Türkçe Biçim Bilgisi

Yanıt Açıklaması: “Yolda” kelimesi bulunma, “muhtarlıktan” kelimesi ayrılma, “dayımın” kelimesi ilgi, “pencereyi” kelimesi belirtme durumu gösteren ekler almıştır. “Savcılığa” kelimesindeki durum eki ise yönelme ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Belirtisiz isim tamlamalarında sadece tamlanan ek alır. Yemek masası ifadesindeki tamlanan konumundaki masa kelimesi ek almış iken tamlayan konumundaki yemek kelimesi ek almamıştır. Buna göre doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Selpak kelimesi aslında bir peçete markası olmasına rağmen zaman içinde genelleşerek peçete veya mendil manasında kullanılmaya başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: İsim+iyelik+çoğul sıralanışıyla ilgili olarak dikkat edilmesi gereken bir nokta da bu sıralamanın bütün akrabalık isimleri için geçerli olmaması, -lAr yerine konuşma dilinde ve bazı ağızlarda daha alışılmış olan –gil ekinin kullanılmasıdır: X+iyelik+çoğul kardeşimgil *kardeşimler yeğenimgil *yeğenimler

Yanıt Açıklaması: Tömer, Lazer, Tedaş ve Ram kelimeleri kısaltma yapım tekniği ile oluşturulmuşken; İmge kopyalama tekniğiyle dilimize geçmiş kelimedir.

Yanıt Açıklaması: Verilen tanım öbek kavramını anlatmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Büyük, sarışın, kapkara ve hoş kokulu niteleme sıfatları iken, iki çocuk ifadesindeki iki belirtme sıfatına örnektir.

Yanıt Açıklaması: A, C, D ve E seçeneklerinde belirtilenler bağımlı biçimbirimlerdenken gel- bağımsız biçimbirimlerden biridir.

Yanıt Açıklaması: ‘İnsan tutkuları’ ve ‘Dağ doruğu’ isim tamlamasına örnektir ‘Bilmecemsi şeyler’ ve ‘Büyük tehlike’ sıfat tamlamalarıdır.

Yanıt Açıklaması: A, C, D ve E seçeneklerindeki altı çizili kelimler hem yapım hem de çekim eki almıştır. B seçeneğinde yalnızca yapım eki almış kelime bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Türkçenin söz varlığında, kelimenin başına bi- ve na- ekleri almış örnekler vardır. Kelimenin başına gelen bu ön ekler, Türkçeye başka dillerden kopyalanmış kelimelerde görülür. Farsça olan bi- ve na- ekleri başka kelimelere serbestçe getirilemez, bu eklerle yeni kelime türetilemez. Bu da sözcüğün bütün olarak kopyalanmış olduğunu gösterir.Buna göre doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Cümle içinde özne, yalın durumda; nesne belirtme durumunda, dolaylı tümleç yönelme, ayrılma ve bulunma durumunda bulunur. Araç durumu alan bir kelime ise zarf tümleci olur.

Yanıt Açıklaması: B, C ve D şıkkında bulunan “annemleri, teyzenleri, dayımların ve abinler” kelimelerinde isime gelen eklerde iyelik eki çoğul ekinden önce kullanılmıştır. “Yeğenlerimizi” kelimesinde ise çoğul, iyelik ve durum sıralaması mevcuttur.

Yanıt Açıklaması: Topkapı; iyelik eki düşmüş birleşik isim, mirasyedi; cümle biçiminde birleşik isim, elalem; ikileme ile türetilmiş birleşik isim, karnıyarık; iyelik ekli birleşik isim olup, ağaçkakan isim + sıfatfiil ile türetilmiş birleşik isimdir.

Yanıt Açıklaması: Zamirler, edatlar, bağlaçlar ve ünlemler işlevli kelimelerdenken, zarf anlamlı kelimelerden biridir.

Yanıt Açıklaması: Eklerden söz ederken ek olmadıkları hâlde ek gibi davranan ögelerden de söz etmek gerekir. Enklitikler; ekleşme özelliği taşıyan son çekim edatları, kuvvetlendirme ve pekiştirme işlevi taşıyan bağlaçlar, birleşik çekimleri oluşturmakta kullanılan imek fiili gibi dil birlikleridir. Bunlar, ek değildir ancak ek gibi davranır; ünlü ve ünsüz uyumu gibi eklere özgü ses oylarına tabidir, ancak eklerden farklı olarak vurgulanmazlar. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye Türkçesinde dönüşlülük zamiri olarak “kendi” kullanılır. Kişi zamirlerinde farklı olarak “kendi” çekimde iyelik alır.

Yanıt Açıklaması: Bir kelimenin, genellikle de bir fiilin cümlede diğer ögeleri kendine bağlayabilme, boşluk açabilme güçlerine istem denir. Buna Türkçede değerlilik de denir.

Yanıt Açıklaması: Ağaçkakan ve Kuşkonmaz isim + sıfatfiil kuralıyla oluşmuştur. Alışveriş ve Okuryazar kelimeleri ikileme şeklinde oluşmuştur. Kabakulak sıfat + isim kuralıyla oluşmuştur.

Yanıt Açıklaması: Diğer seçeneklerde kelimeler fiile gelen ek ile (fiilden isim) oluşurken, A seçeneğinde ek isme gelmiştir. su-la-k