XIX. Yüzyıl Türk Edebiyatı

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Encümen-i Şuara, Padişah sarayında veya vilayetlerdeki şehzadelerin saraylarında, etraflarında birer muhit edinmiş devlet büyüklerinin konaklarında terkib edilen ve şairlerin de hazır bulunduğu içki ve şiir meclislerine" verilen isimdir. Ekabirin konak, köşk ve sahilhaneleri haricinde, şairlerin kendi evlerinde, müdavimi oldukları meyhanelerde ve dükkanlarda, mevsim müsaade ederse, bağ ve bahçelerde toplanıp encümen-i şuara kurdukları da olur.

Yanıt Açıklaması: La Pléiade (yedi yıldızdan oluşan Süreyyâ burcu), Fransızların en eski edebî toplaşmalarından biridir.

Yanıt Açıklaması: Encümenin asli rüknü, beyin takımı olan şairler modern ve değişime açık bir poetikayı savunan şairlerin yetişmesine hizmet edip onları desteklemiştir. Namık Kemal’in yetişmesinde Galip ve Ârif Hikmet’in payı gözardı edilmemelidir. Galip’inTuna Vilayeti’nde iken Ahmet Midhat’a gönüllü şiir öğretmenliği yaptığı da burada hatırlanmalı.Abdülhak Hamit, ilk eseri olan Macerayı Aşkı  yazarken "baba dostu Memduh Faik Bey”oyunun ilk perdesini okumuş; "tuttuğu yolda yürümesini öğütlemiş ve ilerde ünlü bir yazar olacağını da müjdelemiş”tir (Akıncı 1954:29). Hamit, bu cesaretle yazdığı  İçli Kız'ın (1291) müsveddelerini de Memduh Faik’e okutur.. Kısaca, Recaizade Ekrem’den Sami Paşazade Sezayi’ye kadar pekçok ismin yetişmesinde encümen şairlerinin doğrudan payı olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Abdurrahman Sami Paşa, Kahire kültürü ile yetişmiş Türklerden biridir. Daha bir çok Türk, Mısırlı hidiv paşanın sarayında yetişirken, içinde bulundukları kültür muhitinin bir benzerini İstanbul'da oluşturmaya çalışırlar.

Yanıt Açıklaması: Form değişimleri içerisinde yer alan ve üç mısralık bentlerden oluşan nazım şekline müselles adı verilir.

Yanıt Açıklaması: " Osmanlının klasik edebiyatı ağırlıklı olarak manzumdur " ve " Osmanlı şiirinin gelenekli poetikası Batı’nınkine benzemez " ifadeleri doğrudur. Ancak "Batılı nesrin klasik Türk edebiyatına girmesi ise şiirden çok daha zor değil, aksine çok daha kolay olmuştur. Buna göre doğru cevap D'dir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: 1862 yılının ortalarından itibaren peşi peşine gelmeye başlayan pek çok şahsi sebepten dolayı encümen müdavimleri yavaş yavaş kopup dağılırlar. Önce Manastırlı Nailî encümenden kovulur. Salih Nailî’nin Encümen-i Şuara’dan kovulmasını, 1861 Ağustosunda Galip’in Trablusgarb Eyaleti Gümrük Emaneti’ne tayini takip eder. 30 Ocak 1862’de Ziya Bey, Mabeyn Kitabeti’nden çıkarılarak geçici olarak Zabtiye Müsteşarlığı’na getirilir, on üç gün sonra Atina Sefiri, bu görevden istifası üzerine, Kıbrıs Mutasarrıfı yapılır. İbrahim Hakkı’nın 1854’ten beri ara ara nükseden sinir hastalığı, akıl hastalığına dönüşür. Encümenin dağılmasına sebep olan, hepsi de aynı yıla toplanmış kader oyunları, şairlerin tekrar, eskisi gibi hep bir arada bulunmalarına imkân tanımaz. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: İsmail Habip (Sevük)’in Türk Teceddüd Edebiyatı Tarihi (1925)’ne kadar “Tanzimat edebiyatı” adlandırmasına rastlanmaz. Ne sonradan “Tanzimat edebiyatçısı” saydıklarımız kendilerini böyle anar ne de Ebuzziya Tevfik’ten Abdülhalim Memduh’a, Şehabettin Süleyman’dan Köprülü’ye varana kadar edebiyat tarihine yaklaşan metinler oluşturmuş yazarlar “Tanzimat Edebiyatı” diye bir başlık tanırlar. Adlandırmanın mucidi ve takipçileri, altına önceki dönemlerde olmayan bir yenilik, bir form, bir tema koyamadıkları hâlde, neye dayanarak böyle bir başlık tespit ettiklerini açıklayamazlar.

