Çağdaş Türk Edebiyatları 1

Yanıt Açıklaması: Tatarların ilk romanı, Musa Akyiğit tarafından yazılan Hüsameddin [Hisametdin] Molla’dır (Kazan 1886).

Yanıt Açıklaması: Tatarların ilk romanlarından biri de Sadri Maksudi’nin Maişet eseridir. İleride Tatarların önemli siyaset ve fikir adamları arasında yer alacak olan Sadri Maksudî (Arsal, 1879- 1957) henüz 18 yaşında iken Maişet (Yazılışı; 1898) adlı bir küçük bir roman yazar. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Muhammed Gali Mahmudov: 1850-1855 yılları arasında hem metodik hem de pedagojik bakımdan başarılı bulunan “Pratik Tatar Dili Kılavuzu” adlı ders kitabını yazdı, eser 1856’da basıldı.

Yanıt Açıklaması: İsmail Gaspıralı  "Frengistan Mektupları"nda Avrupa toplumlarının bilimde, eğitimde ileri gittiğini ve bu sayede zenginleştiğini, sorunlarını büyük ölçüde çözdüğünü anlatır. Gaspıralı aynı zamanda Avrupa'yı Rusya ile ve diğer Müslüman toplumlarıyla karşılaştırmış ve Avrupa'nın her yönden ilerlemiş olduğuna dikkat çekmiştir. Doğru yanıt: C'dir.

Yanıt Açıklaması: Bahsedilen şair aman Kekilov'dur. Cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Önceki yüzyıllarda daha çok halk şiiri tarzında eserlere sahip olan Türkmen edebiyatı, 20. yüzyılın bilhassa ortalarından itibaren çağdaş anlamda şiirleri de bünyesinde barındırmaya başlamıştır. 18. ve 19. yüzyıllarda Türkmen şiirinin halk şiiri tarzında olmasının , Türkmenlerin çok zengin sözlü edebiyat geleneğine sahip olması, bu yüzyıllarda hanlıkların ortaya çıkması ve bundan kaynaklanan büyük kültür merkezlerinin oluşmaması ve savaş yıllarında birçok münevverin hayatını kaybetmesi gibi birçok sebebi vardır. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Dili Türkiye Türkçesi’ne yakın olan ve Gaspıralı’nın dil anlayışını temsil eden süreli yayın Vakit’tir. 1908-1918 yılları arasında çıkarılmış olan yayının sahipleri Şakir ve Zakir Remiyev kardeşler; baş yazarı ise Fatih Kerimi’dir. Tatarların en ciddi, etkili ve önemli gazetelerindendir. Önce haftada 3 kere, 1913’ten sonra ise günlük çıkmıştır. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Rusya’da nümizmatik bilim dalının kurucusu Mirza Cafer Topçubaşı'dır.

Yanıt Açıklaması: Magrubî, konusu aşk olan Seypelmelik-Methal Cemaal “Melikin Kılıcı – Güzelliğin Övgüsü” adlı bir destana sahip olan önemli bir şairdir. Şair, ayrıca Özbek ve Türkmenlerin ortak düşmanlarına karşı mücadelelerinin anlatıldığı ve gerçek kişiler ve olaylardan hareket edilerek yazılmış olan Dövletyar adlı önemli bir destanın da yazarı olarak tanınmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Türk dili ve edebiyatının çeşitli dönemleri hakkında günümüzde de önemini koruyan birçok eseri olan Çobanzade, başlangıçta Kırım’ın Kıpçak şivesi (“Çöl Şivesi”) ile şiirler yazsa da 1928’de yayımladığı Boran’da dili İstanbul Türkçesine bir hayli yaklaşmıştır. Bilimsel araştırmalarında ise daima sade bir Türkiye Türkçesini kullandı.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Tonguç, İsmail Bey’in birbiri ardından yayımladığı küçük “süreli yayınların” ilkidir. Ardından aynı yılda Şafak’ı bastırır.

Yanıt Açıklaması: Hüseyin Şehriyar, Azerbaycan'da yaşamış İran Azerisi şairdir. Türk dünyasının büyük şairlerinden biri olarak tanınır. Doğru yanıt: D'dir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Kırım’daki aşk destanlarından bağzıları Kozu Kurpeç ve Bayan Sulu, Nar Kamış, Boz Yiğitdir.

Yanıt Açıklaması: Yazarın Fa[hişe] (1924), Alim (1924), Nenkecan Hanım (1926), Motor, Ayınıklar, Azat Halk (1930), Şa[h]ingeray (1929) Düşman (1933) gibi tiyatro eserleri Sovyet döneminin temel eserlerini teşkil eder. "Mollalar Proyekti" Hüseyin Şamil Toktargazi'ye ait bir eserdir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap d şıkkıdır, birincisi Kiril alfabesine geçişle birlikte Özbek yazı dili değişmiştir, çünkü ikincisi Rus dilindeki ünlü sayısısnın azalması ya da değişmesi bu ünitede söz konusu değildir,ayrıca Rusçada ünlü uyumu Türkçedeki ünlü uyumu ile bir ortaklık göstermemektedir.

Yanıt Açıklaması: Sadece modern Tatar edebiyatının ilk büyük şairi değil, genel olarak Tatar şiirinin en büyük temsilcilerinden biri olarak kabul edilir. Doğru seçenek E'dir.

Yanıt Açıklaması: Rusya’daki “Panslavizm”, Avrupa’daki uluslaşma hareketlerinden etkilenen İsmail Gaspıralı, bütün Rusya “Müslümanlarının” (Türklerinin) içinde bulunduğu kötü durumdan nasıl kurtulacağı konusunda düşünmüş taşınmış yekpare bir projeyi uygulamaya koymuştur

Yanıt Açıklaması: Gaspıralı Bahçesaray’da matbaasını kurduktan sonra deneme mahiyetinde, taşbasma olarak Tonguç’u yayımlar (1881). Baskı çok kötüdür, metin iyi okunmamaktadır. Bu sebeple Tonguç’u Tiflis’te Ziya Matbaası’nda yeniden bastırır (1881). Tonguç, İsmail Bey’in birbiri ardından yayımladığı küçük “süreli yayınların” ilkidir.