Final Sınavı - Türk Edebiyatının Mitolojik Kaynakları

Soru 1:

Kadınla, musiki ile, çeng ve diğer musiki aletleriyle ilişkisi olan efsanevi, mevhum bir kuş aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ninurta B) Simurg C) Temmuz D) Hüdhüd E) Güneş Kartal

Soru 2:

Aşağıdakilerden hangisi Keykavus’tan sonra İran tahtına geçen, Şehname’nin olağanüstü hükümdar-kahramanlarından biridir?

A) Hızır B) Dahhâk C) Keyhüsrev D) Hüsrev E) Nemrud

Soru 3:

Atatürk’ün yönlendirmesiyle İslamiyet öncesi Türk tarihinin mitoslarından yararlanılarak edebi metin olarak işlenmesi ve bunun Halkevlerinde sahnelenerek topluma aktarılmasını örnekleyen Münir Hayri Egeli’nin eseri seçeneklerden hangisidir?

A) İlkönder B) Ataönder C) Bayönder D) Türkönder E) Atabay

Soru 4:

Seçeneklerden hangisi divan şiirinde bir zulüm sembolüdür?

A) Nemrud B) Nuşirevan C) Neriman D) Bijen E) Dahhak

Soru 5:

Aşağıdakilerden hangisi Şirin’e olan aşkı yüzünden dillere destan olmuş efsanevi kahramandır?

A) Efrâsiyâb B) İskender C) Feridun D) Keyhüsrev E) Hüsrev

Soru 6:

Divan edebiyatında ukab ve nesr adlarıyla anılan, divan şiirinde en yaygın kullanım alanı ise divan şiirlerinde gözüken aşağıdakilerden hangisidir?

A) Güvercin B) Kaplan C) Kartal D) Yılan E) Anka

Soru 7:

İslam mitolojisine göre Hz. Süleyman’ın Belkıs’ı bulmasını sağlayan kuş aşağıdakilerden hangisidir?

A) Mengelus B) Hüdhüd C) Hüma D) Simurg E) Misk

Soru 8:

Bizde Ferhad ile şirin hikâyesi olarak bilinen hikâye İranlılarda ne olarak bilinir?

A) Hüsrev u şirin B) Leyla ile Mecnun C) Kerem ile Aslı D) Arzu ile Kamber E) Mem ile Zin

Soru 9:

Hümâ kuşunun Yakındoğu mitolojisindeki temsili ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Menşei Mezopotamya’daki daha eski devirlere uzanır B) Tanrının yeryüzündeki temsilcisi olan hükümdarın da sembolüdür C) Bitki ve bereketlilik tanrısıyla özdeşleşen güneş tanrısının yeryüzündeki temsilcisidir D) Asur’daki kabartmalarda savaş sırasında veya savaştan zaferle dönerken Asur kralının başı üzerinde görülür E) İranlılarda Hürmüz’ün sembolüne hiç benzememektedir.

Soru 10:

Cemşid’i öldürerek saltanat tahtına oturan efsanevî İran hükümdarı hangisidir?

A) Simurg B) Bijen C) Cemşid D) Efrasiyab E) Dahhak

Soru 11:

Cemşid’i öldürerek saltanat tahtına oturan efsanevî İran hükümdârı kimdir?

A) Bijen B) Cemşîd C) Dahhâk D) Dârâ E) Efrâsiyâb

Soru 12:

Aşağıdakilerden hangisi Türk mitolojisinde Saha Türklerine göre gökyüzünde çeşitli hastalıkları insanlara musallat eden kötü ruh ve musallat ettiği hastalıktır?

A) Dohsun Duyar-Delilik B) Hagdan Buuray Toyon-Ayak ve göz hastalıkları C) Çaaday Bolloh-Bel bükülmesi ve kamburluk D) Kere Ubahalaah Hatun-Deri hastalıkları E) İlbis Kuha-Baş, mide, karın ve eklem hastalıkları

Soru 13:

Aşağıdakilerden hangisi İran mitolojisinde en eski dönemlerden beri dört temel unsur olarak bilinen su, rüzgâr, toprak ve ateş grubundan biri olan ateşin kaynağı hakkında ortaya atılan efsane/mitoslardan değildir.

