Cumhuriyet Dönemi Türk Şiiri

Yanıt Açıklaması: Nâz›m Hikmet portresi üç ayr› alg› çerçevesinde çizilmektedir. Birincisi sosyalist düflüncenin dünya çap›nda temsilini yapm›fl baflar›l› bir Türk flairi, ikincisi vatan›na ihanet etmifl bir komünist, üçüncüsü ise aflklar›, evlilikleri, memleket özlemi gibi motiflerle çizilen bir popüler kültür imgesidir.

Yanıt Açıklaması: Yukarıda geçen dizeler Yahya Kemal tarafından yazılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Oldukça genç bir yaşta (36) ölen Orhan Veli ve Oktay Rifat ile Melih Cevdet, Türk şiirinin akışını değiştirmişlerdir. Bunu öncelikle Ahmet Hâşim ve Hececi şiir olmak üzere kendilerinden önceki şiir anlayışını yıpratarak gerçekleştirmişlerdir. Özellikle Orhan Veli gerek Garip Önsözünde gerekse şiirlerinde, Hâşim şiirinin parodisini yaparak, Hececi şairlerin sözcük seçimi ve konuşma dilinden ayrı, kitabî söz dizimini eleştirerek Türk şiirinin önüne yeni bir yol açmış oldu.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Mehmed Emin’in “Cenge Giderken” şiirinde Türkçülük anlayışı hakimdir. Oysa ki, Süleyman Nesib’in “Altın Ordu”, Ömer Seyfeddin’in “Yeni Gün”, “Altın Destan”, Emin Bülend’in “Bir Destandan”, Orhan Seyfi’nin “Peri Kızı ile Çoban” başlıklı şiirleri Anadolu’nun masalsı bir mekân algısıyla işlenmesi eğilimin örneklerindendir.

Yanıt Açıklaması: Orhan Veli ve arkadaşlarının getirdikleri şiir anlayışının Türk edebiyatı içerisindeki asıl kalıcı etkisi İkinci Yeni şiir akımının ortaya çıkışına zemin hazırlamaları olmuştur. A, B, C ve D seçeneklerindeki ifadeler de Garip hareketi ile gerçekleşmiştir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Cumhuriyet dönemi Türk şiirinde metafizik/mistik özellikler taşıyan şairlerin Necip Fazıl Asaf Halet  ve Fazıl Hüsnü'den ibaret olduğu söylenemez. Mehmet Âkif, Yahya Kemal, Ahmet Hâşim, Ahmet Hamdi Tanpınar, Ahmet Muhip Dıranas, Behçet Necatigil, Sedat Umran, Hilmi Yavuz, Ali Günvar ve daha bir çok şairin kimi şiirlerinde bu kavramlar ile ilişkilendirilebilecek motifler, söyleyişler görülür. Öte yandan fizikötesi âlemi varlığın özü olarak kabul eden ve bu bakış açısını dünya görüşü olarak benimseyen Sezai Karakoç, Cahit Zarifoğlu, Ebubekir Eroğlu gibi şairler şiirlerinde eşya, tabiat, toplum algısını bütünüyle bu perspektife oturtmuş bulunmaktadırlar.

Yanıt Açıklaması: Bu dönemde toplumda bir siyasallaşma eğilimi, örgütlü bir topluma dönüşme girişimi dikkati çeker. 1909’da anayasada yapılan bir değişiklikle her türlü örgütlenme ve gösteri hakkı teminat altına alınmıştır. Böylece kısa sürede siyasal partilerden azınlık derneklerine, meslek örgütlerinden ticari cemiyetlere, fikir kulüplerinden kadın hakları derneklerine kadar çok çeşitli yüzlerce örgüt kurulmuştur.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Türk fliirinin önüne yeni bir yol açm›fl oldu. Hatta bir daha geri dönülemeyecek bir noktaya getirdi

Yanıt Açıklaması: Türkçülük akımının yetiştirdiği etkili pek çok isim bulunmasına karşın Ziya Gökalp, özellikle Türkleşmek, İslâmlaşmak, Muasırlaşmak (1918) ve Türkçülüğün Esasları (1923) adlı kitaplarıyla akımın düşünce sistemini temellendiren kişidir. Yaşadığı asrın uluslaşma dönemi olduğunun farkında olan Gökalp’in görüşleri aynı zamanda Cumhuriyet’in kurucu düşünceleri arasındadır. Türkçülüğün Esasları’nda sekiz başlık altında Türkçülüğün programını verir.

