Final Sınavı - Türkçe Ses Bilgisi

Soru 1:

I. Yapayalnız. II. Güpegündüz. III. Yarın. IV. Yeniden. V. Güzelce. Yukarıdakilerden hangileri, abartma sıfatları ile zarfların vurgusunun ilk hecede olmasına örnek olarak gösterilebilir?

A) I, II, III B) II, III, IV C) I, II, IV, V D) I, III, IV, V E) I, II, III, IV, V

Soru 2:

I. Kişi. II. Bağlam. III. Konuşurun sosyal sınıfı. IV. Konuşurun eğitimi. Yukarıdakilerden hangileri, konuşmanın ezgisini etkileyen özelliklerdendir?

A) I, II B) II, III C) III, IV D) II, III, IV E) I, II, III, IV

Soru 3:

Ünsüzlerin sınıflandırılmasında kullanılan ölçütlerden birisi de oluşum noktasıdır. Aşağıdakilerden hangisi ünsüzlerin “oluşum yerleri” arasında yer almaz?

A) Gırtlak B) Ağız Boşluğu C) Dil Ucu-Diş D) Diş Eti-Damak E) Ön Damak

Soru 4:

tepe-y-e şu-y-um iki-ş-er masa-nın Yukarıda verilenlerden hangileri ünsüzlerin sıfırla nöbetleşmesine örnek olabilir?

A) I ve II B) II ve III C) II ve IV D) I, II ve III E) I, II, III ve IV

Soru 5:

I. Alıntı sözcükler Türkçenin sözvarlığının bir parçasıdır. II. Alıntı sözcükler Türkçe kökenli sözcükler gibi Türkçenin yapısal kurallarına bağlıdır. III. Bir sözcüğün Türkçeye erken girişi ile Türkçenin ses sistemine uyarlanması arasında ilişki bulunmamaktadır. IV. Türkçe kökenli sözcüklerde görülen her tür gelişme alıntı sözcükler için geçerli değildir. Türkçeye giren alıntı sözcükler ile ilgili yukarıda verilenlerden hangileri doğrudur?

A) I, II B) II, III C) III, IV D) I, III, IV E) I, II, III, IV

Soru 6:

Aşağıdakilerden hangisinde açık ünlü-kapalı ünlü nöbetleşmesi görülür?

A) ben-beni B) sağla-sağlıyor C) de-diyecek D) sor-sorucak E) sen-sana

Soru 7:

Çiftdudak ünsüzü /m/ komşuluğundaki dil ucu-diş ünsüzü /n/ sesini söylemek, çiftdudak ünsüzü /m/ sesini söylemekten daha zordur. Bundan ötürü "penbe" gibi bir yapı kolayca "pembe" yapısına değişebilir. Bu ses değişiminin nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) En az çaba yasası B) Dil planlaması C) Tarihsel süreç D) Dil ilişkileri E) Yazı-konuşma dili farkları

Soru 8:

Aşağıdakilerden hangisi standart dışı bir biçimdir?

A) jandarma B) jet C) jeton D) cüri E) jilet

Soru 9:

Aşağıdakilerden hangisinde ses olayı kalıcı biçimde sonuçlanmıştır?

A) Devirler B) Devri C) Devirdi D) Devirmiş E) Devrim

Soru 10:

Aşağıdakilerden hangisinde harflerin İngilizce söylenişi yanlış verilmiştir?

A) CNN si-ye-nen B) NTV en-ti-vi C) FM ef-em D) MF ay-em-ef E) HTML eyç-ti-em-el

Soru 11:

Aşağıdakilerden hangisi bir sesin oluşumu sırasında ses tellerinin titreşmesine verilen addır?

A) Ulama B) Ötümlülük C) Geçimsizlik D) Nöbetleşme E) Kaynaşma

Soru 12:

Standart dildeki kirpik sözcüğünün bazı ağızlarda kirpik olarak söylenmesi aşağıdaki ses olaylarının hangisiyle açıklanabilir?

A) göçüşme B) benzeşme C) aykırılaşma D) düzleşme E) kaynaşma

Soru 13:

umum i >umumilik/umum i lik aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?

A) Yuvarlak ünlü- düz ünlü nöbetleşmesi B) Ön ünlü- art ünlü nöbetleşmesi C) Ünlülerin sıfırla nöbetleşmesi D) Ötümlülük- ötümsüzlük nöbetleşmesi E) Uzunluk- kısalık nöbetleşmesi

Soru 14:

Altı çizili sözcüklerden hangisi düzeltme işareti gerektirir?

A) İstanbul’untarihiyazılıyor. B) Tarihimizyazılıyor. C) Tarihiçok severim. D) Tarihieserleri korumalıyız. E) Tarihiniçinde yaşıyoruz.

Soru 15:

Ses Biliminin, seslerin çıkarılışı sırasında söyleyiş organlarının- durumunu, seslerinin boğumlanma biçimlerini inceleyen ve sesleri bu açıdan sınışandıran alanına verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?

A) görsel ses bilimi B) söyleyiş ses bilimi C) akustik ses bilimi D) titreşim ses bilimi E) işitsel ses bilimi

Soru 16:

Kısa ünlü biçimlerden hangisi yanlış verilmiştir?

A) Aciz “güçsüzlük” B) Adem “varlık" C) Adet "sayı" D) Adil "adalet" E) Alem "bayrak"

Soru 17:

“Fi’l” sözcüğü ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) Ayın ve hemze yerine bir ünlü türer. B) Ayın ve hemze iz bırakmadan kaybolur. C) Ayın ve hemze yazımda gösterilmez. D) Ayın ve hemze yerine bir ünsüz türer. E) Ayın ve hemze kendinden önceki ünsüzü uzatır.

Soru 18:

I. bakayım/bakıyım. II. yapacağım/yapıcam. III. yapıyor/yapıyo. IV. değil mi/di mi. V. arayayım/arayım. "Standart dilde, söyleyişte gözlenen dikkat çekici ses özelliklerinden biri de geniş ünlülerdeki daralmadır". Yukarıdakilerden hangileri, bu duruma örnek olarak gösterilebilir?

A) I, II, III B) II, III, IV C) II, IV, V D) I, II, IV, V E) I, II, III, IV

Soru 19:

“Ayın ve hemzenin tek heceli sözcüklerde söz içinde bulundukları durumlarda bu ünsüzlerin yerinde ……………………… .” ifadesinde boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) bir ünlü türer B) hiçbir ses bulunmaz C) yalnızca /a/ ünlüsü türer D) bir ünsüz türer E) yalnızca /k/ ünsüzü türer

Soru 20:

cilt- cildi örneği aşağıdakilerden hangisi ile açıklanabilir?

A) Ünlülerin sıfırla nöbetleşmesi B) Ötümlüleşme C) Yuvarlak ünlü- düz ünlü nöbetleşmesi D) Ön ünlü- art ünlü nöbetleşmesi E) Uzunluk- kısalık nöbetleşmesi