Türk Halk Şiiri

Yanıt Açıklaması: Mani nazım türü hem Dini-Tasavvufi hem de Anonim Halk Şiiri'nde mevcut olan ortak bir yapıdır.

Yanıt Açıklaması: Dini-Tasavvufi Türk Edebiyatının Orta Asya'daki kurucusu Ahmed Yesevi, Anadolu'da ise Yunus Emre'dir.

Yanıt Açıklaması: Ezgi, Belli bir kurallara göre düzenlenmiş, kulağa hoş gelen ses dizisidir. Maninin bir ismi değildir.

Yanıt Açıklaması: Âşık şiirinin nazım türleri güzelleme, koçaklama, taşlama, semai ve varsağıdır. Koşma ise nazım şekilleri arasında yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: 1. Uzun Havalar: Usulsüz ezgiler olarak da bilinirler. Ezgi, ölçü ve ritim açısından serbesttir, ancak dizi ve dizi içindeki seyir bakımından bazı kalıplara bağlıdır. Bu türküleri söyleyenler, kendi zevk ve isteklerine göre ezgiyi uzatıp kısaltabilirler. “Bozlak”, “Dağbaşı”, “Divan”, “Garip”, “Hoyrat”, “Kalenderî”, “Kayabaşı”, “Kerem” vb. şeklinde adlandırılan şiirler bu usulle icra edilirler. 2. Kırık Havalar: Usullü, ölçü ve ritimleri belli ezgilerdir. Kırık havalar, bölgelere ve yörelere göre farklı şekillerde adlandırılırlar. Ege’de “zeybek”, Marmara, Trakya ve Ordu’da “karşılama”, Harput’ta “şıkıltım”, Isparta’da “datdiri”, Konya’da “oturak”, Trabzon, Rize ve Hopa’da “horon”, Urfa’da “kırık” şeklinde adlandırılan ezgiler, kırık havalara karşılık gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: Ninniyle ilgili ilk  bilgileri Divanü Lügati't-Türk de bulmaktayız

Yanıt Açıklaması: Risâletü’n-Nushiyye, H. 707/M. 1307-8 yılında, mesnevi tarzında yazılmış bir nasihatnamedir. Fatih nüshasında risâle, “Fâilâtün / Fâilâtün / Fâilün” vezniyle yazılmış on üç beyitlik bir manzumeyle başlar. Bu kısımdan sonra mensur bir bölüm vardır. Mensur mukaddimenin bittiği yerden itibaren esas konuya girilir. Eserin başlangıç manzumeleri müstesna edilirse geri kalan kısımları “Mefâilün / Mefâilün / Feilün” vezniyle yazılmıştır. Nüshalar arasında beyit farkları olmakla beraber, bu eser küçük bir mesnevidir. Fatih nüshasının tamamı 563 beyittir. Karaman nüshası 535 beyittir. Diğer nüshalarda beyitler bu iki sayı arasında değişir.

Yanıt Açıklaması: Âşık şiiri genelde saz eşliğinde icra edildiği için bu şiir türüne saz şiiri de denilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Şikayetname Fuzuli’nin, Garibname Aşık Paşa’nın, Divan-ı Hikmet Ahmet Yesevî’nin eserleridir. Gülistan Kaygusuz Abdal’ın manzum (şiir tarzında düzenlenmiş eser) bir eseri iken Vücud-name mensur (Cümle esasına göre yazılmış eser) bir eseridir.

Yanıt Açıklaması: Yukarıda verilen bilgilerden sadece a şıkkı doğrudur.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Dini Tasavvufi Türk Edebiyatının hedef kitlesi oldukça heterojen bir yapıya sahiptir. Bu sebeple diğer zümre edebiyatlarından farklı olarak, her sınıf ve sosyal statüden insana hitap etmektedir. Bu edebiyatın hedef kitlesi, halk-cumhur; yani bütün bir toplumdur. Her kesime hitap eder ve hiçbir suretle toplum içinde sınıf farkı yaratmaz.

