Seçmeli Ara Sınav - Türkçe Ses Bilgisi

Soru 1:

Aşağıdakilerden hangisi ünlülerin sınıflandırıldığı bir grup değildir?

A) Ön damak ünlüsü B) Art damak ünlüsü C) Dil ünlüsü D) Düz ünlü E) Yuvarlak ünlü

Soru 2:

I. Harfler, sesleri, sesbirimleri gösteren işaretlerdir. II. Aynı sesin gösterimi için farklı alfabelerde aynı işaretler kullanılır. III. Bir dilin söylenişinde yer alan tüm sesler alfabede gösterilir. IV. Bir dilde alfabede olduğu ha^lde sesbirim olmayan sesler bulunabilir. V. Düzeltme işareti, Arap harfleriyle yazılan Osmanlıcanın yazımının günümüze yansımasıdır. Yukarıda harflerle ilgili verilen ifadelerden hangileri doğrudur?

A) I, III ve IV B) I, IV ve V C) II, III ve V D) I, III, IV ve V E) I, II, III ve V

Soru 3:

Abartma sıfatları ile zarfların vurgusu hangi hece ya da ses üzerindedir?

A) Son hecede B) Orta hecede C) İlk seste D) Son seste E) İlk hecede

Soru 4:

Aşağıdaki sözcüklerin hangisinde vurgunun yeri doğru gösterilmiştir?

A) KAPkara B) kaYAŞ C) maSA D) GÜzel E) anNE

Soru 5:

Bazı birleşik sözcüklerde vurgu, birleşiğin son hecesinde olabilmektedir. Aşağıdakilerden hangisi bu duruma örnek olarak verilebilir?

A) devetabanı B) karatahta C) karagöz D) hazmetmek E) kertenkele

Soru 6:

Türkçede aşağıdaki değişimler gözlenmiştir. kavış > kavuş, yabız > yavuz, kabık > kabuk, çamır > çamur buna göre, ünlülerin hangi özelliği değişmiştir?

A) Kalınlık-incelik B) Artlık-önlük C) Dudak durumu D) Açıklık-kapalılık E) Darlık-genişlik

Soru 7:

Aşağıdaki sözcüklerin hangisinde ötümlü – ötümsüzlük uyumu kuralına uymayan bir yazım vardır?

A) özge B) geçdi C) sözcü D) yolda E) başka

Soru 8:

Anlam ayırıcı olan ve Türkçede vurgu olarak anlaşılan parçalarüstü öge yeri değişebilen nedir?

A) Ton B) Uzunluk C) Ezgi D) Ulama E) Durak

Soru 9:

kitab, hesab gibi alıntı sözcüklerin sonundaki ötümlü ünsüzler, Türkçede genel olarak nasıl işlem görür?

A) Yalın durumda ötümsüzleşirler, bir ünlüden önce tekrar ötümlüleşirler. B) Ötümlü kalırlar. C) Ötümsüzleşirler. D) Başka ünsüze değişirler. E) İkizleşirler.

Soru 10:

“Geldi mi gideriz.” cümlesinin sonunda yükselen ezgi neyi göstermektedir?

A) Cümlenin bitmediğini B) Cümlenin bittiğini C) Çağrıya karşılık söylenildiğini D) Ara cümle olduğunu E) Soru cümlesi olduğunu

Soru 11:

Aşağıdakilerden hangisi a ünlüsünün özelliklerini tam olarak vermektedir?

A) geniş-düz-art B) geniş-düz-ön C) dar-düz-art D) dar-düz-ön E) geniş-yuvarlak-ön

Soru 12:

I /a/. II. /e/. III. /i/. IV. /ö/. V. /ü/ Yukarıdakilerden hangileri ön damak ünlüsüdür?

A) I, II, III B) I, II, IV, V C) I, II, III, IV D) II, III, IV, V E) I, II, III, IV, V

Soru 13:

Dilin en küçük birimi aşağıdakilerden hangisidir?

A) harf B) kelime C) ek D) hece E) ses

Soru 14:

“Ezgi” ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A) Bir konuşma zincirinde hece, sözcük kökleri ve eklerle sözcükleri kapsayan ton ve değişmelerin tümü ezgiyi oluşturur. B) Türkçede ezginin yine de belirlenebilen bir yönü vardır ve iletişim açısından önemlidir. C) Ezgi kişi, bağlam, konuşurun sosyal sınıfı, eğitimi gibi nedenlere bağlı olarak değişebilir. D) Türkçe sözcüklerde ezgi, ulama ile birlikte ortaya çıkar. E) Türkçede biçim bilgisel ve söz dizimsel açıdan bitmiş görünen cümlelerin gerçekten bağımsız cümleler mi yoksa bağımlı cümleler mi olduklarını ezgi sayesinde anlamak mümkündür.

Soru 15:

I. Bütün değişkenleri ayrı ayrı yazmak. II. Ekleri temsilen semboller kullanmak. III. Değişkenlerin hepsini bir arada almak. IV. Sözcük varyantlarını belirlemek. Yukarıdakilerden hangileri, Türkçede bilimsel çalışmalarda değişken sesleri göstermenin yollarındandır?

A) I, II B) II, III C) III, IV D) I, II, III E) I, II, III, IV

Soru 16:

Aşağıdakilerden hangisi ses yapısı bakımından Türkçenin tipik özelliklerini barındırır?

A) Hat B) Fare C) Tay D) Lale E) Masa

Soru 17:

Aşağıdaki sözcüklerden hangisi ek alırken ötümlüleşme bakımından farklı bir gelişme göstermiştir?

A) gök B) konut C) dip D) ufak E) geçit

Soru 18:

kâtil “öldüren” katil “öldürme eylemi” hâlâ “henüz” hala “babanın kız kardeşi” gibi durum parçaüstü birimlerden hangisiyle ilişkilidir?

A) Uzunluk B) Entanasyon C) Ulama D) Ezgi E) Durak

Soru 19:

Düzlük-yuvarlaklık uyumuna göre ilk hecesinde o, u ünlüleri olan bir sözcüğün daha sonraki hecelerinde aşağıdakilerden hangisinin olması beklenir?

A) e, ü B) a, e C) a, u D) a, ı E) e, i

Soru 20:

Türkçede ikincil (başka seslerden değişmiş) olarak gelişmiş sesler aşağıdakilerin hangisinde tam ve doğru olarak verilmiştir?

A) h, k, l B) p, ç, t, k C) y, ş, s, n D) h, f, c E) m, s, t, k