Osmanlı Türkçesine Giriş 2

Yanıt Açıklaması: كوزلسم (güzel-se-m) isim fiilin şart çekimine örnektir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: ancaḳ, يری غ اندن andan ayrı, نايچو انك anıñ içün/için, اندن ماعدا andan mâ‘adâ, یاوتور اندن andan ötürü, بله bile, ليكی بو , bolay ki “umulur ki, olur ki, ola ki”, نكم چو çün kim, بو حالده كه bu hâlde ki “halbuki”, ده de, ده … ده de … de كم اكر eğer kim, ايله ile, كرك… كرك gerek … gerek, كسه كر … كرك gerek … gerekseكسه , كر كسه … كر gerekse … gerekse, ها … ها ha … ha, خاچان haçanخاچان كم , haçan kim, كی حالبو hâl bu ki, همان كم hemân kim “ne zaman ki, … -diğinde”, همان تك hemân tek “yeter ki”, هر نه قدر her ne ḳadar, امدی imdi, ايستر … ايستر ister … ister, ايسه ise, قاچان ḳaçan, قاچان كم ḳaçan kim, كم kim, ناصلكه nasıl ki, قتين نه و ne vaḳtın كه وقت نه ne vaḳt ki, نته كه nite ki,

Yanıt Açıklaması: İstek kipinin, XVI. ve XVII. yüz yıllarda, bulay ki ve nola ki katkısıyla anlatımı pekiştirilmiş bir şekli de kullanılmıştır: bulay ki bakam  / nola ki bakam. Dolayısıyla A doğru seçenektir.

Yanıt Açıklaması: -min من : Türkçe karşılığı daha çok sebep anlatımıyla -den ekidir. Bu eki isteyen soñra, beri, ötürü, dolayı gibi takılarla da karşılanır. Doğru yanıt “D” şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Sıfattakımları da adtakımları gibi bir ad hükmündedir, çoğul eki ve çekim ekleri alır. Dolayısıyla üçüncü maddede verilen bilgi doğru değildir. Diğer maddelerdeki bilgiler doğrudur. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: پس pes ( = arkasında, arkasından, ardında, ardından. Doğru yanıt “C” şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: atmałısın آمتلی سن

Yanıt Açıklaması: A seçeneğinde verilen قنده k anda “nerede” kelimesi Türkçe bir zarftır. Diğerleri ya Arapça yahut Farsçadır. Dolayısıyla A doğru seçenektir.

Yanıt Açıklaması: Sevimsiz fiil değil sıfattır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Geniş Zaman Geniş zamanın bildirme kipi aslında basit ya da belirsiz şimdiki zaman kipi sayılır. Ancak Türkçe’de eskiden beri geçmiş , şimdiki ve gelecek zamanı içine alan kaplayıcı bir zaman anlatımına sahip olmuştur. Kullanışa göre gereklik de anlatır. Meninski, Viguier gibi yabancı gramer yazarları şimdiki ve gelecek kipi saymışlardır. Görüldüğü gibi E, doğru seçenektir.

Yanıt Açıklaması: A seçeneğinde “ağa ile” söz öbeğinde “ile”,  B’de “benüm içün” öbeğindeki “içün”, C’de “kâmiller gibi” öbeğindeki “gibi” ve E’de “kand-i mükerrer tek” öbeğindeki “tek” kelimeleri son takıdır. Ancak D seçeneğinde verilen “yalı boyundan” söz öbeğindeki “boy” kelimesi yer, yön, çağ adları kategorisindendir. Dolayısıyla D doğru seçenektir.

Yanıt Açıklaması: Geçişsiz fiillerde ise, gerçekleşen eylem, yalnızca eyleyenle ilgilidir. Başka bir deyişle, eyleyenin, gerçekleştirdiği eylemle bir kişi/nesne üzerinde herhangi bir etkide bulunması söz konusu değildir: اوتورمق oturmaḳ, كلمك gelmek, باقمق baḳmaḳ, اومچق uçmaḳ gibi. Bu bilgi doğrultusunda bakıldığı zaman doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Türkçe’nin adtakımını oluşturan öbekte ait olma ilişkisi her zaman bir ekle, iyelik ekiyle gösterilmiştir. Bununla birlikte Türkçe adtakımlarında takımın ilk üyesi ilgi eki alabilmektedir. İlgi durumu eki de iki kavram arasında ait olma ilişkisi kurar ve eklendiği adın kavramına sahip olan kavramı katar. Böylece aynı kavram ikinci kez kullanılmış olur. Bu, Türkçe’ye özgü bir durumdur. İlgi eki adın belirli bir ha^lini gösterir. Demek ki bir adtakımında ilgi ekli ad belirli bir addır. Bu yüzden bu adtakımlarına belirli adtakımı diyoruz. Doğru cevap: A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Verilen maddelerin tümü doğrudur. Doğru yanıt E'dir.

Yanıt Açıklaması: Erkek sınıfından varlıkları gösterdiği hâlde dişillik belirten harfleri taşıyan kelimeler: معاويه Mu‘âviye (erkek adı), زكريا Zekeriyyâ (erkek adı) gibi. Bunlara sözde (lafzî) dişi denilir

Yanıt Açıklaması: A  seçeneğinde verilen بوليكی bolay ki "umulur ki, olur ki, ola ki" anlamlarında kullanılan Türkçe bir bağlamdır.

Yanıt Açıklaması: C seçeneğinde bulunan سياح seyyâh “çok gezen” = gezegen, kelimesi Arapça mübalağa sıfatı yapısındadır. Dolayısıyla C doğru seçenektir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı Türkçesi’ndeki gösterme zamirleri yakın için بو bu, اشبو işbu, اوشبو oşbu, az uzak için شو şu, شول şoł, daha uzak için ise اول oł, او o’dur. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: insan anlamında, güvercin anlamında, meyve anlamında ve hücum anlamında cins adlarındanken Bayram anlamında olup özel adlardandır. Doğru yanıt C'dir.