Final Sınavı - Türkçe Ses Bilgisi

Soru 1:

I. bana. II. sana. III. onlara. IV. bize. V. size Yukarıdakilerden hangileri, ön ünlü - art ünlü nöbetleşmesine örnek olarak verilebilir?

A) I, II B) II, III C) III, IV D) II, III, V E) II, III, IV, V

Soru 2:

"Söz başında alıntı bir sözcüğün başında Türkçede söz başında bulunamayan ....................... ünsüzlerinden biri varsa, başında dar bir ünlü türer. Ancak bu türeme yerel söyleyişlerde görülür, yazıya yansımaz." ifadesinde boş bırakılan yere hangisi getirilmelidir?

A) /s/, /t/ B) /r/, /l/ C) /r/, /s/ D) /m/, /s/ E) /n/, /r/

Soru 3:

Aşağıdaki kelimelerden hangisi doğru yazılmıştır?

A) dinazor B) ızdırap C) mahsur D) ziraatçi E) ataşe

Soru 4:

I. “Hikaye” sözcüğünün yazımında düzeltme işareti kullanılmaz.II. “Kâr” sözcüğünde düzeltme işaretinin anlam ayırıcı işlevi vardır.III. Ünsüze ilişkin bir özelliğin ünlüye işaret konularak gösterilmesinde kullanılabilir.Düzeltme (şapka) işareti “^” ile ilgili yukarıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I, III E) II, III

Soru 5:

Aşağıdakilerden hangisi doğru yazılmıştır? I. Camii II. Camisi III. Mısraı IV. Mısrası

A) Yalnız I B) I, II C) Yalnız III D) III, IV E) I, III

Soru 6:

Aşağıdakilerden hangisi söyleyiş yanlışı olarak görülen değişmeler arasındadır?

A) artdamaksıl /h/ünsüzünün gırtlak sızıcısı /k/ olarak değişimi B) Kapalı /e/ ve açık /e/ değişimi C) Uzun ünlülerin ötümleştirililerek değişim D) /c/ sesinin /j/ sesi ile değişimi E) Kısa ünlülü olan bazı sözcüklerin benzer şekilde kısa ünlüyle değişimi

Soru 7:

Aşağıdaki sözcüklerden hangisinde uzunluk yanlış o larak kullanılmıştır?

A) Batın B) Katil C) Ãli D) Ãdem E) Adale

Soru 8:

Aşağıdaki sözcüklerden hangisinde ek alırken ötümlüleşme görülmemektedir?

A) elektrik B) hürriyet C) grup D) kitap E) ağaç

Soru 9:

Aşağıdakilerden hangisi İstanbul ağzındaki vurgulardan birine örnektir?

A) SOpa B) MAşa C) piDE D) ZonGULdak E) ErZİNcan

Soru 10:

Aşağıdakilerden hangisi doğru yazılmıştır?

A) Döküman B) Eksos C) Kupür D) Enstütü E) Şohben

Soru 11:

Aşağıdaki organ adlarından hangisinde sıfırla nöbetleşme gerçekleşmez?

A) Ağız B) Beyin C) Kemik D) Göğüs E) Alın

Soru 12:

Aşağıdaki şıkların hangisinde açık ünlü nöbetleşmesi vardır?

A) Sen B) Gėlir C) Vėrir D) Sėni E) Bėni

Soru 13:

Ünlüyle başlayan eklerden önce sıfırla nöbetleşmenin yaygın görüldüğü sözcük gruplarından biri organ adlarıdır: ağız~ağzı, beyin~beyni, göğüs~göğsü. Ancak, bazı organ adlarında durum farklıdır: bıyık~bıyığ-ı, topuk~topuğ-a, kemik~kemiğ-e. Bu durum nasıl açıklanabilir?

A) İkinci hecedeki dar ünlünün düşmediği alıntı sözcüklerin orijinal biçiminde uzun ünlü bulunabilir. B) Bazı organ adlarında sıfırla nöbetleşme konuşma dilinde ve standart dilde ayrı ayrı gerçekleşir. C) Sözlü dilde, geniş ünlülerden önce de sıfırla nöbetleşme görülebilir. D) Sıfırla nöbetleşme, ilk heceleri açık, ikinci heceleri ise dar ünlülü ve kapalı olan organ adlarında görülür. E) Aynı hece yapısına sahip sözcüklerin bir kısmında dar ünlü sıfırla nöbetleşirken diğerlerinde nöbetleşme olmaz.

Soru 14:

Aşağıdaki sözcüklerden hangisi ''yabancı sözcüklerdeki artdamak ünlüleri yanında kullanılan öndamak /l/ sesinin artdamaksıllaşması''na örnek olarak verilebilir?

A) Rol B) Aralama C) Ekleme D) Özleme E) Ötekileştirme

Soru 15:

Aşağıdaki sözcüklerden hangisi yazı diline doğru yazılmıştır?

A) Herkes B) Yanlız C) Yalnış D) Ceton E) Şarz

Soru 16:

Aşağıdakilerden hangisinde “Hüküm>Hükmü” nöbetleşmesi gerçekleşmiştir?

A) Ön Ünlü ~ Art Ünlü Nöbetleşmesi B) Yuvarlak Ünlü ~ Düz Ünlü Nöbetleşmesi C) Geniş Ünlü ~ Dar Ünlü Nöbetleşmesi D) Ünlülerin Sıfırla Nöbetleşmesi E) Açık Ünlü ~ Kapalı Ünlü Nöbetleşmesi

Soru 17:

Ünlülerin sıfırla nöbetleşmesi diye adlandıran ses olayı hakkında aşağıdaki bilgilerden hangisi doğrudur?

A) Ünlüyle ya da ünsüzle başlayan yapım eklerinden önce görülür. B) Yalnızca Türkçe kökenli sözcüklerde görülür. C) Kök ve gövdenin ikinci ya da son hecesindeki dar ünlünün düşmesi demektir. D) Benzer hece yapısında olan her sözcükte veya ünlüyle başlayan her ekten önce görülür. E) Ünlüyle ya da ünsüzle başlayan çekim eklerinden önce görülür.

Soru 18:

Yabancı kökenli kelimelerin Türkçeye uyarlanması sırasında, kaynak dilde olup da Türkçede kullanılmayan sesler varsa kaynak dildekine en yakın olan Türkçe ses ile değiştirilir. Bunların bir kısmı yazıya da yansır. Aşağıdakilerden hangisi buna örnek olarak verilemez?

A) gendarme - jandarma B) cāmeşūy - çamaşır C) dossier - dosya D) function - fonksiyon E) station - istasyon

Soru 19:

I. Artdamaksıllaşma II. Yuvarlaklaşma III. Aykırılaşma IV. Ötümlüleşme V. Kaynaşma Yukarıdaki ses olaylarından hangileri ünlülerde meydana gelen ses olaylarındandır?

A) IV, V B) III, V C) I, III D) I, II E) II, V

Soru 20:

Aşağıdakilerden hangisi alıntı sözcüktür?

A) Çamaşır B) Benetton C) Marks & Spencer D) Nine West E) Nescafe