Final Sınavı - Türkçe Ses Bilgisi

Soru 1:

Aşağıdaki örneklerle ilgili açıklama ne olabilir? ceb > cep > ceb-i cild > cilt > cild-e

A) Alıntı sözcüklerin sonundaki ötümsüz ünsüzler de eklenmede iki ünlü arasında kalınca çoğunlukla ötümlüleşirler. B) Kaynak dilde söz sonunda ötümlü olan ünsüz Türkçede ünlüden önce ötümsüz kalabilir. C) Uzun ünlü+ötümsüz ünsüz ile biten kimi alıntı sözcüklerde ötümlüleşmiş biçimlerle ötümsüz biçimler nöbetleşebilir. D) Ötümlüleşmenin görüldüğü alıntı sözcüklerin bir kısmında söz sonundaki ses kaynak dilde zaten ötümlüdür. E) Eklenmede ötümsüz ünsüzlerin ötümlüleşmesi Türkçenin baskın yapısal özelliklerinden biridir.

Soru 2:

Aşağıdakilerden hangisi ünlü kısalması yaşanan sözcüklere örnek olarak verilebilir?

A) Aşık B) Jandarma C) Zafer D) Lider E) Alfabe

Soru 3:

Aşağıdaki kelimelerin hangisi ötümsüz ünsüzler içermektedir?

A) revan B) elma C) dağ D) mayın E) kapı

Soru 4:

Aşağıdakilerden hangisi doğru yazılmıştır?

A) Gurup B) Kıral C) Hıristiyan D) Kıredi E) Spor

Soru 5:

Aşağıdakilerden hangisi ünlülerin ses olayı yaşamasındaki etkenlerden biri değildir ?

A) Önlük B) Patlamalı C) Düzlük D) Artlık E) Darlık

Soru 6:

Bir sesin oluşumu sırasında ses tellerinin titreşmesi ne anlama gelmektedir?

A) Ötümlülük B) Ötümsüzlük C) Çekim D) Ünlü yumuşaması E) Ünlü kısalması

Soru 7:

I. Okuyor. II. Gelmiyor. III. Başlıyor. IV. Saklıyor. Yukarıdakilerden hangileri, eylem kök ve gövdelerinde geniş ünlü-dar ünlü nöbetleşmesine örnek olarak verilebilir?

A) I, II B) II, III C) II, III, IV D) I, III, IV E) I, II, III, IV

Soru 8:

I. Yuvarlaklaşma. II. Öndamaksıllaşma. III. Artdamaksıllaşma. IV. Tekleşme. V. İkizleşme. Yukarıdakilerden hangileri, ünlülerde tamamlanmış ses olaylarındandır?

A) I, II, III B) II, III, IV C) III, IV, V D) I, II, III, IV E) I, II, III, IV, V

Soru 9:

"Alem, aşık" gibi sözcüklerin söyleniş biçimi hangi ses olayına örnektir?

A) Ünlü uzaması B) Ünlü kısalması C) Kapalı e D) Ötümlüleşme E) Ötümsüzleşme

Soru 10:

Aşağıdaki kelimelerden hangisinin standart söylenişi doğru gösterilmiştir?

A) /hākem/ B) /resmìgeçit/ C) /lìder/ D) /lāik/ E) /tarìkat/

Soru 11:

Aşağıdakilerden hangisi Latin kökenli Türk alfabesinde bulunan harflerden biridir?

A) /x/ B) /q/ C) /sh/ D) /w/ E) /j/

Soru 12:

Aşağıdaki kelimelerden hangisinin vurgusu İstanbul ağzına göre doğrudur?

A) SOpa B) ErZİNcan C) Pİde D) MaŞA E) ZonGULdak

Soru 13:

Burak'a Meriç'i Murat'ın Yukarıda yer alan çekim eki getirilmiş kelimelerin hangisinin ya da hangilerinin yazımında ötümlüleşme olmaz ?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III

Soru 14:

Aşağıdakilerin hangisinde uzunluk-kısalık nöbetleşmesi görülür?

A) Kutu B) Cevap C) Kale D) Eşya E) Çeşme

Soru 15:

Aşağıdakilerden hangisi ön damak ünlüsü değildir?

A) e B) i C) a D) ü E) ö

Soru 16:

I. Dil içindeki farklı biçimlerin yaygınlaşmasında televizyon başta olmak üzere medyanın önemli bir yeri vardır. II. Eğitim kurumları, basın yayın gibi yaygınlaştırılmaya çalışılan standart yazı dili yanında bölgeler üstü geçerliliği olan, yazı diline oldukça yakın bir konuşma dilinin yaygınlaşmasında en etkili araç televizyondur. III. TRT'de, uzun yıllar özel diksiyon eğitimi almış spikerlerin görev yaptığı ve başka varyantlara izin verilmeyen yayınlar yapılmıştır. IV. 1990’lı yıllarda özel televizyon kanallarının kurulmasını takiben, standart dille ağızlar ve diğer varyantlar arasında çok daha yoğun bir etkileşim ortaya çıkmıştır. V. İç göç dışına çıkan insanlar, okullardan ve televizyondan tanıdıkları İstanbul ağzına yaklaşan biçimleri tercih etme eğilimindedir. Televizyonun dile olan etkisi ile ilgili yukarıda verilen bilgilerden hangileri doğrudur?

A) I, II, III B) II, III, IV C) III, IV, V D) I, II, III, IV E) I, II, III, IV, V

Soru 17:

Aşağıdakilerden hangisi alıntı sözcükler arasında değildir ?

A) Jüri B) Pizza C) Dosya D) Jilet E) İstasyon

Soru 18:

Aşağıdaki sözcüklerin hangisinin yazımı doğrudur?

A) ateşe B) dalevera C) döküman D) eşkiya E) farenjit

Soru 19:

Standart Türkçenin dayandığı ağız aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ankara ağzı B) İzmir ağzı C) İstanbul ağzı D) Trakya ağzı E) Doğu ağzı

Soru 20:

Hangisi gırtlak ünsüzüdür?

A) t B) f C) s D) h E) k