Türkçe Biçim Bilgisi

Yanıt Açıklaması: Zamir çekimiyle ilgili olarak ayrıca şu tespitlerde bulunabiliriz. Bu ve şu işaret zamirleri, durum ekleriyle birleşirken araya zamir n’si girer: Durum bu şu Yalın bu şu İlgi bunun şunun Belirtme bunu şunu Yönelme buna şuna Bulunma bunda şunda Ayrılma bundan şundan Araç bununla şununla

Yanıt Açıklaması: Sürü sürü, aşağı yukarı, güzel güzel, sapsarı, kocaman kocaman kelimeleri tekrar yoluyla türetilmiş kelimelerken, er geç ikileme yoluyla yapılmış birleşik kelimelerdendir.

Yanıt Açıklaması: Geceleyin kelimesinde uyuma girmeyen eklerden –leyin ekinin örneği görülmektedir.

Yanıt Açıklaması: “Çocuklar”kelimesi yalın haldedir. “Kutuyu” kelimesi belirtme durumu gösterir. “Fotoğrafa” ismindeki durum eki yönelme gösterir. “Sokaktan” kelimesindeki durum eki ise ayrılma ifade eder. “Otobüsün” kelimesindeki durum eki ise ilgi sahiplik göstermektedir.

Yanıt Açıklaması: ‘Çekim ekleri kalıplaşıp yapım eki olabilirler.’ Gelir gider, Sözde, yiyecek ve bugünlerde kelimelerinde bu karala örnektir. E seçeneğinde bu kurala bir örnek yoktur.

Yanıt Açıklaması: Çekim ekleri kelimelerin niceliğini, öbek veya cümle içerisinde birbirleriyle olan ilişkilerini gösteren eklerdir. Çekim ekleri kelimenin anlamını değiştirmez, ancak kalıplaşarak yapım eklerine dönüşebilir: iç-ecek, bugün-ler-de. Yapım eklerinin genelleşerek çekim ekleri haline gelmesi ya da yapım eklerinin parçası haline gelmesi de mümkündür: gel-mekte, çalış-makta-y-ım.

Yanıt Açıklaması: B, C, D, E seçenekleri sıfat ve ismin bir araya gelmesiyle oluşmuş birleşik bir isimken A seçeneği an-ası-mez-ar-dik-ecek-miş sıfat fiil eklerinden –an eki alarak isim ve sıfatfiilden oluşmuş birleşik bir isimdir.

Yanıt Açıklaması: Fiil çekim eklerinin ve durum eklerinin fiillerden kalıcı isimler türeten yapım eklerine dönüşmeleri durumunda yeni kelimeler ortaya çıkar. Gel-ir ve gid-er sözcüklerine baktığımızda 3.tekil şahıs geniş zaman çekimi gelir ve gider sözcüklerinin de oluşmasını sağlamıştır. Söz-de sözcüğünde –da –de bulunma eki sözcüğe güya anlamı katarak yeni bir sözcük oluşturmuştur. İç-ecek sözcüğünde gelecek zaman eki kalıplaşarak isim oluşturmuştur. Fiil olma özelliklerini kaybetmişlerdir. Gün-ler-imiz sözcüğünde bu tarz oluşumlara rastlanmaz.

Yanıt Açıklaması: İsim olarak kullanılan birleşik kelimelerin önemli bir bölümü; belirtisiz isim tamlaması, sıfat tamlaması, eş anlamlı veya zıt anlamlı ikilemeler gibi Türkçenin söz dizimi kurallarına göre oluşur. Buna göre doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Türkoloji çalışmalarında yalnızca /y/ bağlanma ünsüzü olarak adlandırılır.

Yanıt Açıklaması: Türkçede ekler kelimenin sonuna gelir, yani ekler son ektir. Kelimenin başına gelen ön ekler, Türkçeye başka dillerden kopyalanmış kelimelerde görülür. Bi-çare seçeneğinde de ön ek örneği görülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Çekimli fiillerden sonra gelen -(y)mXş gibi, isimlerden sonra gelen -(y)mXş eki de öğrenilen geçmiş zaman göstermez. Bu ekin işlevi zaman değil dolaylılık bildirmektir . Dolaylılık; bir bilginin tespit, deneyim, duyma, tecrübelerden hareketle çıkarımda bulunma, varsayma vb. yollarla edinildiğini ifade eder.

Yanıt Açıklaması: İsimler, sayılar, sıfatlar, zarflar ve zamirler isim soylu sözcüklerdir.

Yanıt Açıklaması: Yukarıdaki bilgilerin tamamı doğrudur.

Yanıt Açıklaması: Anlamsal açıdan bakıldığında, kişilerin kendilerine emir vermelerinin mantıklı olmadığından hareketle, bugün emir çekiminde 1. kişiler yok sayılmaktadır. Ayrıca emir kipini diğer zaman ve kip eklerinden ayıran başka özellikler de vardır. Emir kipinin geçmiş zamanı ve birleşik çekimleri yapılamaz. Yine emir kipinin sorusu yoktur. Bu nedenle bu çalışmada bu ekler ayrı ele alınmıştır. Emir kipi ekinin tekilinde herhangi bir kişi işaretleyicisi yoktur. Fiil kök veya gövdesi doğrudan emir tekil 2. kişiyi gösterir. 2.çoğul kişi için kullanılan -(X)nXz aynı zamanda nezaket ifadesi taşır. Kısa biçimde daha keskin bir emir ifadesi vardır. Emir çekiminde dikkat edilirse emri gösteren ayrı bir ek yoktur, ekler; kişiyi, sayıyı ve emri aynı anda gösterir. Tekil Çoğul 2. kişi Ø - (X)n,-(X)nXz

Yanıt Açıklaması: Teyze-m-ler, Dayı-m-lar, Abla-m-lar, Hala-m-lar sözcüklerinde isim+iyelik eki+çoğul eki sıralaması görülür ve ismin gösterdiği kavram ve beraberindekiler ifade edilir. Abi-ler-im sözcüğünde isim+çoğul eki+iyelik eki görülür ve ismin gösterdiği varlığın birden çok olduğuna işaret eder.

Yanıt Açıklaması: İsimden isim yapım eki örneği başlık kelimesinde görülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Akşama doğru, ilaçlar ile, yarından itibaren, trafikten ötürü cümlelerinde edat kullanılmıştır. Kedi ile köpek cümlesindeki “ile” ise edat değil bağlaç olarak kullanılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Annemsiz kelimesi ‘Yapım eki çekim ekinden önce gelir’ kuralına uymayan bir örnektir.

Yanıt Açıklaması: Türkçe'de çekim eki alabilen kelime türleri arasında isimler, sayılar, zamirler ve fiiller bulunur. Buna göre doğru cevap A şıkkıdır.