Seçmeli Ara Sınav - Eski Türk Edebiyatının Kaynaklarından Şair Tezkireleri

Soru 1:

Ahdî tarafından kaleme alınan Gülşen-i Şuara kim adına yazılmıştır?

A) II. Murat B) Şehzade Sultan Selim C) Kanuni Sultan Süleyman D) Şehzade Beyazid E) Şehzade Cem

Soru 2:

Aşık Çelebi hayatının belli dönemlerinde kadılık yapmıştır. Aşağıdakilerden hangisi Aşık Çelebinin kadılık yaptığı yerler arasında değildir?

A) Narda B) Bursa C) Niğbolu D) Kıratova E) Üsküp

Soru 3:

Tezkire, bir giriş ve şair biyografileri olmak üzere iki kısımdan meydana gelmektedir. Girişte, sözden hareketle şiirin manası, iç ve dış unsurları, Araplarda veOsmanlıdaki tarihî gelişimi başka kaynaklardan alınan bilgilerle, Arapça, Farsçaşiirlerle, ayet, hadis ve kelamlarla desteklenerek anlatılır. Tezkirenin yazılış tarihine kadar tahta geçmiş Osmanlı sultanlarının şairlik yönleri ve edebiyata gösterdikleri ilgi üzerinde durulur. Yukarıda bilgisi verilen tezkirenin adı nedir?

A) Tezkire-i Şuara B) Künhü’l-ahbar C) Şakâyıku’n-numaniyye D) Zeyl-i Şakâyık E) Meşairü’ş-şuara

Soru 4:

Aşağıdaki tezkirecilerden hangisi Türk tezkireciliğinde tasnif yönünden yeni bir usul gelişmiştir?

A) Aşık Çelebi B) Latifî C) Arif Hikmet D) Ramiz E) Sehi Bey

Soru 5:

Arap edebiyatında tezkire türünün kökeni kabul edilen ve kişilerin biyografilerinin anlatıldığı eserlerin genel adı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tabakat B) Mir’at C) Hatimetü’l D) Mecmau’l E) Belagat

Soru 6:

Aşağıdaki tezkirelerden hangisi ebced hesabına göre tertip edilmiştir?

A) Meşairü’ş-Şuara B) Künhü’l-Ahbar C) Tezkiretü’ş-Şuara D) Tezkire-i Şuara E) Tuhfe-i Nailî

Soru 7:

Aşağıdakilerden hangisi Aşık Çelebi'nin üslubunu tarif etmez?

A) Psikolog gibi şairleri ve olayları tahlil eder B) Samimi ve esprili bir dil kullanır C) Doğru ve geniş bilgiye yer verir D) Çevre ve mekan anlatımına yer verir E) Sade ve gösterişsiz bir dili vardır

Soru 8:

I. Arapça z k r kökünden türemiş, tefile vezninde bir kelimedir. II. Biyografik eserlerdir. III. Kökeni hadis kitaplarına dayandırılır. Yukarıdaki ifadelerden hangisi tezkire türü ile ilgili olarak doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I, II D) I, III E) II, III

Soru 9:

Latifi Tezkiresi’nin diğer adı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Füsul-i Erbaa B) Risale-i Tarif-i Evsaf-ı İstanbul C) Subhatü’l-uşşak D) Tezkiretü’ş-şuara ve Tabsıratü’n-nuzema E) Nazmül-cevahir

Soru 10:

Gelibolulu Ali'ye ait olan Menakıb-ı Hünerveran, Hilyetü’r-rical ve Künhü’l-ahbar eserlerinin ortak noktası aşağıdakilerden hangisidir?

A) Aynı konuya odaklanmaları B) Biyografik özellik göstermeleri C) Devam niteliğinde olmaları D) Ölçülerinin aynı olması E) Tefsir niteliğinde olmaları

Soru 11:

Latifî’nin İskender Çelebi’ye sunduğu eseri aşağıdakilerden hangisidir?

