Cumhuriyet Dönemi Türk Nesri

Yanıt Açıklaması: Bir yazarın gazete ve dergi gibi süreli yayınlarda, güncel sosyal ve siyasal olayları belli bir bakış açısından; kanıtlama, belgeleme, ayrıntılama gereği duymadan, günlük konuşma diline yakın bir üslupla yer yer nüktelere yer vererek değerlendirdiği kısa düşünce yazılarına fıkra denir. Doğru B'dir.6

Yanıt Açıklaması: Çeşitli kişi ve olaylara dair dinî ve tasavvufi menkıbeleri anlatan eserlere Menakıpname denir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: IV. seçenekte verilen bilgi yanlıştır.  Yazarın kendi görüşlerini kesin yargılara varmadan açıklaması açısından da denemeye benzer. Bu nedenle doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: II. Abdülhamit Dönemi’nde sansür dolayısıyla gazetelerin sayısının azalması fıkra yazılarında da azalmaya yol açmış fakat 1908 II. Meşrutiyet sonrasında oldukça zengin matbuat hayatına karşılık gazete yazılarında, dolayısıyla fıkra yazılarında da nitelik ve nicelik bakımından önemli bir artış ve zenginleşme olmuştur.

Yanıt Açıklaması: II. ve III. seçenekte verilen özellikler nesrin değil nazımın biçimsel özellikleridir ve çeldirici olarak kullanılmıştır. Bu nedenle doğru yanıt E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Milli Edebiyat döneminin önemli hikaye yazarlarından olan Refik Halit Karay'ın eserleri ilk dönem sürgün yıllarının gözlem ve izlenimlerini anlatıldığı "Memleket Hikayeleri" ve İkinci dönem sürgün yıllarının gözlem ve izlenimlerinin anlatıldığı "Gurbet Hikayeleridir".

Yanıt Açıklaması: Mehmet Kaplan: “Türkiye’nin en mühim kültür davası, hiç şüphesiz, dil davasıdır. O, bütün davaların başında gelir. Onu hâlletmedikçe, kültürle alâkalı diğer meselleri hâlletmeye imkân yoktur.” (Kaplan,1988, 66). Buna göre doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Hüseyin Rahmi Gürpınar (1864-1944), ilk hikâyesini yayımladığı 1884’ten Cumhuriyet sonrasında da devam eden uzun sanat hayatında herhangi bir edebî topluluğa katılmadan, büyük ölçüde Ahmet Mithat Efendi’nin yolundan giderek halk için yazmayı amaç edinmiş popüler bir yazardır.

Yanıt Açıklaması: Yakup Kadri Karaosmanoğlu eserlerinde mekan olarak çoğunlukla Anadolu'yu seçmiştir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Deneme konusunda dikkat çeken analitik yazılardan birisi Nurullah Çetin’in “Türk Edebiyatında Deneme” başlıklı yazısıdır. Çetin, bu makalesinde Özgül’ün etimolojik yaklaşımının aksine Fransızca essai olan denemenin Latince exagium, exigere sözcüklerinden geldiğini belirtir. Türkçede ise önceleri bend, tecrübe-i kalemiyye, kalem tecrübesi dendiğini söylemektedir.

Yanıt Açıklaması: Bereketli Topraklar Üzerine roman türüne örnektir.

Yanıt Açıklaması: Deneme, belirlenmiş bir tekniği olmayan; anekdotlarla, örneklemelerle, ironi ve hicivle çekici ha^le getirilmiş serbest bir yazıdır. Doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Kur’ân tefsirleri, hadis kitapları, menkıbevi İslam tarihleri, fütüvvetnameler, menakıpnameler, gazavatnameler, dinî-destani halk kitapları, halk hikâyeleri, halka mahsus tasavvuf, ahlak kitapları, sade nesrin hâkim olduğu eserlerdir.

Yanıt Açıklaması: Melih Cevdet Anday

Yanıt Açıklaması: Fahri Celalettin Göktulga, Memduh Şevket Esendal, Osman Cemal Kaygılı, Kenan Hulusi Koray Cumhuriyetin ilk hikayecilerindendir. Ömer Seyfettin ise Milli edebiyatın en önemli hikaye yazarıdır.

Yanıt Açıklaması: İkinci Dünya Savaşı yıllarında ise Tan, Vatan, Akşam, Tanin, Tasvir-i Efkâr gibi gazeteler ve bazı dergiler, siyasal olayların etkisiyle politik tarafı ön plana çıkan makale ve fıkralara yer verirler.

Yanıt Açıklaması: “1 Ağustos 1840’ta İngiliz asıllı William Churchill’in imtiyaz sahibi bulunduğu, başlangıçta on günde bir, 139. sayıdan itibaren de haftalık olarak çıkan ve yarı resmî olan Ceride-i Havadis gazetesi, ilim ve ahlak konularından başka edebiyat üzerine makaleler” (Çıkla, 2007, 36) de yayımlamaktadır. “Bu gazete Türk okuyucusunun sadece edebî konularla karşılaşmasını değil aynı zamanda vatan sevgisi hakkındaki makaleyle vatan konusuna, dünyadan haberlerle dünya hareketlerine alaka ve merakının uyanmasının da ilk işaretlerini taşımıştır”

Yanıt Açıklaması: Millî Edebiyat Hareketi, “Yeni Lisan” olarak bilinen dilde sadeleşme hareketi ile birlikte 1911’de başlar.

Yanıt Açıklaması: Ömer Seyfettin'in hikayeleri Çehov değil Maupassant tarzını yansıtmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Bütünüyle halkın malı olan halk edebiyatı nesri, büyük öl­çüde sözlü geleneğe bağlıdır. Ağızdan ağıza veya ne­silden nesile sözlü olarak aktarılagelmiştir. Masal­lar, efsaneler, menkıbeler, hikâyeler, mizahi fıkralar, halk nesrinin belli başlı türlerini oluşturur. Halk nesrinin temel özelliği, halk dili ile ifade edilmiş olmasıdır. Bu nedenle açık, yalın ve doğaldır. An­cak söylendiği anda yazıya geçirilmediği için halk edebiyatı nesri üzerinde konuşmak zordur. Bazıları, üzerinden uzun zaman geçtikten sonra yazıya geçi­rilmiş ve günümüze ulaşma olanağı bulabilmiştir. Bunun en güzel örneği, XV. yüzyılın sonu ile XVI. yüzyılın başında yazıya geçirilmiş olan Dede Kor­kut Hikâyeleri ’dir. Toplam on iki hikâyeden mey­dana gelen Dede Korkut Hikâyeleri ’nde, manzum ve mensur anlatım iç içedir. Mensur kısımlar açık, yalın ama işlenmiş ve ahenkli bir dile sahiptir. Yer yer de kalıplaşmış ifadeler yer alır. Diğer şıklarda yer alan eserler ise divan edebiyatı ürünleridir. Doğru cevap A’ dır