A) Ateş, bir kahraman tarafından yeryüzüne getirilmiştir. B) Ateşin kaynağı taşlardır. C) Ateşi insanlara veren tanrılardır. D) Ateşi insanlar tanrılardan çalmışlardır. E) Ateş; tanrı, tanrıça yahut da tanrının gücünün simgesidir.

Soru 14:

Necâtî Bey, Divan 194 eserinde hangi peygamberin hikayesinden esinlenmiştir?

A) Hz. Süleyman B) Hz. Davud C) Hz. Musa D) HZ. İsa E) Hz. Adem

Soru 15:

Menşei Mezopotamya’daki daha eski devrelere uzanmakla birlikte, bilhassa Asur devrinden beri fırtına ve gök gürültüsü, yağmur, aynı zamanda bitki ve bereketlilik tanrısıyla özdeşleşen güneş tanrısının, dolayısıyla tanrının yeryüzündeki temsilcisi olan hükümdarın da sembolü olan kuş aşağıdakilerden hangisidir?

A) Simurg B) Kartal C) Hüma D) Hüdhüd E) Anka

Soru 16:

Emevî hükümdarlarından Abdülmelik tarafından H. 70 (691)’de inşa edilen cami aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kubbetü’s-Sahra B) Mescidü’l-Aksa C) Tak-ı Kisri D) Yebruhussanem E) Zatü’l-İmad

Soru 17:

Klasik Türk edebiyatındaki mitolojik motiflerden biri olan Leyli için aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğru değildir?

A) Leylâ ile Mecnûn Mesnevisi’nin kadın kahramanıdır. B) Benî Âmir kabilesinden olup Kays (Mecnun)’ın akrabalarından biridir. C) Leylî; İştar, Astarte, Afrodit, Venüs, Beltis, Mylitta Atargatis (Yunanca: Derketo), Artemis gibi çeşitli adlarla anılan aşk ve savaş tanrıçasının yüzyılları aşarak klâsik Yakındoğu edebiyatına ulaşmış temsilcilerinden en önemlisidir. D) Kendi adıyla müsemma olmak üzere leyl “gece” kelimesinin bir türevidir. E) Divan edebiyatında sevgilinin saçıdır.

Soru 18:

Gayesi altın ve gümüş elde etmek olan ve bu iki madeni bulmak için aşağıdakilerden hangisi kullanılır?

A) İlm-i Sihir B) İlm-i Tılsım C) İlm-i Kimya D) İlm-i Fal E) İlm-i Tıb

Soru 19:

Meşhur Arap şairi ve reislerinden olan Hatem-i Tay, Divan şiirinde hangi özelliğiyle yer alır?

A) Cimrilik B) Ölümsüzlük C) Unutkanlık D) Cömertlik E) Ketumluk

Soru 20:

Divan şiiri ile ilgili olarak aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Divan şiirinin yapısını anlamak için onun tarih boyunca gelişen kültürlerden aldığı zenginlikleri bilmek gerekir. B) Divan şiirinin temelleri sadece İslam medeniyeti dairesi içinde gelişen kültüre dayanmaktadır. C) Divan şiirinin temelleri Yakındoğu İslami klasik edebiyatının şiir anlayışından etkilenmiştir. D) Divan edebiyatının temelleri Hristiyanlık öncesindeki Yakındoğu kültürüne uzanmaktadır. E) Aydınlar, yazarlar, şairler arasında genel geçer kabuller olarak varlıklarını sürdüren eski kültür öğelerinin en güzel örneklerine divan edebiyatında ortak kabuller odalar adlandırılabilecek gelenekli söylemlerde rastlanır.