Final Sınavı - Türkçe Biçim Bilgisi

Soru 1:

Aşağıdaki altı çizili kelimelerden hangisinde –mAz eki diğerlerinden farklı şekilde kullanılmıştır?

A) Bu böcekleri öldürmekle sayılarıtükenmez. B) Sugeçirmezayakkabıları ayağını sıcak tuttu. C) Zorluklar karşısındayılmazyoluna devam eder. D) Fazla tuzlu yiyecekler sanayaramaz. E) Küçük hatalarıgörmez, önemsemez.

Soru 2:

Aşağıdaki fiillerden hangisi edilgen çatılıdır?

A) Genç kadın ilk buluşmasına giderken bir güzel süslendi. B) Sonbahar yaklaşınca kuşlar havada küme halinde uçuştular. C) Polis zehir tacirlerine büyük darbe indirdi. D) Kitaplar rafa gelişigüzel dizildi. E) Cebindeki parayı bir çırpıda harcayıverdi.

Soru 3:

Aşağıdakilerden hangisi kipler arasında yer almaz?

A) Eylem kipi B) Emir kipi C) Yer tamlayıcı kipi D) Gönüllülük kipi E) İstek kipi

Soru 4:

-mAk eki aşağıdaki fiillerden hangisine yalın durumda nesne olarak eklenebilir?

A) düşün B) kaçın C) vazgeç D) iste E) diren

Soru 5:

Aşağıdakilerden hangisi fiilden fiil yapım ekleriyle ilgili olarak söylenemez?

A) Az sayıda fiile gelirler. B) Kullanım alanları oldukça kısıtlıdır. C) Bazısının anlamsal görevleri vardır. D) Basitçe kelime türetmiş olurlar. E) Cümlenin gramatikal unsurlarını değiştirirler.

Soru 6:

Aşağıda altı çizili kelimelerden hangisinde özneler birbirini karşılıklı olarak doğrudan etkiler?

A) Pehlivanlar yeşil çayırdaboğuştular. B) Şiddetli dalgalar sonundasakinleştiler. C) Her seferinde yenilmeyealışamadılar. D) Tüm izleyiciler bir tarafakoşuştular. E) Sınıftaki çocuklar gizlicegülüştüler.

Soru 7:

“Konuşma anına veya şimdi ve buraya göre değil, bağlam tarafından belirlenen başka zaman noktasına göre konumlanır” tanımı aşağıdakilerden hangisini ifade eder?

A) Ontolojik zaman B) Gramatikal zaman C) Mutlak zaman D) Göreceli zaman E) Referans zamanı

Soru 8:

Aşağıdaki altı çizili kelimelerden hangisinde –mAk eki diğerlerinden farklı şekilde kullanılmıştır?

A) Tek amacı ailesine yardımetmek. B) Dinlemekanlamanın en önemli adımıdır. C) Yüzüne çok yakışıyordugülmek. D) Olmakya da olmamak, işte bütün mesele bu. E) Yemeklezzetliyse biraz daha ister çekinmeden.

Soru 9:

“Eve geliyor musun?” soru cümlesinde biçimbirimler aşağıdakilerden hangisinde doğru bir şekilde ayrılmıştır?

A) Eve gel-i-yor musun? B) Ev-e ge-li-yor mu-sun? C) Ev- e gel-iyor mu-sun? D) Ev-e gel-i-yor mu-sun? E) Ev-e gel-iyor musun?

Soru 10:

Aşağıdaki cümlelerin hangisi ettirgen yapıda değildir ?

A) Sınava giriş belgesini arkadaşına çıkarttırdı. B) İki dönümlük bahçesinin etrafını çitlerle çevirttirdi. C) Yurt dışından gelen akrabalarını özel arabayla aldırttı. D) Kapıyı arkadaşına açtırttı. E) Yaptığı hatalar yüzünden gece gündüz dövündü.

