Osmanlı Türkçesine Giriş 2

Yanıt Açıklaması: Farsça’da eşlik ve ortaklık adları bir takı gibi öne gelen hem- kelimesiyle birleşik kelime kalıbında yapılmıştır. Osmanlı Türkçesi’nde bu yapıda çok sayıda kelime kullanılmıştır.

Yanıt Açıklaması: evegen, aceleci (Berkitme) asanarak, kolayca (Küçültme) işbu (Gösterme) nuhustin, birinci (Sıra Sayı) A seçeneğindeki akrak, daha az ise Karşılaştırma sıfatlarındandır. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: Özgün hali; "El-yevm mahkeme ber-mut'âd küşâd olunarak mukayyed olan da'vâlar görüldü." şeklindeki cümle de Türkçe ve Farsça sıfat ve zarffiiller kullanılmıştır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: bilip

Yanıt Açıklaması: Arapça’da da kırık çoğul denilen çoğulların çoğulları vardır: Örnek olarak كالب kilâb ve اكلب eklüb, “köpek” anlamındaki كلب kelb’in iki kırık çoğuludur. Bunların çoğulları da كالبات kilâbât ve اكالب ekâlib’dir. Aynı şekilde “el” demek olan يد yed’in çoğulu ايدی eydî, bunun da çoğulu ايادی eyâdî’dir.

Yanıt Açıklaması: Arapça’da tek bir varlığı gösteren adlara alem denir (Özel adlar).

Yanıt Açıklaması: Müdrik sıfatı idrak etmek fiilinden türemiştir. Anlayan, idrak eden anlamları vardır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: (bozulmamış) -mış/miş esasen sıfatfiil ekidir ancak bu ekle yapılmış sözcüklerin sıfat olarak kullanımı oldukça yaygındır. Doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: , şöyle anlamına gelip belirsiz sıfatlardan biridir. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: sürmedân “sürmelik"

Yanıt Açıklaması: "Ben" zamirinin Osmanlı Türkçesi'ndeki karşılığı "بن" dir. Doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Diğerleri takı öbeği kalıbında iken E şıkkındaki zarf türemiştir.

Yanıt Açıklaması: Cân çıkmadan huy çıkmaz.

Yanıt Açıklaması: I. şıkta yer alan "Cengaver" ve II. şıkta yer alan "Adalı" sözcükleri isimden ek alarak sıfat haline gelmiş iken, III. seçenekte yer alan Gider sözcüğü ise fiil iken ek alarak isme dönüşmüştür. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: "Olmağın" zarfiilinin anlamdaşı olarak ya da olmakla şeklindedir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: E seçeneğinde yer alan مكتب mekteb “yazı öğrenilecek yer” Arapçada türemiş (müştak) bir kelimedir. Oysa diğer seçeneklerdeki قمر (kamer “ay”), سفرجل (sefercel “ayva”), رجل (racül “adam”) ve ثعلب (sa‘leb “tilki”) donuk (câmid) kelimedir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı Türkçesi’nde işleyiş bakımından eş değerde iki ilinti zamiri vardır: كم/كيم kim,كه ki. İlki Türkçe, ikincisi Farsça’dır. Dolayısıyla B doğru seçenektir.

Yanıt Açıklaması:

Yanıt Açıklaması: B ve C seçeneğindeki fiiller bir eylemin başlangıç aşamasını, daha doğrusu gerçekleşmesi için süre gerekmeyen bir oluş ve kılışı; D ve E seçeneğindekiler ise  gerçekleşmesi süre isteyen bir eylemin bitiş aşamasını anlatır, daha doğrusu, süregelen bir eylemin sona erişindeki gerçekleşmeyi bildirir. Ancak A seçeneğindeki  sürerlik bildirir. Bunlarda kılış ve oluş belli bir süre içinde gerçekleşir ya da işin/eylemin gerçekleşmesi için belli bir süre gereklidir:olgunlaşmak, büyümek, uyumak, yemek, pişmek, koşmak, yürümek, çalışmak, tutmak, kaynamak, uzamak vb. Dolayısıyla A doğru seçenektir.

Yanıt Açıklaması: A seçeneğindeki kilit anlamında, B seçeneğindeki öküz anlamında, C seçeneğindeki boyun anlamında ve E seçeneğindeki ayva anlamında olup donuk adlardandır. D seçeneğindeki ise kitap anlamında olup türemiş adlardandır.