Seçmeli Ara Sınav - Türkçe Ses Bilgisi

Soru 1:

Düzlük-yuvarlaklık uyumuna göre ilk hecesinde ö, ü ünlüleri olan bir sözcüğün daha sonraki hecelerinde aşağıdakilerden hangisinin olması beklenir?

A) a, ı B) e, ü C) a, u D) a, e E) e, i

Soru 2:

Ses bilgisi, ses bilim ve alfabe ile ilgili olarak, aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) Bir dildeki her ses aynı zamanda bir sesbirimdir. B) Bir dilin alfabesinde, her sese karşılık bir harf bulunur. C) Türkçe alfabede ğ harfinin gösterdiği ses bir sesbirim değildir. D) /l/, /g/, /k/ ünsüzleri Türkçenin sesbirimlerinden değildir. E) Türkçedeki "kapalı e" sesi de alfabede bir harfle gösterilmelidir.

Soru 3:

Ünlülerle ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Ünlülerin tanımlanmasında ve sınıflandırılmasındaki en büyük sorun, söylenişleri sırasında dudakların yuvarlaklaşması dışında, ağız boşluğunda neler olduğunun hissedilmemesidir. B) Ünlüler bir dilde seslerin çıkarılması sırasında akciğerlerden havanın ses aygıtında tam kapanma türünden bir engelle karşılaşmadan ses tellerinin titreşmesiyle oluşan seslerdir. C) Ünlülerin çıkarılması sırasında soluğun tam bir engellenmeyle karşılaşmaması, hiçbir engelle karşılaşmayacağı anlamına gelir D) Dudakların durumu Türkçe ünlülerin ayrılmasında önemlidir, ancak ünlülerde asıl önemli olan dildir. E) Ünlü terimi, ses anlamına gelen ve bazı ağızlarda hâlâ söylenen ün sözcüğü ile addan ad yapım eki olan -lü ekinin birleşmesiyle ortaya çıkmıştır.

Soru 4:

Aşağıdakilerden hangisinde vurgu doğru hecededir?

A) akarYAkıt B) ZEhir C) yaPAyalnız D) penceRE E) keleBEK

Soru 5:

Aşağıdaki sözcüklerin hangisinde düzlük-yuvarlaklık uyumu vardır?

A) avuç B) kavurmak C) yağmur D) dudak E) çabuk

Soru 6:

Aşağıdaki sözcüklerden hangisi Türkçedir?

A) sevk B) lakayt C) sarp D) ebeveyn E) klima

Soru 7:

Aşağıdaki alıntı sözcüklerden hangisi Türkçenin ötümlüleşme kuralına uymaz?

A) elektrik B) hürriyet C) grup D) trafik E) kulüp

Soru 8:

Aşağıdakilerden hangisi bir ön damak sesidir?

A) a B) ı C) i D) o E) u

Soru 9:

Aşağıdaki ek almış sözcüklerin hangisinde vurgunun yeri yanlış gösterilmiştir?

A) geleCEKsin B) anlaMAyız C) güzelLİKle D) sabahLEYİN E) baLAmadan

Soru 10:

Aşağıdaki sözcüklerin hangisinde vurgunun yeri doğru gösterilmiştir?

A) yenGE B) neRE C) ALTIşar D) KAPkara E) BEcerikli

Soru 11:

Aşağıdaki sözcüklerin hangisinin anlamı vurgusuna göre doğru olarak verilmiştir?

A) a.rTIK"bundan sonra" B) ha.YIR"iyilik" C) ya.lNIZ"ama, ancak" D) be.BEK"yer adı" E) a.ğRI"yer adı"

Soru 12:

Ünsüzlerle ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Standart Türkçede, Türkçenin ağızları da dahil olmak üzere anlam ayırıcı 21 ünsüz vardır. B) Ünsüzler, akciğerlerden gelen havanın çıkışı sırasında telaffuz organlarında tıkanma, daralma, sürtünme gibi çeşitli engellerle karşılaşması sonucu oluşur. C) Ünsüzler tek başlarına hece oluşturamazlar. D) Alfabe kanununa göre ünsüz harfler, kendilerinden sonra gelen bir /e/ ünlüsü ile seslendirilir. E) Her ünsüz, anlam ayırıcı sesbirim olarak, en azından bir özelliğiyle diğerlerinden ayrılır.

Soru 13:

Aşağıdaki sözcüklerden hangisinin anlamı vurgusuna göre doğru verilmiştir?

A) a.rTIK“bundan sonra” B) ha.YIR“iyilik” C) ya.lNIZ“ama, ancak” D) be.BEK"yer adı" E) a.ğRI"yer adı"

Soru 14:

I. Elimiz. II. İyiyim. III. Almış. IV. Bakar. V. Ayağım. Yukarıdakilerden hangisinde, bağlama ünsüzü kullanılmıştır?

A) I B) II C) III D) IV E) V

Soru 15:

Aşağıdakilerden hangisi “Sözcükte bir hecenin diğerlerine göre daha belirgin söylenmesidir” biçiminde tanımlanmaktadır?

A) uzunluk B) vurgu C) durak D) ton E) ezgi

Soru 16:

Hangi alıntı sözcük ötümlüleşme kuralına uyar?

A) elektrik B) hürriyet C) cumhuriyet D) kaset E) tip

Soru 17:

Aşağıdakilerden hangisi vurgunun yeri, türü ve işlevsel olup olmadığı üzerinde yoğunlaşan bilim adamlarından değildir?

A) B. Collinder, B) K. Grönbech C) H. Duda D) J. Benzing E) R. Jacobson

Soru 18:

Aşağıdaki cümlede boş olan yer seçeneklerden hangisi gelmelidir? Bir hecede titreşim sayısının yüksekliği veya düşüklüğü bir hecenin tiz ya da pes söylenmesi ----------olarak adlandırılır.

A) ton B) ezgi C) durak D) vurgu E) sesbirim

Soru 19:

Aşağıdakilerden hangisi çift-dudak ünsüzüdür?

A) d B) n C) b D) s E) t

Soru 20:

Ön dişleri kırılan bir dil konuşurunun hangi sesleri çıkaramayacağına dair bir açıklama aşağıdakilerden hangisi sayesinde yapılabilir?

A) Söyleyiş sesbilimi B) İşitsel sesbilimi C) Titreşim sesbilimi D) Sesbilgisi E) Fonoloji