Soru 11:

Aşağıda verilenlerden hangisi ya da hangileri fiilden fiil yapan eklerin biçimbilgisel özelliklerine dair doğru bir ifade ya da ifadelerdir? I. Fiilden fiil yapan ekler, sözdizimsel görevlerini daha iyi anlamak için üç grupta incelenir. II. Fiillere gelen ve vurgusuz olan olumsuzluk işaretleyicisi –mA çatı eklerinden önce, zaman/kiplik işaretleyicilerinden sonra yer alır. III. Bir fiil kök/gövdesine bütün çatı ekleri gelebilir.

A) Yalnızca I B) I ve III C) Yalnızca II D) II ve III E) Yalnızca III

Soru 12:

Aşağıdakilerden hangisi cümlelerin ya da sözcüklerin anlamının, konuşurun niyetine ve bağlama göre çeşitlenerek değişmesini konu alır?

A) Kiplik B) Kanıtsallık C) Görelilik D) Pragmatik E) Bağlam

Soru 13:

Aşağıda verilenlerden hangisi ya da hangileri çatı eklerine dair doğrudur? I. Dönüşlülük ifade eden -(X)n- eki özellikle geçişli fiillere eklenerek cümlenin nesnesini ortadan kaldırır. II. –(X)n- eki edilgen anlamlı türetmeler yapabilmektedir. III. Aynı görevdeki iki ekin art arda geldiği durumlar hem isim çekiminde hem de fiil çekiminde görülür.

A) I, II ve III B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) Yalnızca I

Soru 14:

Aşağıdaki fiillerden hangisinden iki ettirgen biçim elde edilemez?

A) eğ B) kır C) gör D) em E) sap

Soru 15:

Aşağıdaki eklerden hangisi edilgenlik türetiminde kullanılır?

A) –(X)n- B) –(X)ş- C) –mA- D) –(X)l- E) –(X)r-

Soru 16:

Aşağıdaki cümlelerde bulunan fiillerden hangisi edilgen çatılıdır?

A) Dağ bayır demeden akşama kadar dolaştık. B) Masanın başında saatlerce ders çalışmıştı. C) Duyduklarını birer birer bize anlatırdı. D) Zamanını boşa harcayanlar ilk pişman olanlardır. E) Oda yarın yapılacak doğum günü partisi için süslendi.

Soru 17:

Sıfat ve zarf işlevli kelimelere eklenebilen, isimlere eklendiğinde küçültme ve sevgi ifade eden yeni isimler türeten ek aşağıdakilerden hangisidir?

A) +CAk B) +CXk C) +CXI D) +(X)msX E) +(X)mtırak

Soru 18:

Fiilden fiil yapım ekleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Sayıca diğer yapım eklerinden daha az olan bu eklerin dilbilgisindeki işlevleri birbirlerinden farklılık göstermez B) Bazı fiilden fiil yapım ekleri, az sayıda fiile gelir ve kullanım alanları oldukça sınırlıdır C) Bu tür eklerin çoğu sadece basit bir türetim yapmamakla birlikte, türetimin yanında cümlede büyük sözdizimsel etkileri, yaptırım güçleri bulunmaktadır D) Bazı fiilden fiil yapım eklerinin (olumsuzluk eki gibi) anlamsal görevi vardır ve bütün fiillere gelerek düzenli, tahmin edilebilir anlamlar oluştururlar E) Fiile veya fiil gövdesine küçük bir ekin eklenmesi basitçe bir kelime türetimi olmakla kalmaz, etken cümlenin gramatikal unsurlarının da değişmesine neden olur

Soru 19:

Aşağıdaki cümlelerden hangisi yeterlilik kipine örnektir?

A) Ödevimi bitirmeliyim. B) Yarın size geleyim. C) İçeriye girebilirsiniz. D) Güzel bir arabam olsa… E) Ayşe piyano çalabilir.

Soru 20:

Aşağıdaki cümlelerden hangisinde zaman kayması yoktur?

A) Mustafa Kemal önce Samsun’a çıkar. B) Ne demek istediğimi bir gün anlar. C) Her sabah çıkmadan kahvaltısını yapıyordu. D) Film yarın vizyona giriyor. E) Üniversite hayatım burada başladı.