Osmanlı Türkçesine Giriş 1

Yanıt Açıklaması: Yazım ise, yazı aracılığıyla gerçekleştirilen bir uygulamadır. Bir dilin ses örgülerinden oluşan türlü birimlerini alfabe işaretleriyle yazıya dökmektir.

Yanıt Açıklaması: Halk dili terimiyle anlatılan, genel olarak günlük hayatta insanların iletişim kurmakta kullandıkları dil, yani konuşma dilidir. Buna “sesli dil” de denmektedir.

Yanıt Açıklaması: Yaşayan bir dilin seslerini ve bu seslerle kurulmuş sistemini ortaya koymanın yolu dolaysız tanıma yoludur. Veri dilde canlıdır, tanıtıcı değeriyle yaşamaktadır ve kendisine kimlik kazandıran niteliği bütün ayrıntısıyla ele verir. Yapılacak şey ses birimlerini yaşamakta olan değerleriyle belirleyip sistemi ortaya koymak, sonra da kullanılmakta olan işaretler sistemi, yani alfabe ile bu sistemi karşılaştırmaktır. Geçmişteki bir dil, ya da bir dilin belli bir dönemi söz konusu olduğunda durum değişir. Bu durumda yapılması gereken iş, dolaylı veriler elde etmek ve sistemi kurma yolunda bunların kılavuzluğuna dayanmaktır. Bu durumda başvurulacak iki ana kaynak vardır.

Yanıt Açıklaması: Bitişmeyen harfler yazıda yalnızca kendilerinden önce gelen diğer harflerle bitişir; içinde kendileri de yer almak üzere, sonra gelen harflerle ise bitişmez: ا elif, د dal, ذ zel, ر rı, ز ze, ژ je, و vav, ه he.

Yanıt Açıklaması: اجياب (îcâb) sözcüğünde uzun i, diğerlerindeyse ortalama i kullanılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Oğuz boylarının konuşma diline dayanan ve “Batı Türkçesi”, “Batı Oğuzcası”, “Türkiye Türkçesi” gibi adlarla anılan bu yazı dilinin ilk dönemine “Eski Osmanlıca”, “Eski Türkiye Türkçesi” ve “Eski Anadolu Türkçesi” gibi adlar verilmiştir. Bu bilgiler doğrultusunda doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: ıssız اسسز

Yanıt Açıklaması: C şıkkı uzun elif e örnektir.

Yanıt Açıklaması: Çeviriyazı, aslında bir metnin yazıldığı dönemin dilindeki ses birimleri ile bunların bildirişim sistemindeki işleyişleri hakkında bilinen ya da türlü kaynaklardan elde edilen değerlerin kullanılmasıyla gerçekleştirilen bir seslendirme uygulamasıdır.

Yanıt Açıklaması: Hem kendileriyle, hem kendilerinden önce ve sonra gelen öteki bütün harflerle bitişirler. Bunlara "bitişen harf" adı verilir

Yanıt Açıklaması: ﺤﻀﻭﺭ kelimesinde uzun u harfine yer verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Kullanacağımız işaretli harfler şunlardır: â, î, ô, û, á, é, ḳ, k, g, ğ, ł, ñ, ‘ (ters kesme işareti).

Yanıt Açıklaması: Harfin Türkçe karşılığı "rı"dır.

Yanıt Açıklaması: Farsçada üç ünlü vardır: a, i, u. Bunların hem nitelik, hem de nicelik bakımından çeşitleri bulunmaktadır: a, â, é, î, ê, û, ô. Nicelik bakımından çeşitlilik olağan olarak Farsçada da uzunluk değerinin yazıya yansıtılması ihtiyacını doğurmuştur.

Yanıt Açıklaması: Medrese eğitiminin yaygınlaşması, doğal olarak okur-yazar oranının artması sonucunu doğurmuş, buna bağlı olarak Arapça ve Farsça öğrenenlerin sayısı hızla çoğalmıştır. Bu arada Fars edebiyatına karşı geniş bir ilgi uyanmış, bu ilgi aruzla yazılmış birçok manzum eserin Türkçe’ye aynı ölçü kullanılarak manzum çevirilerinin yapılması yolunu açmıştır. Öte yandan medrese eğitimi görmüş olanların edebiyat sanatı bilgileri de edinerek aruzla ve özellikle Fars edebiyatını örnek tutarak şiir yazma hevesi giderek artmış, bu arada edebiyata duyulan ilgi ve şaire verilen destek de bu hevesleri beslemiştir. İşte bütün bu sebeplerle yazı diline çoğalan ölçüde kelime girmeye başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: sin ince sırayı belirler. tı kalın sırayı belirler. kaf, ünlü değerlerini belirlemektedir. Sad s için kullanılmaktadır. sad kalın sırayı belirler. Bu nedenle yanıt A’dır.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı Türkçesi yazımında kelimelerin ve kelime birliklerinin söz içinde görevlerini, işleyişçe değerlerini ayırmaya yarayan işaretlere yer verilmemiştir. Eski yazımda kelimelerin arası bile ayrılmazdı. Çeviriyazılı metinlerde yazım kurallarının uygulanması, daha çok biçim yönünden fayda sağlar; metni yapı birimleri bakımından çözümlemeye, kimi kelime öbeklerinde kurucu üyeler arasındaki ilişkiyi göstermeye, metni anlamca açıklamaya yarar. Büyük harflerin manzum metinlerde mısra başlarında kullanılması yaygın bir uygulamadır. Bunun anlamla doğrudan bir ilgisi bulunmaz. Noktalama işaretleri arasında söz dizimi değerleri bulunan asıl noktalama işaretleri nokta, noktalı virgül, iki nokta, soru ve ünlem işaretleridir. Söz dizimi değeri bulunmayan işaretler ise yardımcı işaretlerdir. Bunların değerleri yazıya biçim verme yönündendir, metni daha düzenli olarak sunmaya yararlar.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Osmanlı alfabesinin ünsüz harfleri, içinde bulundukları hecenin ünlüsünü kalın-ince okutmaları yönüyle iki öbekte toplanmıştır: kalın ünsüz harfleri: ha, hı, sad, dad, tı, zı, ayın, gayın, kaf; ince ünsüz harfleri: be, te, se, cim, çim, dal, zel, rı, ze, sin, şın, fe, kef, gef, lam, mim, nun, vav, he, ye.

Yanıt Açıklaması: Farsça’ya özgü dudaksıl (labial) bir خvardır. Dudakların yuvarlaklaştırılmasıyla çıkarılır. Sesin bu niteliğini belirtmek için önüne her zaman bir و vav yazılır: خويش h v îş “kendi”, خواب h v âb “uyku”, خوان h v ân “sofra”, خواجه h v âce , استخوان üstüh v ân “kemik” gibi. Bu و vav bir ünlü ya da ünsüz sesi göstermediği için “okunmayan vav” (vâv-ı ma‘dûle) diye anılmıştır. Bu durum yalnızca A seçeneğinde bulunur. B, C ve D seçeneklerindeki و harfi okunmaktadır. E seçeneğinde ise zaten و harfi yoktur.