Final Sınavı - Eski Türk Edebiyatının Kaynaklarından Şair Tezkireleri

Soru 1:

Esrar Dede'nin kaleme aldığı "Tezkire-i Şuara-yı Mevleviyye" adlı tezkiredeki şiir seçimini aşağıdaki şairlerden hangisi yapmıştır?

A) Sümbülzade Vehbi B) Sururi C) Şeyh Galip D) Fitnat Hanım E) Haşmet

Soru 2:

Aşağıdakilerden hangisi tezkirelerin biyografi bölümünde şairler hakkında mutlaka verilmesi gereken bilgilerden biri değildir?

A) Doğum tarihi B) Memleketi C) Kişinin adı D) Eserleri E) Ölüm tarihi

Soru 3:

İsmail Beliğ’in tezkiresinin adı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Nuhbetü’l-asar li-Zeyli Zübdeti’l-eşar B) Güldeste-i Riyaz-ı İrfan ve Vefeyat-ı Danişveran-ı Nadiredan C) Sergüzeşt-name-i Fakır Be-azimeti Tokat D) Gül-i Sad-berg E) Seb’a-i Seyyare

Soru 4:

Aşağıdakilerden hangisi Faik Reşat'ın kitabete dair eserlerinden biridir?

A) Teracim-i Ahva B) Teracim-i Ahval-i Meşahir C) Ameli^ ve Nazari^ Talim-i Kitabet yahut Mükemmel İnşa D) Camiü’l-iber E) Külliyat-ı Leta^if

Soru 5:

"Mir'at-i Şi'r" ile ilgili olarak söylenen hangi ifade doğrudur?

A) 24 şair hakkında bilgi verilmiştir B) 1797 yılına kadar yaşayan mevlevi şairlerini içerir C) İçindeki şiirleri Şeyh Galip seçmiştir D) Divan sahibi ve üstad olan şairler anlatılmıştır E) İki ayda tamamlanmıştır

Soru 6:

S¸eyhülisla^m Yahya’nın hayatı ve şiirleri ile ilgili olan İbnülemin Mahmut Kemal İnal'ın eserinin adı nedir?

A) Divan-ı Yahya B) Divan-ı Hikmet C) Cezmi^ D) Bir Yeti- min Sergüzeşti E) Menakıb-ı Hünerveran

Soru 7:

Ben yârin ayrılık derdi ile ağlayıp inledikçe, zayıf düştükçe, yer gök benim haykırışlarımla doldu. Yukarıda dil içi çevirisi verilen beyit aşağıdakilerden hangisidir?

A) Gül ruhun eyler arak-rîz eşk-bâr oldukça benHüsnüne revnak verir âteş-nisâr oldukça ben B) Âteş-i seyyâleye berk-i arakla fer veripYandırır ol mest-i nâzum pür-humâr oldukça ben C) Velvele-sâz-ı füsûs oldu zemîn ü âsmânDerd-i hecr-i yâr ile zâr u nizâr oldukça ben D) Halka-i fitrâk-i zülfün pâyıma zancîr ederVahşetimden âzim-i sayd u şikâr oldukça ben E) Çeşm-i mihre tûtyâ eyler felek her zerremiOl mehin tâ reh-güzârında gubâr oldukça ben

Soru 8:

Tuhfe-i Naîlî adlı eserinde şuara tezkireleri başta olmak üzere yetmiş beş kaynak eserdeki bilgileri tarayarak şairlerin biyografilerini alfabetik sıra ile sistematik olarak özetlemiştir. Yukarıda sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Faik Reşat B) Celâl Bey C) Mehmet Siraceddin D) Nail Tuman E) Fennî

Soru 9:

Ârif Hikmet’in Tezkiretü’ş-Şuara’sında yer alan gazellerden alınan yukarıdaki beytin bugünkü dile çevrilmiş biçimi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Her gece, yârin güzellik mehtabının görünmesiyle yeryüzü gümüş su olur, ayna da yastık. B) O peri güzelim, güzelliğine o kadar düşkün ki aynada aksini gördüğünde şaşakalır. C) Akıllı kişiler ondan feyiz alarak gönlünü aydınlatırken cihanın yeni gelini aynada süslenir. D) O kendini beğenmiş nazlı sevgilii güzelliğine pek güvenmesin. O kafir, karanlık, saçı gibi aynada dinsiz, kara görünür. E) Güzelliğin, aynadaki yüz görüntüsüyle akılda kalır. Bir bak kendine aynadan kendini gösterir.

Soru 10:

Tezkire türünün kökeninin Arap edebiyatındaki hangi kitaplara dayandığı söylenebilir?

