Osmanlı Türkçesine Giriş 1

Yanıt Açıklaması: Altına nokta konmuş k harfi, eski alfabedeki ق içindir. Nokta, patlamalı tonsuz bir art damak ünsüzü olan bu sesin kalınlığını gösterir. Bu sesin ön damaklısını (incesini) alfabemizin k harfi karşılamaktadır: نقطه nota / نكته nükte, قاتل âtil / كافر kâfir gibi. Çeviriyazıda ’nın kullanılması alıntı kelimelerde uzun ünlüden önceki sesin değerini göstermek bakımından gereklidir. [Not. Bugünkü alfabemizdeki k’nin Türkçe kelimelerde ünlülere göre art damaklı ve ön damaklı söylenişi, iki ayrı harfin bulunmasını gerektirmeyecek bir durumdur. Ancak alıntı kelimelerin söylenişini yazıya aktarmak bakımından bunun bir eksiklik olduğu muhakkaktır. Örnek olarak, Türkçe Sözlük’te ‘öldürmek’ anlamındaki kelime katil, bu kökten türeme ‘öldüren’ anlamındaki kelime ise kâtil olarak yazılmıştır. Ama ‘değer’ anlamındaki kadir kelimesi ile yine onunla kök bağı bulunan ve ‘güçlü’ anlamına gelen kelime kadir olarak aynı biçimde yazılmıştır. Halbuki ikincisinde k önündeki ünlü uzundur (kâdir). Öte yandan kâtip, kâfir gibi farklı sesle seslendirilen kelimelerde de uzun ünlüden önceki ünsüz ses aynı harfle yazılmaktadır. Bunlara ünlüsü söyleyişte uzun olan kafile, makale, mukabil, mukavele, mukayese gibi kelimelerde, k’nin yanlış okunmasını önlemek kaygısıyla, bu ünlü uzunluğunun gösterilmiyor olduğunu da ekleyelim. Tutarsızlık ortadadır. Problem, üzerine iki görev yüklenen uzatma işaretinin bu iki görevi birden yerine getirememesinden kaynaklanmakta, bu da, tıpkı geçmişin okuma dilindeki bozukluklar gibi, yazımın yetersizliğinden kaynaklanan bir sonuç olarak bozuk söyleyişlere yol açmaktadır.] Sonuç olarak söyleyişi yansıtmayı amaçlayan bir çeviriyazıda ق için  kullanılması kaçınılmazdır. Bu bilgilerden yola çıkılırsa doğru cevabın C şıkkı olduğu görülecektir.

Yanıt Açıklaması: احكام áhkâm verilen kurala örnektir. Doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Arapçadaki a ünlüsünün uzunluğu edebiyat dilinde özellikle ve özenle korunmuştur. Bu korumayı besleyen, eski şiirde kullanılmış olan aruz vezni olmuştur. Şehirli okumuşların diline de bulaşmış olan uzun söyleyişin açık hecelerde tutunup yerleştiği bugün bile birçok kelimede varlığını korumasından kolayca anlaşılabilir: şikâyet, rivâyet, nâmus, nâme, hâsılat, siyâset gibi. Osmanlı Türkçesi döneminin ortak konuşma dilinde bu sesin açık hecelerde bile kısalarak söyleyişte büyük ölçüde halklılaştığı söylenebilir: kabâhat değil kabahat, nebâhat değil nebahat, cerâhat değil cerahat gibi.

Yanıt Açıklaması: "Hemze ünsüzü, konuşma dilinde, bugün olduğu gibi, Osmanlı Türkçesi döneminde de bulunduğu yere göre türlü değişikliklere uğratılmıştır: Çift ünsüzle biten tek heceli kelimede düşürülmüştür: şey’ yerine şey gibi." Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: Dudakların düz ve yuvarlak durumuna göre çıkan ünlüler: Bu durum da ünlülerin düzlük-yuvarlaklık niteliklerini belirler. Dudakların düz ve yayvan bulunduğu durumda çıkan ünlüler düz, yuvarlak ve büzülmüş durumunda çıkanlarsa yuvarlak ünlülerdir. Düzler, a, e, ı, i; yuvarlaklar, o, ö, u, ü.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Doğru gösterim şekli ح

Yanıt Açıklaması: Türkçe kelimelerde (ince), Arapça ve Farsça kelimelerde (ince) كل gel, سيل sil, بيلمك bilmek, فلك felek, فلاكت felâket, لاكن lâkin, لاله lâle, لالا lâlâ

Yanıt Açıklaması:

Yanıt Açıklaması: En ideal alfabe her yalın sesin bir tek işaretle gösterildiği alfabedir. Böyle bir alfabenin kullanıldığı yazı da dilin seslerini karışıklığa yol açmadan gösterebilir. Bu açıdan bugünkü alfabemizin konuşma zincirindeki her sesi birer işaretle gösteren oldukça ideal bir alfabe olduğunu söyleyebiliriz.

Yanıt Açıklaması: Doğru gösterim ش

Yanıt Açıklaması: Bu alfabenin ünsüz harfleri, içinde bulundukları hecenin ünlüsünü kalın-ince okutmaları yönüyle iki öbekte toplanmıştır: a. kalın ünsüz harfleri: ح ha, خ hı, ص sad, ض dad, ط tı, ظ zı, ع ayın, غ gayın, ق kaf; b. ince ünsüz harfleri: ب be, ت te, ث se, ج cim, ف ,şın ش ,sin س ,ze ز ,rı ر ,zel ذ ,dal د ,çim چ fe, ك kef, گ gef, ل lam, م mim, ن nun, و vav, .ye ی ,he ه Bu bilgiler doğrultusunda yanlış bilgi bulunduran ve doğru olan seçenek D şıkkıdır.

Yanıt açıklaması yok