Osmanlı Türkçesine Giriş 2

Yanıt Açıklaması: Fiil çekiminde 1. ve 2. kişiler her zaman ekli olur. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Türkçede iki tip kişi ekleri bulunmaktadır. a. Zamirlerden Gelen Kişi Ekleri ve b. İyelik Eklerinden Gelen Kişi Ekleri. Bu kişi ekleri i- fiiliyle kullanımı şöyledir: a. Zamirlerden Gelen Kişi Ekleri i- fiilinin (isim fiilinin) geniş ve dolaylı geçmiş zamanlarında: كوزلم , كوزل ايم güzel-em, güzel-im , كوزلمشم güzel-miş-em , güzel-miş-im; b. İyelik Eklerinden Gelen Kişi Ekleri: İsim fiilinin geçmiş ve şart çekiminde: كوزل ايدم güzel idi-m , كوزلدم güzel-di-m , كوزل ايسم güzel ise-m , كوزلسم güzel-se-m Görüldüğü gibi yalnızca D seçeneğinde bu durum söz konusudur. Dolayısıyla D doğru seçenektir.

Yanıt Açıklaması: "Gözümün nûru" sözcüğünde iyelik eki hem tamlayana hem de tamlanana gelmiştir. Bu nedenle belirli ad takımıdır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: A seçeneğideki soñra , C'deki dıştan , D'deki insânca ve E'deki niçe isimden türemiş zarftır. Oysa B seçeneğindeki çevre kelimesi çevir - fiilinden türemiş bir zarftır. Dolayısıyla B doğru seçenektir.

Yanıt Açıklaması: آتسون (atsın) ifadesi emir kipinin tekil ikinci kişi çekimidir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: B,C,D ve E seçenekleri kın-gın-gun gibi berkitme ekleriyle sıfat olmuştur. A seçeneğindeki kırlangıç sözcüğü ise isimdir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı metinlerinde كه  بولا (bola ki) veya كه بولاى (bolay ki / bulay ki) şekillerinde kullanılan bağlam günümüz Türkçesindeki “inşallah, keşki, keşki olsa” gibi anlamlarda kullanılmıştır. Görüldüğü gibi B doğru seçenektir.

Yanıt Açıklaması: Gelecek Zaman Osmanlı Türkçesi’nde gelecek zaman anlatımı için birden çok ek kullanılmıştır. Bunlardan, daha sonra istek kipi eki olan a - /-e ile - iser , önceki dönemin gelecek zaman ekleridir. Ancak bunlar, XVI. yüz yıl boyunca ve XVII. yüz yıl içinde de, giderek azalan ölçüde olmak üzere, gelecek zaman anlatımlı ekler olarak kullanılmışlardır. - acak /-ecek daha sonra ortaya çıkmış bir ektir. Ayrıca geniş zaman ve şimdiki zaman kipleri ile -se gerek biçiminin de gelecek zaman anlattığını eklemeliyiz. Emir tekil ve çoğul çekimli biçimleri ayılan seveyim ve sevelim de aslında gelecek zaman anlatır. Görüldüğü gibi E seçeneğindeki çekim burada bulunmaz. Dolayısıyla E doğru seçenektir.

Yanıt Açıklaması: A, B, C, D seçeneğindeki kimesne, kangısı, bir kes ve kamu belirsiz zamirdir. Ancak E seçeneğindeki şular gösterme zamiridir. Dolayısıla E, doğru seçenektir.

Yanıt Açıklaması: Sürekli Şimdiki Zaman Sürmekte olan bir kılış ve oluşun zamanını bildiren bir kiptir. Bu yüzden sürekli şimdiki zaman kipi de denir. XVI. yüz yıl içinde, süre içinde gerçekleşme bildiren bir fiil olan yüri -/ yürü- tasvir fiilinden gelişmiştir. D, doğru seçenektir.

Yanıt Açıklaması: A seçeneğindeki "Ekrem" sözcüğü daha cömert, en cömert anlamlarında olup, Arapça karşılaştırma sıfatıdır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: A seçeneğinde “ anlarıñ gibi ” söz öbeğinde “gibi”,  B’de “‑ and-i mükerrer tek ” öbeğindeki “tek”, D’de “ deñiz misâli (asker) ” öbeğindeki “misâl” ve E’de “ sel mânendi ( aktı )” öbeğindeki “mânend” kelimeleri hep benzerlik karşılaştırması takısıdır. Oysa C seçeneğinde verilen “ seniñle berâber ” söz öbeğindeki “berâber” kelimesi yalnızca bilelik anlamı pekiştirilmiştir. Dolayısıyla C doğru seçenektir.

Yanıt Açıklaması: E seçeneğinde bulunan اصحاب ashâb “sâhibler, dostlar, arkadaşlar” = اصحابلر ashâbłar kelimesinde aslında çoğul olan kelime tekil gibi kabul edilerek üzerine Türkçe +ler çoğul eki getirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Ne zaman sorusunun yanıtı"akşam üstü" şeklindedir. Doğru cevap D'dir

Yanıt Açıklaması: "İle" takısı çeşitli durumlarda kendinden önceki sözcük ile bitişik yazılabilir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Şemsî (güneş) harfler şunlardır: . Doğru yanıt “E” şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: A seçeneğinde bulunanتحت القعه “ tahte'l-kal‘a “kale altı, kale altında” söz öbeğinde yer alan تحت taht “alt” kelimesi Arapçada takı gibi kullanılan bir zarf olup Türkçenin belirsiz adtakımı kalıbındaki takı öbeklerindeki altı, altında, altından takılarına eş olarak kullanılmıştır.  Dolayısıyla A doğru seçenektir.

Yanıt Açıklaması: Çekimli fiillere eklenen başka bir kavram da tarz ’dır. Fiiller bu kavramı birleşik çekimlerde kazanırlar. Bunlar da anlatma (hikâye), söylenti (rivayet) ve şart kavramlarıdır. E, doğru seçenektir.

Yanıt Açıklaması: İle , gibi, içün gibi takılar , ايله بونك “ bunuñ ile” , سزككبی “ siziñ gibi” ve “ سنكچون” seniñçün örneklerinde olduğu gibi birtakım zamirlerle kullanıldığında onları ilgi durumunda ister.