Yanıt Açıklaması: Türkü ve mani gibi ilk yakıcısı belli olmayan halk şiiri ürünlerine anonim denir.

Yanıt Açıklaması: ürkmenlerin büyük şairi Mahtumkulu'nun da babası olan şiirlerinde Firdevsî, Hoca Ahmet Yesevî, Nizamî, Sâdî, Câmî, Nevaî gibi şairlerin etkisi görülen ve şiirlerini 'Vagz-ı Azad' adlı eserde toplayan şair Devlet Mehmet Azadi'dir.

Yanıt Açıklaması: Soruda verilen bilgiler güzellemeye aittir.

Yanıt Açıklaması: Eski Türk şiirinde şiir ve nazım şekli anlamında kullanılan terime koşuk denir.

Yanıt Açıklaması: Koşma nazım şekli ve özel ezgilerle söylenen varsağılar, adını Anadolu’nun güneyinde yaşayan Varsaklardan almıştır. Tarihte Çukurova ve Kahramanmaraş civarında yaşayan bu Türk boyuna has ezgili şiirlere “Varsaklara ait”, “Varsak tarzı” anlamlarına gelen “varsağı” adı verilmiştir. Varsağılarda yiğitçe ve sert bir eda vardır. Göçer halde yaşayan Varsakların yaşam tarzına da uygun bir şekilde bu türün ezgilerinde hamasi bir yapı ve dirençli bir söyleyiş tarzı hâkimdir. Bu bakımdan bir şiirin varsağı olup olmadığına ancak ezgisinden hareketle karar verilebilir.

Yanıt Açıklaması: Sa^likin her şeyi Allah’ın tecellisi olarak görmesi haline Vahdet-i Şuhu^d denir.

Yanıt Açıklaması: Türk edebiyatında Hz. Muhammed’i övmek için yazılan eserlere na’t adı verilir. Bunun yanı sıra diğer peygamberler, halifeler, veliler ve din büyükleri hakkında yazılan na’tlar da vardır. Hemen bütün nazım şekillerinde yazılabilen na’tlarda Hz. Muhammed’e duyulan sevgi ve saygı dile getirilir. Yunus Emre, Süleyman Çelebi, Aziz Mahmut Hüdâî gibi şairler na’t türünde güzel örnekler vermişlerdir. Hz. Muhammet’in Mekke’den Medine’ye göçünü anlatan şiirlere “hicret-nâme” adı verilmiştir. Bu şiirlerin büyük bir kısmı Hz. Muhammet’le ilgili olmakla birlikte bazıları başka şahısların göçünü anlatırlar. Dinî-Tasavvufî Halk şiirinde Hz. Muhammed’in doğumunu anlatan şiirlerdir. Erken dönemlerde Erzurumlu Kadı Darîr gibi şairlerin temsil ettiği mevlid türünün Türk edebiyatındaki en iyi temsilcisi 15. yüzyıl şairi Süleyman Çelebi’dir. Onun Vesiletü’n- Necât adlı eseri bu alanda meşhur olmuştur. Tevhid ve Elifname ise Allaha ile ilgili nazım şekilleridir.

Yanıt Açıklaması: Kaygusuz Abdal, Abdal Mûsâ, Said Emre XIV yüzyılda yaşamış dini tasavvufi Türk edebiyatı temsilcileri içinde yer alırlar. Ahmed Yesevî ise Orta Asya bölgesinde tasavvufi şiiri temsil eden asıl şahsiyettir. Yûnus’un doğum ve ölüm yerleri ile irşat faaliyetleri hakkındaki bilgiler de yetersizdir. Yûnus’un XIII. yüzyılın ikinci yarısı ile XIV. yüzyılın birinci yarısında yaşadığı ortaya çıkmaktadır. Doğru seçenek Yunus Emre yani D’dir.