Eski Türk Edebiyatının Kaynaklarından Şair Tezkireleri

Soru 1

Orta Zorluk

Herat tezkireleri tasniflerini tabaka üzerine kurarken bizde bu yöntemi aşağıdaki tezkirecilerden hangisi çok pratik bir şekle dönüştürmüş ve şairleri alfabetik olarak sıralamaya başlamıştır?

A) Latifi

B) Adli

C) Aşık Çelebi

D) Nevayi

E) Sadıki

Soru 2

Orta Zorluk

16. yüzyıldan 20. yüzyıl başlarına kadar devam eden tezkire türü, geniş zaman dilimi içinde farklı biçimsel görünümlerle karşımıza çıkar. Bu tezkireler aşağıdaki ekollerden hangisini kendilerine örnek almışlardır?

A) Belh

B) Merv

C) Herat

D) Kaşgar

E) Semerkant

Soru 3

Orta Zorluk

Aşağıdakilerden hangisi tezkirenin sonuç bölümünü ifade eder?

A) Mukaddime

B) Hatime

C) Biyografi

D) Tertip

E) Hamdele

Soru 4

Orta Zorluk

Aşık Çelebi'nin en önemli eseri olan ve 1568 yılında tamamlanarak padişah II. Selim'e takdim edilen tezkirenin adı nedir?

A) Meşairü’ş-şuara

B) Zeyl-i Şakâyık

C) Tezkiretü’ş-Şuara

D) Tezkire-i Şuara

E) Künhü’l-ahbar

Soru 5

Orta Zorluk

Aşağıdakilerden hangisi bir mısranın iki cüzunü metatez ile başka bir mısra oluşturma ve bu şekilde bir beyit teşkil etmedir?

A) Herat

B) Poetika

C) Tetimme

D) Ravza

E) Tard u aks

Soru 6

Orta Zorluk

Aşık Çelebi'nin Hazret-i Hüseyin’in Kerbela’da şehit edilmesini konu alan eseri aşağıdakilerden hangisidir?

A) Divan

B) Mecmu’a-i Sukuk

C) Mi’râcu’l-ayâle vü Minhâcül-adale

D) Şerh-i Hadis-i Erbain

E) Ravzatü’ş-şühedâ

Soru 7

Orta Zorluk

Tezkirelerde “cevher” kelimesinin kullanımının önemi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Dili sadelikten kurtarmak için kullanılmıştır.

B) Kulağa hoş geldiği için kullanılmıştır.

C) Şairin kabiliyetini vurgulamak açısından kullanılmıştır.

D) Zenginliği göstermek için kullanılmıştır.

E) İlgi çektiği için kullanılmıştır.

Soru 8

Orta Zorluk

Aşağıdakilerden hangisi "tezkire" için söylenemez?

A) 16. yüzyıl tezkirelerinin bir özelliği, ele aldıkları şairlerin büyük bölümününkendi dönemlerinden önce yaşamış olmalarıdır.

B) 13. yüzyıldan 15. yüzyıl başlarına kadar devam eden tezkire türü, geniş zamandilimi içinde farklı şeklî görünümlerle karşımıza çıkar.

C) Tezkirecilik biyografik künye yazıcılığını esas aldığı için yazarı ortaya koyduğueserden daha önde tutup sanatın kaynağındaki insan unsuruna yönelir.

D) Türk tezkirecilik geleneği de Herat’ta başlar.

E) Türkçe yazılmış ilk şairler tezkiresi Ali Şir Nevayî ’nin Mecalisü’n-nefais adlı eseridir

Soru 9

Orta Zorluk

Aşık Çelebi ile ilgli olarak söylenen hangi ifade doğrudur?

A) En önemli eseri Divan'dır

B) Edebiyat tarihinde nazım yazarlığı ile tanınır

C) Şiirlerinin ana konusu kahramanlıktır

D) Tezkiresinin en olumlu yanı ebced sistemine göre tasnif edilmesidir

E) Kanuni'nin Sigetvar seferini anlatan bir mesnevisi vardır

Soru 10

Orta Zorluk

Aşağıdaki kaynaklardan hangisi hem şairlerin biyografilerini hem de şiirlerinden örnekleri içerir?

A) bibliyografyalar

B) sözlükler

C) belagat kitapları

D) tezkireler

E) seyahatnameler

Soru 11

Orta Zorluk

Ali Şir Nevayî’nin ünlü eseri ‘’ Mecalisü’n-nefais’’ için söylenmesi yanlış olur?

A) Eser sekiz bölümden meydana gelmiş olup bölümler meclis olarak adlandırılmıştır.

