Final Sınavı - Eski Türk Edebiyatının Kaynaklarından Şair Tezkireleri

Soru 1:

Şiirlerinde Nâbî, Nefî ve Nedim'in etkileri görülen şair aynı zamanda Namık Kemal'in onun için II. Mahmut devrinin en gözde şairlerinden biri olduğunu belirtmesi ve Cevdet Paşa'nıın Ziya Paşa'dan beğeniyle bahsettirdiği yazarımız aşağıdakilerden hangisidir ?

A) Arif Hikmet Bey B) Esad Efendi C) Şefkat Seyyid Abdülfettah D) Fatin E) Mekmet Tevfik

Soru 2:

Aşağıdakilerden hangisi Faik Reşat'ın eserlerinden biri değildir?

A) Tercim-i Ahval B) Cevahirü'l Müluk C) Tarih-i Edebiyat-ı Osmaniyye D) Kemal ile Muharebemiz E) Tarih-i Matbuât-ı Osmaniyye

Soru 3:

Aşağıdaki eserlerden hangisi Diyarbakır’da yetişen iki yüz on bir şairin biyografisini içermektedir?

A) Eslaf B) Mecma-ı S¸uara C) Esami-i S¸uara-yı Amid D) Cevahirü’l-müluk E) Ezhar-ı Hakikat

Soru 4:

“Düsturu’l-amel” isimli eser hangi şaire aittir ?

A) Riyazî B) Sadıkî C) Seyrekzade Mehmet Âsım D) Güftî E) Rıza

Soru 5:

Tek eseri Mecmuatü’t-teracim’dir. Tek nüshası bulunan eserde 1595 yılından başlayarak, yazıldığı 1859-60 yılına kadar yetişen 542 kişinin hayatları hakkında kısaca bilgi verilmiştir. Eserde bir sıra ve düzen yoktur. Şairler yanında şair olmayanlara, hatta bazı Arap ve Acem şairlerine de yer verilmiştir. Yukarıda bahsi geçen eserin yazarı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Esat Efendi B) Ârif Hikmet C) Fatîn D) Mehmet Tevfîk E) Hacı Tevfik Efendi

Soru 6:

Tezkirelerinde "Racih, Kemalî" mahlaslarını kullanan tezkireci aşağıdakilerden hangisidir?

A) Safayi B) Salim C) Ramiz D) Beliğ E) Mustafa Mucib

Soru 7:

Alfabetik sıraya uymadan şairleri bir araya getirdiği için tezkire geleneğinden ayrılan Faik Reşat’ın _____ adlı eseri, yazarın Hazine-i Fünun mecmuasında çıkan yazı serisinin kitaplaştırılmış şeklidir. Yukarıdaki boşluğu gelecek ifade aşağıdakilerden hangisidir?

A) Eslaf B) Feyz-i Cevat C) İzzü’l-kemal D) Mecma-ı Şuara E) Tuhfe-i Nailî

Soru 8:

"Bursa Şehrengizi" adlı eser hangisine aittir?

A) Beliğ B) Salim C) Mucib D) Ramiz E) Safayi

Soru 9:

Safvet’in Nuhbetü’l-asar min-Fevaidi’l-eşar adlı tezkiresinde şair Ânî ile ilgili olarak “Tâ’ife-i zenândan Âl-i Sübhândan Fâtıma kadın dinilmekle meşhûr-ı hass u âm olup bir şâire-i sâhire-i sâhib-ismetdir. Tertîb-i dîvân etmişdir. Emir Aga nâm kimesnenin bânû-yı şebistânı ana vâcib olmagla bir püser-i necâbet-eseri zuhûr idüp ba’de zamânin püser-i mezkûr Yenişehîr kâdîsi iken Ânî anda vefât etmişdir.” açıklamasına yer verilmektedir. Bu açıklamaya göre şair Ânî ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi doğrudur?

A) Şair Ânî’nin soyu İbrahim Peygamber’e dayanmaktadır. B) Şair Ânî erkek şairlerden biridir. C) Şair Ânî’nin annesinin adı Fâtıma kadın’dır. D) Şair Ânî, Emir Ağa’nın eşidir. E) Şair Ani’nin eşi Emir Ağa Yenişehir kadısıdır.

Soru 10:

Aşağıdakilerden hangisi İbnülemin Mahmut Kemal İnal'ın eserlerinden biri değildir?