Yanıt Açıklaması: Yahya Kemal düşüncesinin anahtar kavramı olan “imtidat”, Bergson felsefesindeki dureé kavramına benzer; süreklilik, “değişerek devam etmek, devam ederken değişmek” anlamına gelir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Tanzimat’ın ikinci kuşak şairlerinden olan ve o dönemde yazdığı şiirlerle yenilikçi şiir çizgisine atılım yaptıran Abdülhak Hâmid, Servet-i Fünûn, Meşrutiyet ve Cumhuriyet dönemlerinde de yaşamış ve bütün bu süreçlerde yenilik yapma çabası içerisinde olmuştur. Bu dönemler içerisinde pek çok şairi etkilemiş ve yaşarken “şâir-i a’zam” ünvanıyla anılmış olan şair, şiirlerindeki metafizik duyarlılık bakımından başta Necip Fazıl olmak üzere Cumhuriyet şiirinin bu özelliği taşıyan şairleri üzerinde belirgin etkisi olsa da dilinin savrukluğu, disiplinsizlik gibi baştan beri şiirinde bulunan zaaflar, etkisinin oldukça sınırlı kalmasına yol açmıştır.

Yanıt Açıklaması: Şiirinin yapı özellikleri, içinde bulunduğu koşulların etkisine göre az çok değişkenlik gösterir. 1938’e kadarki şiirlerinde hitabet öğesi ağır basarken, hapiste bulunduğu 1950’ye kadarki yıllarda yazdığı şiirlerden bir kısmında öyküleme tekniğinin ( Memleketimden İnsan Manzaraları gibi örneklerde), kiminde ise lirizmin ağır bastığı (Saat 21-22 şiirleri) görülür.

Yanıt Açıklaması: Orhan Veli’nin Şubat 1945 yılında yayımladığı Vazgeçemediğim kitabı, içinde bulunan “İstanbul Türküsü” başlıklı şiir dolayısıyla Garip hareketinin dönüm noktası kabul edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Cumhuriyet döneminin öncesinde şiire başlayan şairleri; şiir zevki Tanzimat ve Edebiyat-ı Cedide topluluğu süreçlerinde edinenler, II. Meşrutiyet’ten sonra ve özellikle Millî edebiyat anlayışı doğrultusunda şiir yazanlar ile Mehmet Âkif, Yahya Kemal ve Ahmet Hâşim’den oluşan kurucu kişiliklerin oluşturduğu üç öbekte toplamak mümkündür.

Yanıt Açıklaması: fiimdi bu ilkeler çerçevesinde fliirini kuran flairlerin Cumhuriyet dönemi fliiri içerisindeki yerini belirlemeye çal›flal›m. Toplumcu gerçekçi anlay›fl›n ilk ve en önemli temsilcisi olan Nâz›m Hikmet’i yukar›da ayr›nt›l› olarak inceledik

Yanıt Açıklaması: Garip Önsözü olarak da bilinen poetik yazının içerdiği görüşleri şu maddeler halinde ele almak mümkündür: (…) Şiiri en saf, en basit halde bulmak için insan tahteşşuurunu karıştırma ameliyesi”nin Sembolistlerin kabul ettiği gibi içimizdeki bir takım gizli tellere dokunma ya da Valery’nin yaratıcı faaliyeti açıkladığı “gayri şuurda olma” görüşü ile karıştırılmaması gerekir. Bu konuda bizim arzumuza en çok yaklaşan sanat akımı Sürrealizm’dir. Otomatizm yöntemi sadece bir çıkış noktasıdır. Sanatçının ustalığı bilinçaltının doğallığını, saflığını kendi yetenek ve çabası ile taklit etmedeki başarısına bağlıdır.

Yanıt Açıklaması: Dergâh dergisinin ilk göze çarpan özelliği Yahya Kemal’in düşüncelerinin belirlediği çerçevede yayın politikası izlemiş olmasıdır. İstanbul’dan Anadolu’daki Millî mücadeleyi destekleyen dergi Batı’nın maddeciliğine, pozitivizme ve mekanizme karşı bir tavır sergiler. Dergiye göre Müslüman Türk halkı, Anadolu’da düşmana karşı yürüttüğü ölüm kalım savaşında maddi bakımdan kendisinde çok üstün olan bir düşmanla çarpışıyor. Böyle bir durumda, ancak birer araç olarak değer taşıyan sayı, ölçü, pozitif bilim ve teknolojiden söz edilemez. Başarı ancak yeni bir hayat hamlesinden doğabilir ve o da niceliğe karşı niteliğin, mekanizme karşı yaratıcı hamlenin zaferi demektir.