Türkçe Biçim Bilgisi

Yanıt Açıklaması: İsim çekim eklerinin bir başka grubunu oluşturan ; çoğul eklerinden sonra , durum eklerinden önce gelen iyelik ekleri, nesne veya kavramların bir başka nesne ya da kavrama ait olduğunu gösterir. İye sahip, iyelik ise sahiplik demektir. Türkçenin yapısı gereği, ünsüzlere iyelik 1 ve 2. kişi ekleri eklenirken araya yardımcı ünlü girmek durumundadır. İyelik çekiminin ekleri üçü tekil, üçü çoğul olmak üzere altı türlüdür. İyelik işaretleyicileri , çok işlevli eklerdir; aynı anda birden çok işlevi yerine getirirler . Bunlar sahiplik, kişi ve sayı’dır.

Yanıt Açıklaması: A, B, C ve E seçeneklerindeki altı çizili kelimler yardımcı sesler olan ‘–y, -ş, -s, -n’ ile oluşturulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Cümlede “alalım” fiilindeki –alım eki 3. Tip kişi eklerinden olup gönüllülük fiilinin çekiminde 1. çoğul kişi için kullanılan ektir.

Yanıt Açıklaması: Ek olmadıkları halde ek gibi davranan ögelerden enklitiklerdir ve ekleşme özelliği taşıyan son çekim edatları, kuvvetlendirme ve pekiştirme işlevi taşıyan bağlaçlar, birleşik çekimleri oluşturmakta kullanılan imek fiili gibi dil birlikleridir. Ayrıca enklitikler ek değildir ancak ek gibi davranırlar.

Yanıt Açıklaması: Çekim kurallarının belirlenmesi, söz yapımı kurallarının belirlenmesi ve yeni türetilen kelimelerin anlamlarının araştırılması biçim bilgisinin konularından olup, noktalama işaretlerinin tespiti ve dildeki yabancı kelimelerin çıkarılması biçim bilgisinin ilgilendiği konulardan değildir.

Yanıt Açıklaması: Dillerde yeni kelime ihtiyacını karşılama yollarından biri de başka dillerden kelime almaktır. Kopyalama, başka dillerle olan doğrudan veya dolaylı ilişkiler sonucu ortaya çıkar.

Yanıt Açıklaması: Yapım eklerinin birçoğu bazı kelimelere gelebilirken çekim ekleri aynı türden her kelimeye gelir.

Yanıt Açıklaması: Kapak ve Sokak sözcükleri ünlü ile başlayan bir ek almalarından kaynaklı ötümsüzken ötümlü ünsüzlere dönüşmüştür. Başlıyor ve Gelmiyor sözcükleri geniş ünlü ile bittiklerinden şimdiki zaman eki geldiğinde ünlü daralması olmuştur. B seçeneğinde sıcak kelimesine cık eki geldiğinden k ünsüzü düşmüş ve kelime sıcacık kelimesi halini almıştır.

Yanıt Açıklaması: İlgi grubu olarak adlandırılan öbeklerde ve tamlayanı özel isim olan tamlamalarda tamlayan ilgi eki alır ama tamlanan iyelik eki almayabilir: Ali’nin oğlan, Ayşe’nin ev

Yanıt Açıklaması: Küçücük ve buyruk eklenmeye bağlı değişimlere örnektir. “Gözlükçülük” ve “birisi” sözcükleri yan yana gelebilme kuralına örneklerdir. Birisi sözcüğü aynı işlevli birden çok çekim ekinin ancak önceki ekin işlev kaybına uğramasıyla yan yana gelebilmesine örnektir.  Yapım eklerinin birçoğu belli kelimelere gelebilirken, çekim ekleri aynı türden her sözcüğe eklenebilir. GX ekiyle pek çok kelime türetmek mümkünken, aynı eki her fiile getirmek mümkün değildir. Eklenmede sınırlılık kuralına uygun olan bu açıklamanın örneği vergi-*dövgü    örneğinde vardır.

Yanıt Açıklaması: Çatı ekleri cümlenin öğelerinde değişiklik yapar. Örneğin etken bir cümlenin nesnesi, cümle edilgen yapıldığında özne olur. Şıkları incelediğimizde çocuklar camı kırdı, öğle yemeği yediler, duvarları maviye boyadı, giysileri dolaba astı cümleleri etken cümle ve A seçeneğinde çocuklar, C seçeneğinde gizli özne onlar, D seçeneğinde gizli özne o, e seçeneğinde gizli özne o. B seçeneğine baktığımızda cümle edilgen. Rüzgâr pencereyi açtı etken cümlesinde nesne olan pencere, rüzgârın etkisiyle pencere açıldı cümlesi ile özne değeri kazanmış.

Yanıt Açıklaması: Artık kelimesi zarf biçimindeyse vurgu ilk hecede bulunur. Ansızın kelimesinde ’–sız+ın ekliyle türeyen zarflarda da vurgu sonda değildir’ kuralına uyar.

Yanıt Açıklaması: B, C, D ve E seçeneklerinde verilenlerin gövdedir, yani ek almıştır: ver-im, al-dır, bek-le, be göz-lü. Ancak yıldız bir köktür.

Yanıt Açıklaması: Kopyalama; Başka dillerden kelime almak, Tekrar; bir kelimenin tamamının, bir kısmının yakın veya zıt anlamlısının tekrarlanması, Vurgu; Söyleyiş yoluyla ya da sözcüğün cümle içindeki yeri ile anlamını güçlendirme ve dikkat çekme, Tür değiştirme; bazı sözcüklerde yapısal değişiklik olmaksızın farklı söz dizimsel işlevlerde kullanılması, Kısaltma; sözcüklerin ilk harflerinin veya belli hecelerinin seçilmesi sonucu yeni kelimeler oluşturma yöntemi.