Çağdaş Türk Edebiyatları 1

Yanıt Açıklaması: Biktemir'in kızı Mahitab’ı zengin bir Tatarın cahil, içkici oğluyla evlendirmek istemesi ve Mahitab'ın karşı çıkması, Abdurrahman İlyasi tarafından yazılan Biçare Kız isimli tiyatro eserinde anlatılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: III. Bu dönemde daha çok huzur ve barış temalı şiirler yazılmıştır V. Gara Seyitliyev, Aman Kekilov, Beki Seytekov, Rehmet Seyidov bu dönem şiirlerinde huzur ve barış temasını işlemişlerdir bilgisi çeldirici olarak kullanılmıştır. bu dönemde işlenen konu vatan ve bağımsızlıktır. Huzur ve barış teması İkinci Dünya Savaşından hemen sonra Türkmen edebiyatında işlenmiştir. Gara Seyitliyev; Halkım, Şaahıırıñ Kasamı “Şairin Andı”, Pogonlı Gıız “Apoletli Kız”, Aman Kekilov; Kavkaz “Kafkasyalı”, Günbatara “Batıya”, Beki Seytekov,Türkmen Soldatı “Türkmen Askeri”, Doostumıñ Yaadığäärliğine “Dostumun Anısına”,Rehmet Seyidov, Doostuma “Dostuma” ve Uğratmak “Yollamak” adlı şiirlerinde, savaşyıllarına ait vatan ve bağımsızlık konularını ele almışlardır. Bu nedenle doğru yanıt C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Gaspıralı Bahçesaray’da matbaasını kurduktan sonra deneme mahiyetinde, taşbasma olarak Tonguç’u yayımlar

Yanıt Açıklaması: İsmail Gaspıralı, dönemin şartları gereği birçok yazısında açıkça ismini kullanmaz, zaman zaman bazı takma adlardan yararlanır. Onun en çok kullandığı imzalarından biri Molla Abbas Fransevî’dir. Seçeneklerdeki diğer takma isimler ve kullanan yazarlar şöyledir: Körduman, Kemal Tahir; Niyaz Niyazoğlu, Melih Cevdet Anday; Deli Ozan, Faruk Nafiz Çamlıbel; Sabiha Yağızlar, Nurullah Ataç. Doğru seçenek A’dır.

Yanıt Açıklaması: Türkmen kelimesi ilk olarak 11. yüzyılda  Kâşgârlı Mahmûd’un büyük eseri Dîvânü Lügâti’t-Türk’te kullanılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Türk dilini yazmak için tarih boyunca birçok alfabe kullanıldığı bilinse de bunlar arasında şimdiye kadar en uzun ömürlü olanı ve bazı yörelerde hâlen kullanılanı Arap alfabesi olmuştur

Yanıt Açıklaması: AyDIMLAR. cEVAP C'dir.

Yanıt Açıklaması: XX. yüzyılın başlarına gelindiğinde Kırım’da gençler arasında genel olarak iki temel eğilim dikkati çekiyordu: Bir grup İsmail Gaspıralı ve Türkiye’nin etkisi altında, öncelikli olarak eğitime önem veren Türkçü, İslamcı ve ıslahatçı bir ruha sahipti. Bir başka grup ise daha çok Rus okullarından yetişerek 1905 Rus Meşrutiyeti’nden sonraki serbestlik döneminde siyaset meydanına atılmış, görüş itibarıyla daha çok Rusya’daki siyasi^, sosyal ve kül- türel gelişmelerin etkisinde, genel olarak sosyalist ve devrimci düşüncelere bağlı veya sosyal demokrat genç bir kuşak idi.

Yanıt Açıklaması: A şıkkı dışındakiler kahramanlık destanıdır.

