Osmanlı Türkçesine Giriş 1

Yanıt Açıklaması: Ö ünlüsü Türkçe'nin hem geniş hem de yuvarlak ünlülerinden biridir.

Yanıt Açıklaması: Noktalama işaretleri arasında söz dizimi değerleri bulunan asıl noktalama işaretleri nokta, noktalı virgül, iki nokta, soru ve ünlem işaretleridir. Bunlar manzum metinlerde hemen hemen hiç kullanılmaz. Mensur metinlerde kullanılmaları çok önemlidir. Bu önem metnin anlamca değerlendirilmesi ile ilgili bulunmasından kaynaklanır. Söz dizimi değeri bulunmayan işaretler ise yardımcı işaretlerdir. Bunların değerleri yazıya biçim verme yönündendir, metni daha düzenli olarak sunmaya yararlar. Bunlar arasında en çok kullanılanları ayırma işareti (') ve kısa çizgi (-)’dir.

Yanıt Açıklaması: Cevher kelimesinde yer alan harflerin tamamı her üç dilde de karşımıza çıkabilir. Bununla birlikte kelime Arapçadır.

Yanıt Açıklaması: Kitabınızda altı noktalı ğ harfi ( ) ise, yine غ için, ancak gösterdiği sesin sürekli (yumuşak) söylendiği yerlerde (غربت,  غيرت, غايت, غرابت vb)  kullanılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Farslar, Arap alfabesini alırken dillerine girmeye başlayan, Arapçaya özgü se, ha, zel, sad, dad, tı, zı ve ayın harflerini almışlardır.

Yanıt Açıklaması: Duyulurluklarındaki iki ana nitelik bakımından iki öbek oluştururlar: a. sızmalı ünsüzler: f v ğ h j ş l r s z y; b. patlamalı ünsüzler: b p c ç d t g k m n. Bu bilgi ışığında bakıldığı zaman doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: ظ zı kalın ünsüz harflerinden biri olması yüzünden, kimi kalın sıradan kelimelerde ز ze yerine kullanılmıştır: ظير zır, ظورت zort, قاظ kaz gibi.

Yanıt Açıklaması: Kelimenin anlamca bağlamı göz önüne alınmadığında, yanlış okuma, dolayısıyla da yanlış anlama sonucunu doğurur. Örnek olarak آل âl Arapça’da “aile, ocak, soy sop; asker; serap” gibi anlamlara gelir; ama aynı yazılış Türkçe “kırmızı” ya da “hile” anlamındaki al için ortaktır. Kelimenin yabancı anlamına gelen bir okunuşu yoktur.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Tonlu ünsüzler: b c d g ğ j l m n r v y z. Tonsuz ünsüzler: f h k p s ş t.

Yanıt Açıklaması: Bir dilin tarihinde değişme basamaklarının ancak birinde görülen denklik ve uyuşum sonraki basamakta görülmez; çünkü gelişme süreğen, yazım ise durağandır. Biri durmaz, ilerler; öbürü öylece kalır. Sonuç olarak uyuşmazlık hep sürer gider.

Yanıt Açıklaması: damak ünsüzleri: k g ğ .

Yanıt Açıklaması: T hem patlamalı, hem de diş ünsüzüdür. Diğerleri ise sızmalı diş ünsüzlerindendir. Bu nedenle doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Ünsüz sesler ciğerlerden gelen havanın, ses yolundan geçerken belli noktalardaki daralma (sıkışma) ve kapanma (tıkanma) yüzünden meydana getirdiği gürültü ile duyulan seslerdir. Bu daralma ve kapanma noktalarına boğumlanma noktaları diyoruz.

Yanıt Açıklaması: ? harfi o,ö,u,ü,v,û,ô seslerinin karşılığı olarak kullanılabilir. Ama î sesinin karşılığı olarak kullanılamaz.

Yanıt Açıklaması: A seçeneğindeki أ ا   / _ / ﻪ ﻩ e ünlüsünün Arapça sözcüklerde yazılışı B seçeneğindeki ا /  _  / ﻪ ﻩ a ünlüsünün Arapça sözcüklerde yazılışı C seçeneğindeki ا / _ / ﻪ ﻩ e ünlüsünün Farsça sözcüklerde yazılışı E seçeneğindeki ا ا ﻳ  / ﻴ  –  / ى و  i ünlüsünün Türkçe sözcüklerde yazılışını göstermektedir. D seçeneğindeki أ ا  / - ﻪ ﻩ / ﻪ ﻩ ise "e" ünlüsünün Türkçe sözcüklerde sonda-hece içinde-başta yazılışını göstermektedir. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Kelime başındaki elif, konulmamış üstünüyle birlikte a olarak okunur: ahmak, ahlâk (ahlâk), aslâ, azdâd “zıtlar”, atles, azher “pek açık, pek belli”, a‘dâd “adetler, sayılar”, ağyâr (ağyar) “yabancılar”, aklâm “kalemler”. Türkçeye girmiş olan kelimelerde de çoklukla böyledir; ancak kimi ünsüz seslerde bu kurallı durumun bozulduğu görülür: azdâd yerine ezdâd, atfâl “çocuklar” yerine etfal, atrâf yerine etrâf.

Yanıt Açıklaması: Dil toplumların var ettikleri bir ürün, bir toplumu oluşturan kişilerin beyinlerindeki ortak görüntüler sistemidir. Bu sistemin kurucu birimleri seslerdir. Yazı ise bir araçtır; konuşma dilinde zincirlenen her ses birimini işitme organımızca algılanan değeriyle görme organımızca algılanmak üzere aktarmaya yarar. Bir başka deyişle, yazının varlık nedeni dili göstermektir. Dilleri genellikle yalnız yazı aracılığıyla tanırız.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: je = j : Bugünkü Türk alfabesinde yer alan bu harf, Türkçe’nin kökten gelen bir sesine karşılık değildir. Batı dillerinden alınma kelimelerdeki belli bir sesin işaretidir. Bu ses Farsça’da da bulunduğundan Fars alfabesi yoluyla Osmanlı alfabesine de girmiştir.