Türk Halk Şiiri

Yanıt Açıklaması: Oğuzların 24 boyundan birisi olan Avşar boyuna mensuptur. Doğum tarihi kesin olarak bilinmemekle beraber, XVIII. yüzyılın son çeyreğidir. Aşığın asıl adı Veli’dir. Şiirlerinde işlenen konu büyük ölçüde Avşar aşiretinin hayatıdır. Burada belirtilen kişi Dadaloğlu olduğu için doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Yiğitlik edası taşıyan sözleri içeren koşmaya verilen isim koçaklama'dır.

Yanıt Açıklaması: XVI. yüzyılın ikinci yarısıyla XVII. yüzyılın başlarında yaşadığı tahmin edilen Kul Himmet, Alevî Bektaşî Edebiyatı’nın önemli şairlerinden birisidir. Türbesi; Tokat’ın Alamus ilçesine bağlı Varzıl/Görümlü Köyü’ndedir.  Daha yaşarken Alevî çevrelerinde büyük bir şöhrete sahip olan Nefesler, düvaz imamlar, destanlar, ağıtlar söyleyen Kul Himmet Pir Sultan’ın etkisinde kalan güçlü bir sanatçıdır.

Yanıt Açıklaması: Âşıkların hayatları hakkındaki bilgiler, cönklerde yer alan âşıklarla ilgili şiirlerden çıkarılmaktadır. Yetiştirdiği âşıklar açısından âdeta bir duraklama dönemi havasını vermektedir.  Bu yüzyılın âşıkları genellikle hece vezniyle şiirler yazmışlardır.

Yanıt Açıklaması: Selis: Âşıkların aruzun feilâtün (fâilâtün) feilâtün feilâtün feilün kalıbıyla yazdıkları şiire verilen ad. Yüzyılın âşıklarının önemli bir bölümü, hecenin yanında aruz vezniyle de şiirler yazmışlardır. İki vezne de hâkim olma koşma, destan, varsağı ve semailerin yanı sıra, gazel, kaside, terci-i bend, terkib-i bend, muhamemmes, müseddes, vezn-i aher, satranç, divan ve selis türlerinde de çok sayıda şiirin ortaya çıkmasını sağlamıştır.

Yanıt Açıklaması: İsmâil Safa, Kuddusî, Turabî, Mihrabî, Vasfı-i Melami, Ayni Baba, Dertli, Seyrâni, Keçecizade İzzet Molla, Şeyhü'l-İslam Arif Hikmet, Salih Baba, Adile Sultan, Bitlisli Müştak Baba. XIX. yüzyıl mutasavvuflarındandır.

Yanıt Açıklaması: Aşık Ahmed XVIII. yüzyılda yaşamıştır. Diğerleri ise  XVII. Yüzyılda yaşamış âşıklardır.

Yanıt Açıklaması: Zühd:Her türlü zevke karşı koyarak kendini ibadete verme. İslam’ın hükümleri doğrultusundaki inancını, fikrî düşünceyle birleştiren tasavvuf, sonra Türkler arasında da yayılmaya başlamıştır. Bu başlayış, Türkler arasında fikrî ve İslamiyet’in kabulünden sonra da zühdî açıdan önemli rol oynamıştır. Müslümanlığın Türkler arasında Orta Asya’da yayılması esnasında metot olarak şair tabiatlı Türklere şiirle hitap edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Mani aynı zamanda bir nazım türüdür. Maniler, belirli konularda ve ezgilerde söylenen şiirlerdir. Bu yönüyle mani, bir türde olması gereken temel özellikleri taşımaktadır. Bir nazım türü olarak maniler, hemen her konuda söylenebilen şiirlerdir. Aşk, sevgi, ayrılık, gurbet, askerlik gibi hayatın her safhasında karşımıza çıkan konular manilerde işlenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Âşık şiiri hece ölçüsüyle ve doğaçlama söylenmiştir. Âşık şiirinin konusu halkın hayatıdır ve hece ölçüsüyle söylenmiştir. Kökeni üçyüz yıllık bir geçmişe sahiptir. Saz eşliğinde söylenen şiir türü ile ilgili olarak sessizlik arandığı ile ilgili bilgi yanlıştır.

Yanıt Açıklaması: Doğum ve ölüm tarihi hakkında bilgimiz yoktur. Hem aruz hem de hece vezniyle şiirler yazmıştır. Şiirleri, divanının dışında cönklerde de yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Şiirleri bütünüyle halk şiiri tarzındadır. Şiirlerinin tamamını hece vezni ile söylemiştir. Din ve tasavvuf konularına değinmemiştir.

Yanıt Açıklaması: Saim Sakaoğlunun Divânı Lûgati't Türk'teki şiirleri şu şekilde tasnif edilmiştir.Ağıtlar, Destanlar, Kahramanlık Şiirleri, Eğlence ve av Şiirleri, Sevgi Şiirleri, Pastoral şiirler, Ahlaki Şiirler.

Yanıt Açıklaması: Dinî-tasavvufî Türk edebiyatının Orta Asya’da kurucusu Ahmed Yesevî olduğu gibi; Anadolu sahasında da kurucusu Yûnus Emre olmuştur. Ancak bu sahada eserler veren; Mevlâna Celaleddin Rumi, Hacı Bektaş Velî, Ahmed Fakih, Sultan Veled, ?eyyad Hamza, Âşıkpaşa, Kaygusuz Abdal, Said Emre, Gülşehrî, Hacı Bayram Velî, Akşemseddin, Süleyman Çelebi... v.b. gibi mutasavvıf-velî şairler, aynı zamanda bu ekolun temelini ve devamını da oluşturuyorlardı.

Yanıt Açıklaması: Nutuk, tarikata yeni girmiş müritlere, tarikatın adap ve erkânını anlatan şiirlere denir. Hikmet, Ahmet Yesevî’nin, İ‹slâmiyet’in esaslarını, şeriatın ahkâmını, ehl-i sünnet akidesini İslâmiyet’e yeni girmiş veya henüz girmemiş Türklere öğretmek, tarikatın inceliklerini ve tarikatın adap ve erkânını müritlere telkin edebilmek amacıyla yazdığı şiirlere denir. Devriye, Devriye, yaradılışın başlangıcı ve sonu, varlığın nereden gelip nereye gittiği ve bu ikisi arasındaki safhaların tasavvuf açısından izahıdır. Hilye, Hz. Muhammet’in fiziki özelliklerini tasvir eden şiirlerdir. Münacat ise, Allah’a yalvarıp yakarmak için yazılan manzum ve mensur eserlere verilen addır ve sorunun doğru cevabı B seçeneği olan Mücacat’tır

Yanıt Açıklaması: Hurufilik inancına bağlı bir Bektaşi babası olan Virânî, Alevî-Bektâşi geleneğinde Nesîmî, Hatayî, Fuzulî, Kul Himmet, Yeminî ve Banazlı Pir Sultan Abdal’la birlikte yedi ulu ozandan birisi olarak kabul edilir.

Yanıt Açıklaması: Erzurumlu Emrah’ın adına, Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı Millî Folklor Araştırma Dairesi Başkanlığı tarafından, 1986 yılında Niksar’da anıt mezarı yapılmıştır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Mürit: Bir tarikat şeyhine bağlanarak ondan tasavvufu öğrenen kimse.

Yanıt Açıklaması: Tekke şiirinde Allah'ın varlığı ve birliği üzerine yazılmış şiirlere Tevhit denir.