Eski Türk Edebiyatının Kaynaklarından Şair Tezkireleri

Yanıt Açıklaması: Künhülahbar'dır

Yanıt Açıklaması: Latifi, Sehi Bey'den etkilenmiştir

Yanıt Açıklaması: Lami'î'dir.

Yanıt Açıklaması: Ahdi tezkiresini ilk olarak bir mukaddime, üç razva ve bir hatime hâlinde düzenlenmiş olmakla birlikte Ahdî, eserine sonradan sancak beyleri ve defterdar şairleri içeren bir bölüm ekleyerek dört ravzaya çıkarmış, diğer ravzalara da bazı şairleri eklemiştir.

Yanıt Açıklaması: Heşt Behişt Sehi Bey’in eseridir. Diğerleri Latifi’nin en bilinen eserleri olmakla birlikte kendisinin tanınırlığını sağlayan ilk eser Bahariyye kasidesidir.

Yanıt Açıklaması: Arpalık: Osmanlı döneminde emekli olan ya da görevinden alınan memurlara maaş karşılığı olarak verilen şey. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Beyanî’nin asıl adı Mustafa olup, Carullahzade lakabıyla tanındı.

Yanıt Açıklaması: Heşt-Behişt Sehi Bey'in eseridir.

Yanıt Açıklaması: Farklı nüshaları bulunan yazma veya matbu eserlerin aralarındaki farklıkları tespit ederek aslına en uygun metne ulaşmaya edisyon kritik denir.

Yanıt Açıklaması: Tezkire-i Şuara: Beyanî, kendi adıyla veya Tezkire-i şuara olarak bilinen eserini, 16. yüzyılın en son tezkiresi olarak 1597-1598 yılında kaleme almıştır. Beyanî Tezkiresi, toplam 640 biyografi içeren Kınalızade Hasan Çelebi Tezkiresi’nin özeti mahiyetindedir. Tezkire, bir mukaddime ve üç bölüm hâlinde düzenlenmiştir. Eserin mukaddime kısmında Beyanî, şiir ve şair hakkında bilgi vermiş ve tezkire kelimesinin anlamı üzerinde durmuştur. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Tezkire, Arapça z k r kökünden türemiş, tefile vezninde bir kelimedir; hatırlamaya vesile olan şey anlamına gelir. Bu haliyle sözcük, dilimizde çeşitli manalarda kullanılmıştır. Bunlar: Küçük mektup, pusula; bir iş için izin verildiğini bildiren veya bir hususu ispata yarayan resmî belge; askerlik görevinin bittiğini bildiren belge; aynı şehirdeki resmî daireler arasındaki yazışma pusulası, makamlar arasında gidip gelen kısa yazı. Bütün bunların ötesinde tezkire, belli bir meslekte tanınmış kişilerin, başta şairler olmak üzere, velilerin, hattatların, mimar ve musiki ustalarının, hatta usta bir çiçek yetiştiricisinin hayat ve sanatından söz eden edebî türün adı olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Âlî pek çok edebî ve tarihî eser yazmıştır. Seçeneklerde yer alan Heft-Meclis edebî değil, tarihî bir eserdir. Kanuni'nin Zigetvar savaşı tarihini ele alır.

Yanıt Açıklaması: Ravza: Bahçe, cennet bahçesi. Divan edebiyatı geleneği içinde yazılan eserlerde bölümleri ifade etmek için kullanılır. Tetimme: Bir eksiği tamamlamak için katılan şey Tard u aks: Bir mısranın iki cüzunü metatez ile başka bir mısra oluşturma ve bu şekilde bir beyit teşkil etme. Divan Kâtibi: Eskiden taşrada memur olan vezir veya amirlerin mektupçuluk vazifesini gören memur. Tevliyet: Vakıf işlerine bakma görevi. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Türk biyografi geleneği açısından bakıldığında da Arap ve Fars edebiyatları öncülüğünde gelişmiş olmasına rağmen özellikle şuara tezkiresi türü, en güzel ve başarılı örneklerini Türkçe’de, özellikle Osmanlı Türkçesi çerçevesi içinde vermiştir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Beyanî, Hasan Çelebi Tezkiresi’nde olmayan dört şairi (Hakanî, Hızrî, Muidî ve Meylî) eserine ilave etmiştir.

Yanıt Açıklaması: Latifi Tezkiresi’nin dili sadedir, seci bulunmaktadır, üslubu akıcıdır, yer yer alaycıdır, ahenklidir. Fakat cümleler kısadır.

Yanıt Açıklaması: Tezkire, Arapça z k r kökünden türemiş, tefile vezninde bir kelimedir; hatırlamaya vesile olan şey anlamına gelir. Bu haliyle sözcük, dilimizde çeşitli manalarda kullanılmıştır. Bunlar: Küçük mektup, pusula; bir iş için izin verildiğini bildiren veya bir hususu ispata yarayan resmî belge; askerlik görevinin bittiğini bildiren belge; aynı şehirdeki resmî daireler arasındaki yazışma pusulası, makamlar arasında gidip gelen kısa yazı. Bütün bunların ötesinde tezkire, belli bir meslekte tanınmış kişilerin, başta şairler olmak üzere, velilerin, hattatların, mimar ve musiki ustalarının, hatta usta bir çiçek yetiştiricisinin hayat ve sanatından söz eden edebî türün adı olmuştur. Şairlerin toplandığı bu tür biyografik eserler, tezkire-i şuara, tezkiretü’ş-şuara ya da sadece tezkire olarak zikredilir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Bir sanat dalı üzerine üretilen düşünce ve teoriler bütününe poetika denir.

Yanıt Açıklaması: Hepsi Ali'ye ait olan bu eserlerin en önemlisi A şıkkıdır. Cevap A'dır

Yanıt Açıklaması: Beyanî, kendi adıyla veya Tezkire-i şuara olarak bilinen eserini, 16. yüzyılın en son tezkiresi olarak 1597-1598 yılında kaleme almıştır. Beyanî Tezkiresi, toplam 640 biyografi içeren Kınalızade Hasan Çelebi Tezkiresi’nin özeti mahiyetindedir.