B) Sekizinci tabaka, meclis dışında her tabaka için Türkçe açıklama ve tabakanın sonunda tetimme adı verilen eksikleri tamamlamak için katılanlar bulunmaktadır.

C) Herat, Horasan ve Azerbaycan’da yaşamış olan toplam 459 şair yer almaktadır.

D) Sanatçı, tezkiresini hazırlarken şairler hakkında uzun uzadıya bilgi vermekten kaçınmıştır. Bu bakımdan bilgiler kendi ifadesiyle özetlenmiş biçimdedir.

E) Eserde, Türkçe yazılmakla birlikte devrin padişahı Sultan Hüseyin Baykara’nın da isteğiyle Farsça ve Arapça şiir örnekleri de yer almaktadır.

Soru 12

Orta Zorluk

Aşağıdakilerden hangisi Beyani'nin tezkiresinde kullandığı üslup içinde yer almaz?

A) Dili sade ve açıktır.

B) Sözü uzatmaktan kaçınmıştır.

C) Bir biyografide olması gereken bilgileri vermeye çalışmıştır.

D) Sıkça tamlamalara yer verir.

E) Süs ve özentiden uzak durmuştur.

Soru 13

Orta Zorluk

I. Yazarı Ali Şir Nevayî’dir. II. Şairler alfabetik olarak sıralanmıştır. III. Türk edebiyatında tezkire türüne ilk örnektir. Yukarıdaki ifadelerden hangi eser ile ilgilidir?

A) Yusuf u Züleyha

B) Atabetü’l Hakayık

C) Kutadgu Bilig

D) Mecalisü’n-nefais

E) Süheyl ü Nevbahar

Soru 14

Orta Zorluk

Tezkire türünün kökeni aşağıdakilerden hangisine dayandırılır?

A) Kur'an-ı Kerim

B) Tabakat

C) Hadisler

D) Şiir Kitapları

E) Seyahatnameler

Soru 15

Orta Zorluk

....... bugün Afganistan’ın kuzeybatısında yer alan, İran ve Türkmenistan’a sınırı olan şehirdir. Yukarıdaki cümleyi aşağıdakilerden hangisi doğru şekilde tamamlar?

A) Poetika

B) Tetimme

C) Ravza

D) Herat

E) Tabakat

Soru 16

Orta Zorluk

Aşağıdakilerden hangisi tezkirelerinde ele aldığı şairleri alfabetik olarak sıralamıştır?

A) Sehi Bey

B) Aşık Çelebi

C) Latifi

D) Lamii Çelebi

E) Ahdi

Soru 17

Orta Zorluk

Anadolu sahasında tezkire türünün ilk örneği aşağıdakilerden hangidir?

A) Ali Şir Nevayî - Mecalisü’n-nefais

B) Camî - Baharistan

C) Emir Devletşah - Tezkiretü’ş-şuara

D) Kaşgarlı Mahmud - Divanü Lugati't-Türk

E) Sehî Bey - Heşt Behişt

Soru 18

Orta Zorluk

Aşağıdakilerden hangisi "tevliyet" kelimesinin anlamıdır?

A) Bahçe, cennet bahçesi.

B) Eskiden taşrada memur olan vezir veya amirlerin mektupçuluk vazifesini gören memur

C) Vakıf işlerine bakma görevi.

D) Mecalisü’nnefais’te, ön sözden sonraki bölümlere verilen ad.

E) Bir sanat dalı üzerine üretilen düşünce ve teoriler bütünü.

Soru 19

Orta Zorluk

Aşağıdakilerden hangisi Eski Türk edebiyatında biyografi kaynaklarından biridir?

A) Şair Tezkireleri

B) Divanlar

C) İnşalar

D) Seyahatnameler

E) Mesneviler

Soru 20

Orta Zorluk

Aşağıdakilerin hangisi Sehi Bey'in yazı üslübu özellikleri arasında yer almaz?

A) Şairlerin şiir özelliklerini yüzeysel bir şekilde anlatır.

B) Kullandığı dil süsten ve özentiden uzaktır.

C) Bazı cümleleri yarım ve eksik bırakır.

D) Sade ve açık bir dil kullanmayı tercih eder.

E) Şairlerin sanat değerlerini ifade etmede zengin bir kelime dağarcığına sahiptir.

Sınav Ayarları

Soru 1

Soru 2

Soru 3

Soru 4

Soru 5

Soru 6

Soru 7

Soru 8

Soru 9

Soru 10

Soru 11

Soru 12

Soru 13

Soru 14

Soru 15

Soru 16

Soru 17

Soru 18

Soru 19

Soru 20