Yanıt Açıklaması: "Gazellerin alfabetik sırasına “kafiyetü’l-pâ”, “kafiyetü’l-çim” gibi geleneksel olan bölümler ilave etmek" ifadesinde yanlış bir ifade vardır. “Kafiyetü’l-pâ”, “kafiyetü’l-çim” gelenekte olmayan bölümlerdir. Ancak E şıkkında verilen ifadede bu bölümler geleneksel olarak verilmiştir. Bu yanlış bir bilgidir. Diğer şıklarda verilen bilgiler ise gerçekleştirilen formal yeniliklerdendir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Başta Nedim olmak üzere XVIII. yüzyılda mahallîleşme akımına bağlı şairlerin etkisinde kalmıştır. Şarkıları ve gazelleriyle şöhret bulan Vasıf, daima bir yönüyle Nedim’e bağlıdır. Nefî’ye nazire olarak yazdığı kasidelerinde bile Nedim etkisi görülür. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kitap Tanzimat dönemi için şunları yazmaktadır: İlk “Tanzimat edibi” Şinasi ise, onun da ilk eserleri 1859 ve sonrasında ortaya çıkıyor. O hâlde 1839’dan sonraki yirmi yılda başka edip yetişip başka eser vermedi mi? Cevabın “hayır” olması maddeten de mümkün olamayacağına göre “Evet, başka edipler ve eserler var.” denecektir. Buna bağlı olarak bir başka soru kendiliğinden doğar: 1839-1859 arasında eser veren ve bir kısmı tezkirelerde, biyografi kitaplarında kolayca bulunabilecek yüzlerce isim nerededir? Niçin “Tanzimat edibi” sayılmaz; niçin görmezden gelinirler?Edebiyat, Tanzimat ilan olunduğu için yenileşmeye başlamaz; adına “Tanzimat Edebiyatı” dedikleri ve sonu belli ise de başını tayin etmenin bu kadar kolay olmaması gereken süreç, zannedilenden bir asır evvel başlar ve metamorfozunu ancak XIX. asrın son yarısında tamamlar. Bu düşünceye göre doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Leskofçalı Mustafa Galip Bey, Encümen-i Şuaraya devam eden isimlerden biridir. Diğer seçeneklerde belirtilen isimler, Kahire Kültürü ile yetişmiş Türklerdir.

Yanıt Açıklaması: Sükul Uraz . Cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Encümen-i Şuara müdavimlerinin birbirlerini tanımalarına sebep olan ilk vesile, hemen hemen hepsinin de soy, doğum yahut memuriyet gibi debeplerle Rumeliye olan bağlarıdır.

Yanıt Açıklaması: Mutavassıtîn: Edebiyatımızda batılılaşma gayretlerine paralel olarak doğan ve kimileri gelenekli kutupta toplanan kimileri de bir Doğu-Batı sentezinden yana olan edebiyatçılar.

Yanıt Açıklaması: 1862 yılının ortalarından itibaren peşi peşine gelmeye başlayan pekçok şahsi sebepten dolayı encümen müdavimleri yavaş yavaş kopup dağılırlar.

Yanıt Açıklaması: "Paris Sefaretnamesi" eserinin sahibi Yirmisekiz Mehmet Çelebi'dir.

Yanıt açıklaması yok