Seçmeli Ara Sınav - Türkçe Ses Bilgisi

Soru 1:

Dil incelemelerinde, tek bir sesbirimle anlamca birbirinden ayrılan sözcüklere "en küçük karşıt çift" denir ve bir dilin sesbirimlerini en küçük karşıt çiftler yardımıyla belirleriz. Bu tanıma göre, şu örneklerden hangisi /c/ ve /ç/ sesbirimlerini açığa çıkarmaya yarayan bir "en küçük karşıt çift"tir?

A) *cember / çember B) acı / açı C) ucuz / uçuk D) saç / kaç E) yiyecek / içecek

Soru 2:

Eklerin bağımsız olarak kullanılamadıklarını, ancak bir sözcüğe eklenmek suretiyle kullanılabileceğini göstermek için bitişme yerine koyulan işarete ne ad verilir?

A) yıldız B) tire C) gelişme D) eğik E) vurgu

Soru 3:

Aşağıdaki sözcüklerin hangisinde önlük-artlık uyumunun olmaması, aldığı ekin tek biçimli olmasından kaynaklı bir durumdur?

A) baştaki B) kalemsiz C) kitapçı D) sevgiden E) şişmanlık

Soru 4:

I. Ünlüler, tek başlarına söylenebilir ve hece kurabilirler. II. Ünlülerin süresi, yani ünlünün uzun olup olmaması sınıflamada önemlidir. III. Türkçede ünlülerin tamamı ağız ünlüsüdür. IV. Türkçede bazı ünlüler geniz ünlüsüdür. Yukarıda ünlü seslerle ilgili verilen bilgilerden hangileri doğrudur?

A) I, II B) II, III C) I, II, III D) II, III, IV E) I, II, III, IV

Soru 5:

Türkçe kökenli, iki heceli yer adlarında vurgu nerededir?

A) son hecede B) son seste C) ilk hecede D) ilk seste E) son ünlüde

Soru 6:

Türkçede ünsüzlerin yan yana gelmesi /gelememesi konusunda doğru olan kural şunlardan hangisidir?

A) Türkçede söz başında iki ünsüz yan yana bulunmaz. B) Türkçede aynı hece içinde iki ünsüz yan yana gelmez. C) Türkçede hece sonunda iki ünsüz yan yana bulunamaz. D) İki ayrı hecede olma kaydıyla bile, söz içinde iki ünsüz yan yana gelemez. E) Türkçe kökenli sözcüklerde hece iki ünsüzle başlayabilir.

Soru 7:

Aşağıdaki ünsüzlerden hangisinin art ve ön damak biçimi vardır?

A) k B) m C) t D) s E) y

Soru 8:

Türkçenin eklerindeki çeşitlenme aşağıdakilerden hangisinin bir sonucudur?

A) Ünlü ve ünsüz uyumları B) Ses aygıtı C) Sesbirimler D) Transkripsiyon E) Gösterge

Soru 9:

Vurgu konusunda aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) Vurgu konusunda konuşma dili ihmal edilmiştir. B) Vurgu konusunda yazı dili üzerine yoğunlaşılmamıştır. C) Kitaplarda standart yazı dilinin yanısıra konuşma dili de verilmiştir. D) Yazılı dilin kural koyucu bir özelliğinin olmamasıdır. E) Dil politikasından kaynaklanan beklentilere yer verilmemesidir.

Soru 10:

I. Adlar, sıfatlar, zamirler ve çok heceli, birleşik olmayan eylem gövdelerinde vurgu ilk hece üzerindedir. II. Aynı durumda olan yabancı kökenli bazı sözcüklerde vurgu sonda değildir. III. Bazı Türkçe sözcüklerde veya Türkçeleşmiş sözcüklerde vurgu baştadır. IV. Abartma sıfatları ile zarfların vurgusu son hecededir. Türkçede vurgunun yeri konusunda, yukarıda verilen bilgilerden hangileri doğrudur?

A) I, II B) II, III C) III, IV D) II, III, IV E) I, II, III, IV

Soru 11:

Aşağıda dil ile ilgili verilen bilgilerden hangisi doğrudur?

A) Yazılı dil önceliklidir. B) Dil değişken değildir. C) İnsana ve hayvanlara özgüdür. D) Toplumsal bir olgudur. E) Üretken değil, sabittir.

Soru 12:

Aşağıdaki yer adlarının hangisinde vurgunun yeri yanlış gösterilmiştir?

A) SüleyMAniye B) EsKİşehir C) HARbiye D) GölCÜK E) VAKfıkebir

Soru 13:

Kol sözcüğündeki ünlünün yalnızca darlık özelliği değiştirildiğinde hangi sözcük elde edilir?

A) kıl B) kal C) kel D) kul E) kil

Soru 14:

I. /a/. II. /o/. III. /e/. IV. /ö/. Yukarıdakilerden hangileri, art damak ünlüleridir?

A) I, II B) II, III C) I, III D) III, IV E) I, III, IV

Soru 15:

Aşağıdakilerden hangisini ayırmak için "durak" kullanılmaz?

A) sözcük sınırlarını B) öbek sınırlarını C) ögeleri D) harfleri E) cümleleri

Soru 16:

Aşağıdakilerden hangisi fonetik ile ilgili doğru bir bilgidir?

A) Dil bilgisindeki kurallarla ilgilenmektedir. B) Seslerin o dildeki birbiriyle etkileşimini incelemektedir. C) Seslerin dildeki dizilişleriyle ilgilenmektedir. D) Seslerin ölçülebilir akustik dalgalarını incelemektedir. E) Konusu soyut seslerdir.

Soru 17:

Aşağıdakilerden hangisi hem geniş hem de yuvarlak art damak ünlüsüdür?

A) e B) a C) i D) ı E) o

Soru 18:

"Efendim" sözcüğünün alçak tonla söylenilmesi neyi göstermektedir?

A) Bir çağrıya karşılık verildiğini B) Sözü bitirmeyi C) Kişinin tekrar etmesinin istendiğini D) Kişiye inanılmadığını E) Söze başlamayı

Soru 19:

Aşağıdakilerden hangisi bir art damak sesidir?

A) e B) i C) ı D) ö E) ü

Soru 20:

Aşağıdaki sözcüklerin hangisinde önlük-artlık uyumunun olmaması aldığı ekin tek biçimli olmasından kaynaklı değildir ?

A) kardeş B) kalıyor C) yeşilimtırak D) sabahleyin E) okuyorken