Final Sınavı - Osmanlı Türkçesine Giriş 1

Soru 1:

Bir Türkçe kelimede ya "a, ı, o, u" ya da "e, i, ö, ü" ünlüleri bir arada bulunabilir. Bu kurallı benzeşmeye ne ad verilir?

A) Düz – yuvarlak uyumu B) Küçük ünlü uyumu C) Tonluluk-tonsuzluk uyumu D) Kalınlık-incelik uyumu E) Damak uyumu

Soru 2:

I. Türkçe bir hece ya da kelime kökü hiçbir zaman çift ünsüzle başlamaz. II. Türkçe bir hece sonunda iki ünsüz dışında başka türlü bir ses öbekleşmesi olamaz. III. Türkçe bir hece sonunda ikiz ünsüz bulunmaz. Türkçenin hece yapısıyla ilgili yukarıda verilen bilgilerden hangisi veya hangileri doğrudur?

A) I ve III B) I ve II C) I, II ve III D) II ve III E) Yalnız I

Soru 3:

Aşağıdaki sözcüklerden hangisinde "Bir Ünsüzle Başlayan, Açık Tek Hece Yapısındaki Ekler"den biri bulunmaktadır?

A) B) C) D)

Soru 4:

" yerine " Yukarıda verilen ifade hangi kurala örnektir?

A) Kapalı tek heceli kelimede hareke esre ise bitişen ve bitişmeyen harften sonra kürsüsü bir diştir. B) İkinci ve sonraki hecelerin başında, tıpkı kelime başında olduğu gibi, bir ünlü ses olarak okunur, yazıda düşürülmez. C) Hemze birkaç Türkçe kelimede eriyen ğ ve v ünsüzleri yerinde kalan yuvarlak hece ünlüsünü yazmakta da kullanılmıştır. D) Arapça’da kimi kelimelerin sonunda üstünlü okunan bir ünsüz harfinden sonraki ی ye uzunluk içindir. E) Arapça’da yalın kelimelerin sonlarındaki ünsüz harfler un katılarak okunur.

Soru 5:

Aşağıdakilerden hangi şıkta bir ünlüyle başlayıp ünlüyle sonlanan iki heceli yapısındaki eklere örnek olarak verilebilir?

A) Tepesi B) Yazasıya C) Borusu D) Atını E) Kanlı

Soru 6:

Aşağıdakilerden hangisi Arapçanın i ünlüsü için söylenemez?

A) Bu ünlünün de Arapçada ortalama ve uzun olmak üzere iki türü vardır. B) Ortalama i, kelime başında i, esreli okunan bir ? (elif)’tir. C) Kalın ünsüz harflerinden birinin yer aldığı hecede esre, Türklerce ı okunur. D) Arapçanın tek yuvarlak ünlüsüdür. E) Uzun i yazıda, aynı zamanda bir ünsüz harf olan ? ? ye ile gösterilmiştir.

Soru 7:

Aşağıdaki kelimelerden hangisi başa dar bir ünlü getirilerek Türkçeleştirilmiştir?

A) kral B) pırasa C) iskemle D) kredi E) asıl

Soru 8:

Arapça’da yalın kelimelerin sonlarındaki ünsüz harfler un katılarak kitâbun “kitap”, bâbun “kapı” vb biçiminde okunmasına ne ad verilir?

A) ötreli okuma B) eksiltmeli okuma C) arttırmalı okuma D) tenvinli okuma E) üstünlü okuma

Soru 9:

Aşağıdakilerden hangisi Türkçe için söylenemez ?

A) Türkçe bir hece sonunda iki ünsüz dışında başka türlü bir ses öbekleşmesi olamaz. B) Türkçe bir hece sonunda ikiz ünsüz bulunmaz. C) Türkçe kelimelerde başta çift ünsüz bulunmaz. D) Türkçe’nin bütün hecelerinde mutlaka bir ünlü bulunur. E) Türkçe’nin bütün heceleri çift dorukludur.

Soru 10:

Dilin geçmiş dönemlerinde kullanılmış olan farklı bir alfabeyle yazılmış bir metnin, kullanılmakta olan alfabe ile aktarılmasında güdülen en önemli amaç, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kullanılan alfabe aracılığıyla başka bir alfabenin harflerini tanıtmak B) Yazının özelliklerini aktarmak C) Kolay okunmasını sağlamak D) Bir dönemde dilin seslerini ve seslendirme sistemini göstermek E) Metnin içeriğini açıklamak

Soru 11:

Başlıca özelliği harflerin eğik yazılması ve kuyruk kısımlarının uzatılması olan yazı türü seçeneklerdekilerden hangisidir?