Yanıt Açıklaması: Frengistan Mektupları 1887 yılı ocak-kasım ayları arasında Tercüman’da tefrika edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Magtımgulı

Yanıt Açıklaması: Kazan medreselerinde okurken hattının güzelliği sayesinde 19 yaşındayken Kazan Üniversitesi’nde hat hocası olarak göreve başladı ve Tatarca okuttu. Rusça öğrenmenin onlara sağlayacağı yararları anlatarak Tatarları, Rusça öğrenmeleri için ikna etmeye çalıştı. 1876’ta Kazan Tatar Öğretmen Okulu’nun kuruluşunda görev aldı ve bu okulun ilk müfettişi oldu. 1850-1855 yılları arasında hem metodik hem de pedagojik bakımdan başarılı bulunan “Pratik Tatar Dili Kılavuzu” adlı ders kitabını yazdı, eser 1856’da basıldı. Doğru seçenek D'dir.

Yanıt Açıklaması: 1880’li yılllarda Rusya Türkleri, uzun yıllar Rus misyonerlerinin sert hücumlarına maruz kaldıklarından doğrudan doğruya yapılan tenkitlerden rahatsız olabilirdi, halbuki onlar eskiden beri “eğlendirerek terbiye eden,ders veren hikâye tarzına” alışık idiler. Hele bu “terbiye eden, ders veren” hikâyeler, derviş veya bir mollanın ağzından anlatılıyorsa, onlardaki acı hakikatlere, eleştirilere daha kolay katlanabilir ve değer verebilirlerdi. Aynı zamanda alışık oldukları bu tarz hikâyeler, dönemin ihtiyaçlara cevap verebilecek bir mektep ve eğitimden yoksun olan Müslümanlar arasında cehaleti gidermede, arzu edilen zihniyet değişikliğini yapmada önemli bir rol oynayabilirlerdi. Bu sebeplerle İsmail Gaspıralı düşüncelerini geniş halk yığınları arasında daha anlaşılır bir hâle getirmek için modern bir hikâye anlatma tarzı olan romanı bilinçli olarak seçmişti. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Diğer seçenekte verilen şairler 18. yüzyıl Türkmen edebiyatının önemli şairleridir. 19. yüzyılın önemli Türkmen şairleri, Seyitnazar Seydî , Memmetveli Kemine,Gurbandurdı Zelilî, Mollanepes,Talibî, Dosmämmet, Mätäci, Zıncarı, Bayii Şahır, Misğinğılıç , Aşikî, Abdısetdar Kazî, Ketibî ve Muhammetrahim’dir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Ayaz İshaki Tatar modern edebiyatının gelişmesinde 30 civarındaki hikâye, roman ve piyesleriyle önemli bir rol oynadı. Dönemin en etkili yazarlarından ve gazetecilerinden biri oldu. Sovyet döneminde edebiyat tarihlerinde kendisine yer verilmedi veya kasıtlı ideolojik değerlendirmelere daha doğrusu karalamalara muhatap oldu.

Yanıt Açıklaması: “1957’de Kırım Türkçesiyle otuz Kırımlı müellifin hikâyeleri, denemeleri ve şiirlerden oluşan Ba[h]ar Ezgileri yayımlanır. Bu eser 1941’den sonra Kırım Türkçesiyle yayımlanan ilk eserdir

Yanıt Açıklaması: Mizah ve Fıkralar . Cevap B'DİR.

Yanıt Açıklaması: Abdurreşit İbrahim

Yanıt Açıklaması: Hasan Sabri Ayvazof’un Esaret Kurbanları (Ebeveynlere İbret) adlı hikâyesinde XX. yüzyılın başlarında Kırım Tatar toplumunda kadın problemi ele alınmıştır.  Eğitim, evlilik meslelerinde aslında şeriatın kendilerine sunduğu haklardan bile mahrum edilmişlerdir. Kadınların özgürlüklerinin kısıtlanışı, adetâ bir esir gibi evlendirilmeleri tartışılır.

Yanıt Açıklaması: Vatan Hadimi (1906–1908) gazetesi Seydahmet Çelebi’nin  çıkardığı bir gazetedir. Doğru yanıt C seçeneğidir.