Çağdaş Türk Edebiyatları 1

Yanıt Açıklaması: Dörtlük Hüseyin Cavid'e aittir.

Yanıt Açıklaması: Eski Anadolu Türkçesi olarak tanımlanan dil sadece Anadolu’da kullanılmıyordu. Bu yazı dili o zaman Kafkasya, Azerbaycan, İran ve hatta Horasan’a kadar uzanıyordu. Günümüzde Özbekistan’ın başkenti ve Orta Asya’nın nüfus bakımından en büyük şehirlerinden biri olan Taşkent, bu bölgelerden biri değildir. Doğru yanıt A’dır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Sabit Rehman, Çağdaş Azerbaycan komedisinin yaratılmasında ve geliştirilmesinde önemli bir sanat adamıdır. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: N. Nerimanov, dönemin siyasi, sosyal özelliklerini  "Nadir Şah" eserinde kaleme almıştır. Doğru yanıt: E'dir.

Yanıt Açıklaması: Mirze S¸efi Tiflis’te Rus, Gürcü, Ermeni ve hatta bazı Batı Avrupalı aydınların da içinde bulunduğu geniş bir çevreyle ilişki kurar. O¨zellikle 1844’te oluşturduğu ve başkanlığını yaptığı “Divan-ı Hikmet” adlı şiir ve sohbet meclislerinde hayatının en verimli dönemini yaşar.

Yanıt Açıklaması: 1910’lı yıllardan itibaren Hüseyin Cahit Yalçın, Celal Nuri İleri, Abdullah Cevdet, Kılıçzade Hakkı gibi Türk aydınları açık açık Latin harflerini kabul etmenin gerektiğini öne sürdüler.

Yanıt Açıklaması: Se´yit Azim S¸irvani^ (1835-1888) (Azeri^ Türkçesinde “Se´yid Ezim”), XIX. yüzyılın en büyük şairidir. Lirik şiirleri, etkili satirik manzumeleriyle şöhret kazanmıştır. S¸iirlerinde “Se´yyid/Se´yid” mahlasını kullandı. 1856’da tahsilini tamamlamak maksadıyla Irak’a gitti, Necef, Bağdad ve S¸am’da medreselerde tahsilini tamamladıktan sonra memleketine döndü. Bir din adamı olarak çalışmadı; mektep açıp öğretmenlik yapmaya başladı

Yanıt Açıklaması: 1879’da Tiflis’te Mehemmedağa Şahtahtlı, Rusça ve Azerbaycan Türkçesiyle “Tekmilleştirilmiş Müselman Elifbası” ve 1902’de de “Savtî Şark Elifbası” adlı kitaplarını bastırır. 1903’te yayımladığı Şark-i Rus gazetesinde de Arap alfabesi tasarısını halka tanıtmaya başlar.Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Mirze Şefi Vazeh. Cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Kazaklardan Ibıray Altinsarin 1879’da “Kirgizkaya Hrestomatiya” adlı okuma kitabını Kiril alfabesiyle yazıp bastırmıştır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: 1991’de Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra bağımsız Türk cumhuriyetlerinde Latin alfabesi yeniden gündeme geldi. Problemi görüşüp tartışmak için Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü’nün girişimiyle 18-20 Kasım 1991’te İstanbul’da “Miletler Arası Çağdaş Türk Alfabeleri Sempozyumu” düzenlendi. Bu sempozyuma katılan Türk dünyası temsilcileri, Türkiye’de kullanılan Latin alfabesini esas alarak 34 harfli bir Latin alfabesi tasarısını kabul edip bu tasarıyı Türk cumhuriyetleri yetkililerinin dikkatine sundu.

Yanıt Açıklaması: Gaspıralı, “Türklüğü” tek bir olusal kimlik olarak düşünüyor, Osmanlıları, Rusya, İran ve Çin’deki çeşitli Türk boylarını (Kazak, Kırgız, Özbek, Türkmen, Tatar, Uygur vs.) bu kimlik çatısı altında bir “millet” hâline getirmeye çalışıyordu. İdealindeki bu “Türklüğün” tek bir modern kültürü ve dolayısıyla da tek bir edebî dili ve yine tek bir “edebiyatı” olacaktı. Kendisi de Tercüman gazetesini bu tek dille; “sade İstanbul Türkçesi” ile çıkarmış, roman ve hikayelerini de bu dille yazarak örnek olmuştur. “Türklüğün” bir modern kültürde buluşmasını savunduğundan, B seçeneğindeki cümle Gaspıralı’nın görüşlerine uymamaktadır. Doğru yanıt B’dir.

Yanıt Açıklaması: Hazret-i Şehriyar, Yusif Vezir Çemenzeminli'nin yazdığı bir komedidir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Öğrenciliğinden itibaren tiyatroya ilgi duyan Celil Memmedguluzade Rus edebiyatını çok iyi biliyordu. Çay Destgâhı (alegorik dram, 1889), Kişmiş Oyunu (komedi, 1892), Ölüler (dram 1909), Anamın Kitabı (dram, 1919), Kâmança (dram, 1920), Danabaş Kendinin Mektebi (komedi, 1921), Lâl (senaryo, 1921), Deli Yığınçağı (komedi, 1926) gibi eserleri vardır. Bunlar içinde “Ölüler”, bir şaheser olarak kabul edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Anamın Kitabı romanını Neriman Nerimanov yazmamıştır. Bu kitabın yazarı Celil Memmedguluzade'dir. Doğru yanıt: C'dir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Günümüzde Gagavuzlar da Latin alfabesine geçmiştir. Tatar ve Başkurtlar arasında Latin harflerine geçiş Rusya Federasyonu tarafından engellenmiştir. Ukrayna’ya bağlı (günümüzde -2018'de- fiilen Rusya Federasyonu'nun işgalinde olan) Kırım Otonom Cumhuriyeti’nde yaşayan Kırım Tatarları arasında resmen alfabe değişikliği olmasa da Latin harfleriyle kitap ve süreli yayın da basılabilmektedir.