A) Heşt-Behişt B) Füsul-i Erbaa C) Bahariyye Kasidesi D) Subbatü’l-uşşak E) Nazmül-cevahir

Soru 12:

Tezkire türünün Doğu Türkçesi’nde başlamış olmakla birlikte Batı Türkçesi’nde gelişmiş ve devam etmiş olmasının başlıca sebebi nedir?

A) Tezkire geleneğinin Doğuda yeterli ilgiyi görmemesi B) Doğulu tezkirecilerin Batıya göç etmesi C) Tezkirenin İslam kültürüne aykırı bulunması D) Doğuda yetkin şairlerin yetişmemesi E) Doğuda istikrarlı ve uzun bir devletin yaşamaması

Soru 13:

Türkçe’deki pek çok türde ilk çalışmanın sahibi olan Ali Şir Nevayî’ye (1441- l50l) ait Mecalisü’n-nefais (y.1491) adlı Çağatay Türkçesi’yle yazılmış eser, Türk edebiyatında tezkire türüne ilk örnektir. Mukaddime (önsöz) ve yazarın meclis adını verdiği sekiz bölümden meydana gelen eser, bu haliyle Farsça yazılmış Camî’nin (ö.1492) Baharistan (y.1497) adlı biyografik eseriyle ve Devletşah’ın (ö.1495) Tezkire-i Devletşah (y.1487) adlı şair tezkireleriyle benzer özellikler taşır. Tezkirede şairler her mecliste kronolojik olarak sıralanmıştır. Anılan bu üç eserin adlandırılması aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Bağdat Ekolü B) İran Ekolü C) Herat Ekolü D) Şam Ekolü E) Acem Ekolü

Soru 14:

Bir metnin altına ya da kenarına konuyla ilgili yazılan açıklayıcı bilgiye ne ad verilir?

A) Arpalık B) Haşiye C) Melamet D) Matla E) İlam

Soru 15:

Vasf-ı Şerîf-i Hazret-i Hâce Efendi başlığı altında Hoca Sadüddin Efendi’yi bilgi, kültür, ahlak ve erdem bakımından öven tezkerenin şairi kimdir?

A) Ali B) Sehi C) Hasan Çelebi D) Aşık Çelebi E) Latifi

Soru 16:

Tezkirelerde aşağıda belirtilenlerden hangisi yer almaz?

A) Biyografisi yazılan kişinin doğum tarihi B) Kişinin almış olduğu eğitimler, hocaları ve eserleri C) Kronolojik unsurlar, kişinin ölüm tarihi D) Kişilerin eserlerinden örnekler E) Kişilerin hayatından geçen belli başlı olaylar

Soru 17:

Hasan Çelebi'nin tezkiresi ile ilgili olarak söylenen hangi ifade doğrudur?

A) 16. yüzyılın ilk tezkiresidir B) 5 fasıldan oluşur C) Hoca Sadüddin Efendi'ye sunulmuştur D) Dili hafiftir E) 122 şair biyografisi yer alır

Soru 18:

Latifî, tezkiresini yazarken örnek aldığı eserler aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Gülşen-i Şu’ara, Baharistan ve Heşt Behişt B) Baharistan, Mecalisü’n-nefais ve Heşt Behişt C) Mecmau’l-havas ve Mecalisü’n-nefais D) Teşrifatü’ş-şuara ve Heşt Behişt E) Baharistan ve Teşrifatü’ş-şuara

Soru 19:

Beyanî'nin hocası Şükrullah Hâlîfe’den almış olduğu "güzel yazı yazma sanatının" karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Talik B) Mücellit C) Haşiye D) Melametî E) İlâm

Soru 20:

Aşağıdakilerden hangisi Latifî tezkiresinin kendisinden önce yazılan Heşt Behişt’ten üstün sayılmasının bir nedeni değildir?

A) Kronolojik sıralamaya göre yazılması B) Şairler hakkında isabetli değerlendirmeler yapması C) Her şaire yeteneğine göre yer vermesi D) Şairleri eleştirmekten kaçınmaması E) Anadolu sahasında yazılan ilk tezkire olması