A) Mesnevi B) Seyahatname C) Sefaretname D) Divan E) Tabakat

Soru 11:

Antoloji niteliğindeki tezkireler içinde şairler hakkında en az bilgi veren ve en çok örnek gösteren yazar aşağıdakilerden hangisidir?

A) Güfti B) Asım C) Rıza D) Yümni E) Faizi

Soru 12:

Aşağıdakilerden hangisi 19.yüzyıl tezkirelerinin özelliklerinden biri değildir?

A) Şiir örneklerinin az olması B) Biyografik bilgilerin kısa olması C) Tezkire yönteminin önceki dönemlerde yazılan tezkirelerle aynı olması D) Biyografiye bir şiirle başlanması E) Antoloji tipi tezkire özelliğinde olması

Soru 13:

Aşağıdakilerden hangisi İbnülemin Mahmut Kemal İnal’ın hal tercümesi eserlerinden biri değildir ?

A) Kemalü’l- hikme B) Kemalü’l-ismet C) Kemalü’l- meşahir (Meşahir-i Mechule) D) Tarihçe-i Evkaf ve Teracim-i Ahval-i Nüzzar E) Ravzatü’l-kemal

Soru 14:

Hangisi İbnülemin Mahmut Kemal İnal'e ait eserlerden biri değildir?

A) Kemalü'l-İsmet B) Osmanlı Devrinde Son Sadrazamlar C) Hoş Sada D) Tuhfe-i Naili E) Bir Yetimin Sergüzeşti

Soru 15:

Ayni'nin "Ikdü'l-cuman fi Tarihi" adlı eserinin on bir cüzünü Türkçe'ye çeviren yazar hangisidir?

A) Salim B) Mucib C) Safayi D) Ramiz E) Beliğ

Soru 16:

Aşağıdakilerden hangisi "Arif Hikmet"in bir eseri olan "Mecmatü't-teracim"in konusudur?

A) Dönemin tapu düzenlemesini içermektedir. B) Ulema, tarikat şeyhleri ve şairlerin hayatları anlatılmıştır. C) Osmanlı Devleti'nin katıldığı anlaşmalar konu edilmiştir. D) Eğitim kurumlarının işleyişi hakkındadır. E) İnsanların komik hallerini anlatan bir mizahi eserdir.

Soru 17:

Beliğ Tezkiresi'nin Zeyli durumunda olan, örnek şiirler seçilirken fazla ölçülü davranılmayan, aynı değerdeki şairlerden birinde sadece bir örnekle yetinilirken diğerinde on gazelden fazla örnek verilmeyen ve bu ölçüsüzlük nedeniyle de Türk edebiyatında önemli bir yere sahip olmayan, antoloji niteliği taşıyan eser hangisidir?

A) Silahdarzade Tezkiresi B) Mir'at-ı Şi'r C) Zahirü'l-hukkam D) Hamiletü'l-kübra Zeyli E) Devhatü'l-Meşayih Zeyli

Soru 18:

Aşağıdakilerden hangisi 18. yüzyıl tezkirelerinin özelliklerinden biri değildir?

A) 18. yüzyılda yazılan tezkirelerde 17. yüzyıla karşı gelişen bir tepki vardır. B) İlk manzum tezkire bu asırda yazılmıştır. C) 18. yüzyılda tezkire türünün önemli örneklerinin verildiği 16. yüzyıl eserlerine özenen ve onları taklit eden eserler vardır. D) Tezkirelerde uzun ve ayrıntılı biyografiler ve kısa şiir örnekleri vardır. E) İlk zümre tezkireleri bu asırda yazılmıştır.

Soru 19:

"Âsar-ı Perişan, Nevadirü’z-zaraif, Letaif-i Nasreddin, Bu Âdem, Hazine-i Letaif, Tahrîc-i Harabat" aşağıdaki şairlerden hangisine aittir?

A) Mehmet Tevfîk B) Fatîn C) Ârif Hikmet D) Esat Efendi E) Şefkat Seyyid Abdulfettah

Soru 20:

Aşağıdakilerden hangisi Tezkire-i Şuara-yı Mevleviyye adlı tezkirenin özelliklerinden değildir?

A) Yalnızca divan sahibi ve üstat olan mevlevi şairleri içerir. B) Akif tarafından yazılmıştır. C) Şairler hakkında oldukça geniş ve ayrıntılı bilgi verilmiştir. D) Bütün şairler hakkında olumlu ve övücü ifadeler kullanılmıştır. E) Eserin dili, oldukça ağırdır.