XVIII. Yüzyıl Türk Edebiyatı

Yanıt Açıklaması: Kadir kelimesi Arapça Kadr'dan, Sadır kelimesi Arapça Sadr'dan, Bezim kelimesi Arapça Bezm'den ve Rezim kelimesi Arapça Rezm'den gelmektedir. Ancak C şıkkındaki Kerim kelimesinin orijinali bu şekildedir. İkinci hecedeki i harfi Arapça kelimeleri Türkçeleştirme çabasından peyda olan bir harf değildir. Bu nedenle doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: A şıkkı hariç diğerleri usluplardan biridir.Şairler külfetli ve sanatkarane söyleyişe tepki olarak nesir uslubuna doğru açılan zarif ve külfetsiz bir uslubu tercih ederler. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Ali Canip ve İsmail Erünsal neşretmişlerdir.

Yanıt Açıklaması: Kapalı istiare

Yanıt Açıklaması: E şıkkı dışında kalan şıklardaki bilgiler başka dönemlere  ilişkindir. Bu devirde realist ve orijinal mesnevilerin sayısında artış yaşanmıştır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Şiirlerinde Ruhî-i Bağdadî ile Nevizade’den bahsetmesi ve Koca Ragıp Paşa’nın Münşeat’ından söz etmesi, onun bu şairleri de okuduğunu göstermektedir. Bütün bu isimler ve onların kişisel üsluplarındaki farklılıklar, Şeyh Galip’in üslup özellikleri hakkında da fikir vermektedir. Fuzulî’nin âşıkane, Bakî’nin rindane, Nabî’nin hikemî ve Nedim’in mahallî-folklorik söyleyişle öne çıktığı bilinen bir gerçektir. Bu gerçekten hareketle Galip’in bütün bu farklı üsluplardan beslenerek kendi kişisel üslubunu oluşturduğunu, dolayısıyla bu üsluplardan izler taşıdığını, Nefî’den başlayarak XVII ve XVIII. asır şairlerinin hemen hepsini farklı düzeylerde ve farklı yönleriyle etkileyen Sebk-i Hindî’yi ise onun en büyük temsilcilerinden biri sayılacak kadar çok yansıttığını rahatlıkla söyleyebiliriz. Divanında yer yer karşılaştığımız üslup bakımından farklılıklar gösteren şiirleri, ondaki bu üslup çeşitliliğini, daha doğrusu üslubundaki zenginliği ortaya koymaktadır.

Yanıt Açıklaması: Köşkün bahçesinde sürmeli gözlü, esmer yüzlü ceylanlar otlarmış

Yanıt Açıklaması: Sürurî’nin Neşatengiz adını verdiği divanı (Batur, 2010) dışında Hezliyat’ı (Ayan, 2002) ve çeşitli şairlerden derlediği tarih manzumelerini ihtiva eden bir Mecmua’sı vardır (BaturKarabuçak 2010). Divanına özel bir isim veren şair, Enderunlu Vasıf ve Keçecizade İzzet Molla gibi kendisinden sonraki bazı şairlere örnek olmuştur. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Mukaddime, naat, hikaye ve hatime tüm klasik mesnevilerde yer alan bölümlerdir. Şeyh Galip'in yazma sebebini açıkladığı kısım Sebebi Telif dir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Tarih düşürme sanatına düşkünlüğü, şiirin hüner tarafına ilgisi çağdaşları arasında bir konum edinmesine imkân sağlamıştır. Osmanlı tarih düşürme geleneğinin en ünlü ismi olan Sürurî, bu özelliğiyle hem asrında hem de sonraki yüzyıllarda bir hayli şöhret kazanmıştır. Kuburizade Hevayi’yi örnek alarak Hevayi mahlasıyla yazdığı hezelleri bayağı ve müstehcen söyleyişler taşısa da divanındaki manzumeleri ve tarihleri zekice nükteler üzerine kurulmuştur. Sürurî, bunlardaki ifade gücünü, halk dilinin sadeliğine ve akıcılığına borçludur. Yazdığı iki bin yüze yakın tarih manzumesi, Osmanlı toplumunun gerçekçi, muzip, kıvrak zekâlı ve hazır cevap bir şair tarafından çıkarılmış panoraması gibidir. Sürurî, hayatın en acı gerçekleriyle alaycı bakış açısını ustalıkla birleştirebilmiş nadir kalemlerdendir. Önemli, önemsiz, hatta şahit olduğu ya da olmadığı her türlü olayı tarihleştiren Sürürî, tüm sanat kudretini bu tarih manzumelerine vakfetmiştir. Bu bilgilerden de anlaşılacağı üzere doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Bercesteli Beyitler

Yanıt Açıklaması: Sürurî’nin Neşatengiz adını verdiği divanı (Batur, 2010) dışında Hezliyat’ı ve çeşitli şairlerden derlediği tarih manzumelerini ihtiva eden bir Mecmua’sı vardır. Divanına özel bir isim veren şair, Enderunlu Vasıf ve Keçecizade İzzet Molla gibi kendisinden sonraki bazı şairlere örnek olmuştur. Bu bilgi doğrultusunda bakıldığı zaman doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Tarih düşürme sanatına düşkünlüğü, şiirin hüner tarafına ilgisi çağdaşları arasında bir konum edinmesine imkân sağlamıştır. Osmanlı tarih düşürme geleneğinin en ünlü ismi olan Süruri, bu özelliğiyle hem asrında hem de sonraki yüzyıllarda bir hayli şöhret kazanmıştır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Mahallîleşmenin Nedimden’ sonra daha da yaygınlaştığı ve sıradanlaştığı bilinmektedir.

Yanıt Açıklaması: Sözü uzatmak için birtakım söz sanatlarına ağırlık verilmesi

Yanıt Açıklaması: Neşatengiz

Yanıt Açıklaması: Metin okunduğunda Batı tarzında yapılan yapının Sadabâd olduğu görülecektir.

Yanıt Açıklaması: parmak-şarap şişesi

Yanıt Açıklaması: Melamilik

Yanıt Açıklaması: Seçeneklerde adı geçen şairlerden Seyyit Vehbi dışında tamamı hece ölçüsüyle şiirler söylemiş şairlerdendir. Ancak D şıkkındaki İlhâmî mahlaslı şair Osmanlı sultanlarından III. Selim'dir ve kendisi bir sultan şairdir. Bu nedenle doğru seçenek D şıkkıdır.