Seçmeli Ara Sınav - Türkçe Ses Bilgisi

Soru 1:

“Gitti mi?” cümlesinin sonunda önce yükselip sonra düşen bir ezgi vardır. Bu durum aşağıdakilerden hangisini gösterir?

A) Soru cümlesi olduğunu B) Cümlenin bittiğini C) Cümlenin bitmediğini D) Ara cümle olduğunu E) Devrik cümle olduğunu

Soru 2:

Aşağıdaki şıklardan hangisi gelişme işaretlerini tanımlayan ifadedir?

A) Kabul edilemez biçimleri gösterir. B) Eklerin bağımsız olarak kullanılamadıklarını, ancak bir sözcüğe eklenmek suretiyle kullanılabileceğini gösterir. C) Bu işaretler dil incelemelerinde ele alınan ögenin eski ve yeni biçimlerini, bir başka ifade ile gelişimini gösterir. D) Bir dilin sesbirim olan seslerini gösterir. E) Sözcüğün, tarihi kaynaklarda belgelenmemiş ama öyle olması gerektiğivarsayılan biçimini gösterir.

Soru 3:

Aşağıdaki sözcüklerden hangisinde bağlama ünsüzü bulunmaktadır?

A) elimiz B) morumsu C) telefonum D) gelir E) kötüyüm

Soru 4:

Aşağıdaki sözcüklerin hangisinde vurgunun yeri yanlış gösterilmiştir?

A) bunLAR B) sanDALye C) SONra D) AYrıca E) penCEre

Soru 5:

Aşağıdakilerden hangisi ses biliminin alanlarından biri değildir?

A) söyleyiş ses bilimi B) titreşim ses bilimi C) akustik ses bilimi D) işitsel ses bilimi E) görsel ses bilimi

Soru 6:

En kısa tanımıyla, "bir sözcükte sadece art veya ön sıradan sesler bulunabilir" şeklinde ifade edilen ses uyumu aşağıdakilerden hangisidir?

A) Dudak uyumu B) Ünsüz uyumu C) Önlük-artlık uyumu D) Ünlü uyumu E) Yuvarlak-düz ses uyumu

Soru 7:

Ateşimin yükselmesi hasta olduğuma işaret eder; böyle bir durumda doğal bir gösterge söz konusudur. O halde, doğal göstergenin ayırıcı özelliği nedir?

A) Gösteren ile gösterilen arasında nedensel bir bağ yoktur. B) Bir gösteren vardır ama bir gösterilenden söz edilemez. C) Bu tür göstergeler bir iletişim ihtiyacından kaynaklanmaz. D) Gösteren ve gösterilen arasındaki ilişki insan tarafından belirlenmiştir. E) Doğal bir göstergenin ilettiği mesaj başka tür göstergelerle ifade edilemez.

Soru 8:

Aşağıdakilerden hangisi "harf çevrimi" terimidir?

A) Transkripsiyon B) Transliterasyon C) Alfabe D) Ses birim E) Ses

Soru 9:

"Bazı ünsüzler ise Türkçe sözcüklerde ancak ikincil, yani başka seslerden değişmiş olarak bulunabilirler." Yukarıdaki bilgiye örnek olan ünsüzler hangi şıkta doğru olarak verilmiştir?

A) /b/, /d/, /g/ B) /ğ/, /ş/, /ç/ C) /p/, /r/, /s/ D) /k/, /l/, /m/ E) /h/, /f/, /c/

Soru 10:

Hangi ünsüz/ler Türkçe kökenli sözcüklerde bulunmaz? I- ç II- ğ III- j

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

Soru 11:

Düzlük-yuvarlaklık uyumuna göre ilk hecesinde ö,ü ünlüleri olan bir sözcüğün daha sonraki hecelerinde aşağıdakilerden hangisinin olması beklenir?

A) a, ı B) e, i C) a, u D) e, ü E) i, ü

Soru 12:

Türkçede ekleri yazarken, ünlü ve ünsüz uyumlarına bağlı olarak ortaya çıkan ses değişkelerini temsil edecek şekilde semboller kullanılır. Aşağıdakilerden hangisi bu uygulamaya verilebilecek doğru bir örnektir?

A) - (X)m: çatı-m B) - (y)A: masa-y-a C) - De: içeride, içte D) - Da: başta, sonda E) -mXŞ: gelmiş, görmüş

Soru 13:

Aşağıda verilen sözcüklerden hangisinde vurgunun yeri yanlış verilmiştir?

A) HAzım B) akaryaKIT C) uçaksaVAR D) eliaÇIK E) tepeGÖZ

Soru 14:

Aşağıdaki alıntı sözcüklerden hangisi Türkçede ünlü ile başlayan bir ek alsa da ötümlüleşme gerçekleşmez?

A) cenk B) metot C) cep D) hap E) kitap

Soru 15:

Önlük-artlık uyumundan çıkmanın en önemli nedeni kimi eklerin tek biçimli oluşudur. Aşağıdakilerden hangisi bu eklerden biri değildir ?

A) -ki B) -daş C) -ken D) -miş E) -yor

Soru 16:

Dilde anlam ayırıcı en küçük sese verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?

A) fonetik B) sesbirim C) fonoloji D) alofon E) sesçil

Soru 17:

Eklerin bağımsız olarak değil, ancak bir sözcüğe eklenmek suretiyle kullanılabileceğini göstermek için bitişme yerine bir çizgi konur. Bu çizginin kullanımı, isim türeten ve eylem türeten eklere göre farklılık gösterir. Buna göre, aşağıdaki örneklerden hangisi kurala uygun bir örnektir?

A) -git- B) sar-ıl C) görgü-lü D) dön-üş- E) -kazan-ım

Soru 18:

Aşağıdaki sözcüklerden hangisi ek aldığında ötümlüleşme olmaz?

A) bayrak B) sevap C) bardak D) konut E) geçit

Soru 19:

Aşağıdaki sözcüklerden hangisi ek alırken ötümlüleşme bakımından farklı bir gelişme göstermiştir?

A) büyük B) geçit C) yakıt D) gözlük E) yamaç