A) Nesih B) Sülüs C) Talik’ D) Nestalik E) Rık’a

Soru 12:

Düzensiz hecelerin Türkçeleştirilmesinde düzene uymayan çift ünsüz sondaysa, iki ünsüz arasına bir dar ünlü getirilerek yapılan kelimeye aşağıdaki şıklardan hangisi örnek olarak verilebilir?

A) B) C) D)

Soru 13:

Aşağıdaki kelimelerden hangisinin kök harfleri parantez içinde sırasıyla ve doğru biçimde gösterilmemiştir?

A) Kitâbet (ﻚ ﺐ ﺖ) B) Müderris (ﺪ ﺮ ﺱ) C) Ma’lûm (ﻉ ﻞ ﻡ) D) Sabr (ﺹ ﺐ ﺮ) E) Âsâr (ﺍ ﺚ ﺮ)

Soru 14:

Aşağıdakilerden hangisi Arapça kelimelerin kalıpları için söylenemez?

A) Arapçada bir kelimenin kök harfleri, fiilin en yalın biçimi olan geçmiş zamanın erkek için 3. tekil kişi çekimi şeklinde yer alır. B) Fiil köklerinin ünsüzleri için “kıldı, işledi” anlamındaki ??? fa‘ale'nin sırasıyla üç harfi, yani ? ? ? kullanılarak kalıplar oluşturulmuştur. C) Kimi kökler dört ünsüz harfinden meydana gelir. Bunlarda dördüncü harf için ikinci bir ? kullanılır. D) Kalıplar, ünsüzlerin bir ünlüyle ünlülendirilmesine göre çeşitlenir. E) Ünlüyle çeşitlenme uzun ünlülerle yapılmaz.

Soru 15:

Aşağıdaki Farsça kökenli hangi kelimenin yazımı değiştirilmiştir?

A) بت yerine پوت put B) تريا yerine دریا deryâ C) بحار yerine بهار bahâr D) نومایش yerine نمایش nümâyiş E) ناماز yerine نماز namaz

Soru 16:

Aşağıdakilerden hangisi Türkçenin hece yapısı için söylenemez?

A) Türkçe bir hece (ya da kelime kökü) hiçbir zaman çift ünsüzle başlamaz. B) Türkçe kelimelerde başta çift ünsüz bulunmaması, aynı zamanda ünlüsü yazıda harfle gösterilmemiş, dolayısıyla iki ünsüz harfin yan yana bulunduğu durumlarda ilk ünsüz harfin bir ünlüyle birlikte hecelenmesi gereğine işaret etmek gibi bir fayda sağlar: ??? C) Türkçenin 5. ve 6. tip hecelerindeki çift ünsüzden ilki ancak l, r, n, m, v, y ünsüzlerinden biri ya da bir patlamalıdan önce bir sızmalı ünsüz olabilir. D) Türkçe bir hece sonunda ikiz ünsüz bulunmaz. E) Türkçede “ünsüz-ünlü-ünsüz-ünsüz” şeklinde hece bulunmaz.

Soru 17:

Aşağıdakilerden hangisi “düzensiz hecelerin Türkçeleştirilmesi” ile ilgili söylenemez?

A) Alıntı kelimenin başında çift ünsüz varsa başa dar bir ünlü getirilmiştir: ????? iskele (< İt. scála) gibi. B) Alıntı kelimenin başında çift ünsüz varsa iki ünsüz arasına bir dar ünlü getirilmiştir: ????? ?ıredi (< Fr. crédit) gibi C) Alıntı kelimenin düzene uymayan çift ünsüzü sondaysa Türkçeleştirme için herhangi bir işlem yapılmamıştır. D) Alıntı kelimenin başında çift ünsüz varsa kelimenin kendi ünlüsünün yeri değiştirilip iki ünsüz arasında kullanılmıştır: ????? pırnal (< Grek. prinali) gibi. E) Birleşik yapılarda kelime içinde ikinci hece başında kalan çift ünsüzler de iki ünsüz arasına bir dar ünlü getirilerek bölünmüştür: ????????? ?onturato (< Fr. con-trat) gibi.

Soru 18:

Osmanlı alfabesinin kaynağı aşağıdaki alfabelerden hangisi?

A) Türk alfabesi B) Arap alfabesi C) Hint alfabesi D) Moğol alfabesi E) Fars alfabesi

Soru 19:

مجنون kelimesinin kalıbı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Fâ’il B) Mef’ûl C) Mufa’’al D) Fa’l E) Fu’l

Soru 20:

Farsça kökenli kelime ve zamanla değişmiş olan yazım şekli ikilisi aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

A) Orijinal: امير آخور / Değiştirilmiş: امراخور B) Orijinal: طورطی / Değiştirilmiş: دردی C) Orijinal: ظورنا / Değiştirilmiş: سرنا D) Orijinal: پاره كانده / Değiştirilmiş: پراكنده E) Orijinal: سيمن / Değiştirilmiş: سكبان