A) Cevahirü’l-müluk B) Hulasa-i Ziraat C) Kemalü’l-ismet D) Menafius-savm E) Teracim-i Ahval-i Nüzzar

Soru 11:

Divan şairi olmasının yanında, yazmış olduğu tezkiresiyle de tanınmıştır. Nerelerde yaşadığı, ne derece öğrenim gördüğü konusunda tam bir bilgi yoktur. Ancak onun Kırım hanlarının yanında, Eflak ve Boğdan beylerinin kâtipliğinde bulunduğu belirtilir. Emekliye ayrılıp yerleştiği İstanbul’da ilim ve edebiyatla uğraşmış, tezkiresini de burada yazmıştır. Tezkiresini yazarken Silahdarzade Tezkiresi’nden yararlanmıştır. Divançe, Siyer-i Nebevî, Hadikatü’l-vüzerâ, Tezkiretü’ş-şuara eserleridir. Tezkiresi edebiyat tarihimizde kendi adıyla da anılmaktadır. Burada tanıtılan 19. yüzyıl tezkirecisi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ârif Hikmet B) Esat Efendi C) Mehmet Tevfik D) Fatin E) Şefkat-i Bağdadî

Soru 12:

Riyazî’nin en önemli eseri olan Tezkire aşağıdaki padişahlardan hangisine ithaf edilmiştir ?

A) II. Selim B) III. Mehmet C) III. Murat D) I. Ahmet E) II. Bayezit

Soru 13:

Enderunlu şairleri bir tezkire içinde toplayan yazar ve eseri aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ramiz: Âdab-ı Zurefâ B) Esrar Dede: Tezkire-i Şuara-yı Mevleviyye C) Âkif: Mir’at-ı Şi’r D) Silahdarzade Mehmet Emin: Tezkire-i Şuara E) Safvet: Nuhbetü’l-asar fi Fevaidi’l-eşar

Soru 14:

“400 kadar şairi yazılmış, iyi olmayan şairler esere alınmamıştır. Şairlerden çoğunun defter ve divanları görülüp incelenmiş, öteki tezkireciler gibi ezberden kitap yazma yoluna gidilmemiştir. Tarafsız davranılmış, bazı şairleri yalnızca övme, bazılarını da yerme yoluna gidilmemiştir.” Bu özellikler aşağıdaki eserlerden hangisine aittir?

A) Meşairü’ş-şuara B) Mecmau’l-havas C) Riyazü’ş-şuara D) Zübdetü’l-eşar E) Tezkire-i Şuara

Soru 15:

19. yüzyıl şair tezkireleriyle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) 19. yüzyılda 17. yüzyıldakine benzer biçimde biyografik bilgiler oldukça azalır. B) Bazen hiçbir bilgi verilmeden söz konusu şairin şiiri ile yetinilir C) Verilen şiir örneklerinde de kesintiye gidilir. D) Bu yüzyıl tezkire yazarlarından Şefkat antoloji tipi tezkirelerin özelliklerini sürdürür. E) Fatin, daha önceki yüzyıllarda görüldüğü gibi biyografiye önce örnek şiirle başlar.

Soru 16:

Tezkiredeki 29 şairden 13’ü Safayî Tezkire- si’nde, 5’i de fieyhî’nin Vekayî-i Fudala’sında bulunan tezkireci kimdir?

A) Yümnî B) Safayi C) Ramiz D) Beliğ E) Asım

Soru 17:

Aşağıdakilerden hangisi medrese öğrenimini bitirenlerin sınavı için hazırlanmış bir eserln adıdır?

A) Esile ve Evcibe B) Bağce-i Safa-enduz C) Mecmuatü't-teracim D) Mecmua-ı Eşar E) Tezkiretü'ş şuara

Soru 18:

Aşağıdakilerden hangisi Esat Efendi’nin tercüme eserinin adıdır?

A) Delailü Nübüvveti Nebiyyina B) Mehasin-i Mecidiyye C) Kevkebü’l-mesud fi kevkebeti’l-cünud D) Şahid-i Müverrihîn E) Sefername-i Hayr

Soru 19:

I. Sadece Orta Asyalı Türk şairler yer almıştır. II. Şairler hakkında fazla bilgi vermekten kaçınılmıştır. III. Örnek şiirler, biyografilerden daha az yer tutmuştur. IV. Yalın ama estetik bir dil kullanılmıştır. Yukarıda numaralandırılmış ifadelerden hangileri “Mecmau’l-havas” adlı eser ile ilgilidir?

A) Yalnız II B) I, II C) II, IV D) II, III, IV E) I, III, IV

Soru 20:

Aşağıda verilen Faik Reşad’a ait eserlerden hangisi hal tercümesi alanında yazılmıştır?

A) Teracim-i Ahval-i Meşahir B) Nümune-i S¸iir ve İnşa C) Tarz-ı Nevi^n-i Kıraat D) Külliyat-ı Leta^if E) Güldeste Mecmua-i A^sa^r-ı Reşat