dönüşlülük ekidir. D) –ü sıfat-fiil ekidir. E) it- “düzenlemek” anlamına gelmektedir.

Soru 15:

"ilgerü kün tugsıkka birigerü kün ortusı?aru k?uurıgaru kün batsı?kı?a yırıgaru tün ortusı?aru anta içreki bodun k?oop ma?a körür" ifadesinde "tugsıkka" ve "batsı?kı?a" sözcüklerindeki ekler aşağıdakilerden hangisinde sırayla ve doğru olarak verilmiştir?

A) Gelecek zaman sıfat-fiil eki / yönelme durumu eki / gelecek zaman sıfat-fiil eki / 2. tekil kişi iyelik eki / zamir n'si / çıkma durumu eki B) Gelecek zaman sıfat-fiil eki / bulunma durumu eki / şimdiki zaman sıfat-fiil eki / 3. tekil kişi iyelik eki / zamir n'si / yönelme durumu eki C) Gelecek zaman sıfat-fiil eki / yönelme durumu eki / gelecek zaman sıfat-fiil eki / 3. tekil kişi iyelik eki / zamir n'si / yönelme durumu eki D) Gelecek zaman zarf-fiil eki / yönelme durumu eki / geçmiş zaman sıfat-fiil eki / 3. tekil kişi iyelik eki / zamir n'si / yönelme durumu eki E) Gelecek zaman zarf-fiil eki / bulunma durumu eki / gelecek zaman sıfat-fiil eki / 3. tekil kişi iyelik eki / zamir n'si / yönelme durumu eki

Soru 16:

"bunça ?işig küçüg birtü?kgerü sakınmatı türü?k bodun ölüreyin urugsıratayin tir ermiş" cümlesi ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A) +(i)g belirtme durumu ekidir. B) sak “düşünen, tedbirli” anlamına gelmektedir. C) –tük sıfat-fiil ekidir. D) –ür ettirgenlik ekidir. E) urug “aile” anlamına gelmektedir.

Soru 17:

"kimke ilig kazganur men" ifadesinde " kazganur men" sözcüklerinde aşağıdaki eklerden hangisi kullanılmıştır?

A) 1. tekil kişi geniş zaman eki B) 1. tekil kişi iyelik eki C) 1. tekil kişi belirli geçmiş zaman D) 1. tekil kişi emir eki E) 1. tekil şahıs zamiri

Soru 18:

"Ulug" sözcüğündeki ekler aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) 3.tekil kişi, iyelik eki B) 3.tekil kişi, belirtme durumu C) Belirtme durum eki D) İsimden isim, iyelik eki E) 3.tekil kişi, geniş zaman rivayeti

Soru 19:

Aşağıdakilerden hangisinde topluluk sayısı kullanılmıştır?

A) törtünç B) eŋ ilk C) ekinti D) üçegün E) bir yegirminç