Seçmeli Ara Sınav - Eski Türk Edebiyatının Kaynaklarından Şair Tezkireleri

Soru 1:

I. Tezkirenin birinci bölümünde altı padişaha yer verilmiştir. II. Tezkirenin ikinci bölümünde beş şehzadeye yer verilmiştir. III. Tezkirenin üçüncü bölümünde 627 şaire yer verilmiştir. IV. Sade ve anlaşılır bir dille kaleme alınmıştır. V. Şairlerin doğum ve ölüm yerleri hakkında bilgi verirken bu yerlerin sosyo-kültürel yapısına hiç değinmemiştir. Hasan Çelebi Tezkiresi ile ilgili verilen yukarıdaki bilgilerden hangileri yanlıştır?

A) I, II ve III B) IV ve V C) I, III ve V D) II, III ve IV E) II ve V

Soru 2:

Aşağıdakilerden hangisi Arapça z k r kökünden türemiş olan tezkire sözcüğünün ilk anlamını karşılamaktadır?

A) Askerlik görevinin bittiğini bildiren belge. B) Hatırlamayı sağlayan şeyler. C) Bir iş için izin verildiğini bildiren resmi belge. D) Makamlar arasında gidip gelen kısa yazı. E) Tanınmış kişilerin yaptıklarını ve hayatını anlatan yazılar.

Soru 3:

Latifî, şair Zaifî’nin teşvik ve ısrarı üzerine Âşık Çelebi’nin görüşlerinden de faydalanarak eserini yazmaya başladı. Latifî, kendisine haklı bir şöhret kazandıran tezkiresini 1546’da tamamladı ve aşağıdaki padişahlardan hangisine sundu?

A) I. Selim B) I. Süleyman C) II. Selim D) III.Murat E) II.Bayezid

Soru 4:

Aşağıdakilerden hangisi tezkire kelimesinin içerdiği değişik anlamlardan biri değildir?

A) mektup B) pusula C) resmi belge D) anı E) terhis belgesi

Soru 5:

Biyografilerin kısa, seçilen örneklerin fazla olduğu tezkire türüne ne denir?

A) Herat tezkireleri B) Tertip tarzı C) Antoloji tipi D) Tetimme E) Ravza

Soru 6:

Hangisi Gelibolulu Ali'nin III. Murat'ın oğullarından Şehzade Osman'ın doğumuyla ilgili olarak yazdığı eserdir?

A) Feraidü'l-vilade B) Hilyetü'r-rical C) Hülasatü'l-ahval D) Mecmuau'l-bahreyn E) Nivadirü'l-hikem

Soru 7:

Türkçe şair biyografisi yazma geleneği Doğu Türkçesi’nde başlamış olmakla birlikte bu yazı dilinde gelişimini sürdürememiştir. Türün, hayatını devam ettirebilmiş olmasının sebebi, uzun ve istikrarlı bir devletin varlığı ile mümkün olabilmiştir. Bu devlet aşağıdakilerden hangisidir?

A) Memlükler Devleti B) Akkoyunlular Devleti C) Safaviler Devleti D) Timur Devleti E) Osmanlı Devleti

Soru 8:

"Mecma-ı zurefâ ve menba-ı şu’arâ olan Vardar Yenicesi’ndendür." ifadesinin günümüz Türkçesine tam ve doğru çevirisi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Zariflerin ve şairlerin toplandığı Vardar Yenicelidir. B) Zariflerin toplandığı yer ve şairlerin kaynağı olan Vardar Yenicesi'ndendir. C) Hiç zarif olmadığı halde şairlerin kaynağı olan Vardar Yenicesi'ndendir. D) Zarif şairlerin toplandığı Vardar Yenicesi'ndendir. E) Şairlerinin zarif bir şekilde toplandığı Vardar Yenicesi'ndendir.

Soru 9:

Lafızları meydana getiren harflerin cinsi, sayısı, harekesi ve sırasında tam bir benzerlik söz konusu olmasına ne denir?

A) Tecnis-i tam B) Cinas C) Tenasüp D) Telfik E) Mütenâsib

Soru 10:

Anadolu sahasında ilk tezkire örneğI aşağıdakilerden hangisidir?

A) Heşt-Behişt B) Mecalisü’nnefais C) Tezkire-i Şuara D) Adab-ı Zurafa E) Mir’at-ı Şi’r

Soru 11:

Bir vakfın idaresine bakan kişi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tevliyet B) Tard u aks C) Tetimme D) Mütevelli E) Ravza

Soru 12:

Aşağıdakilerden hangisi Gelibolulu Ali'nin tarihi eserleri arasında yer alır?

A) Nusretname B) Gelibolu Şehrengizi C) Divanlar D) Mehasinü'l adab E) Feraidü'l vilade

Soru 13:

Türkçe şair biyografisi türünün Osmanlı Devleti içinde hayatını devam ettirebilmesinin en önemli nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kullanılan dilin öz bir Türkçe olması B) Devletin istikrarlı olması C) Kültürel devamlılığın olması D) Şiir geleneğinin yerleşmiş olması E) Osmanlı bürokrasisinin şair biyografisine önem vermesi

Soru 14:

Manzum tezkire yazan tek isim aşağıdakilerden hangisidir?

A) Güftî B) Yümnî C) Safayî D) Beliğ E) Râmiz

Soru 15:

Biyografi yazarlarının ele aldıkları kişi eğer hayatta değilse mahlastan sonra yer verdikleri cümle ne ile ilgilidir?

A) Şairin hangi makamları işgal ettiği B) Dua C) Şairin yeteneği D) Övgü E) Başlıca şiiri

Soru 16:

Ahdînin büyük çoğunluğu Osmanlı İmparatorluğu’nun doğu bölgesindeki şairleri ihtiva eden ve bunlar hakkında ilk ve tek kaynak durumunda olan eseri aşağıdakilerden hangisidir?

A) Mir’at-ı Şi’r B) Mecalisü’n nefais C) Tezkire-i Şuara D) Adab-ı Zurafa E) Gülşen-i şuara

Soru 17:

Beyani'nin tezkiresi ile ilgili oarak söylenen hangi ifade yanlıştır?

A) 3 mukaddimeden oluşur B) 16. yüzyılın son tezkiresidir C) 640 biyografi içerir D) Hasan Çelebi tezkiresinin özeti durumundadır E) Dili sade ve açıktır

Soru 18:

I. Dilinin sade olması II. Akıcı ve ahenkli bir üslup benimsemesi III. Yer yer alaycı ifadelere yer vermesi Yukarıdakilerden hangisi Latifî Tezkiresi’nin dil ve üslup özelliklerindendir.

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

Soru 19:

Türk edebiyatında yazılmış olan ilk tezkire örnekleri aşağıdaki şehirlerden hangisiyle ekol olarak anılmaktadır?

A) Semerkant B) Karakurum C) Taşkent D) Herat E) Buhara

Soru 20:

İslam Uygarlığının biyografi alanındaki gelişmişliğin nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) İslam devletleri hükümdarlarının adını geleceğe taşımak istemesi B) Tarihi kişilikler ile ilgili yaratılan efsaneler C) İslam dinine mensup farklı milletlerin üstünlük çabası D) Hz. Peygamberin hayat ve hadislerine dair yapılan çalışmalar E) Sözlü edebiyat geleneğinin önemini yitirmesi