Final Sınavı - Türk Edebiyatının Mitolojik Kaynakları

Soru 1:

Rivâyetlere göre âb-ı hayâtı içerek ölmezlik sırrına erişen, peygamber veya veli olduğu tartışmalı olan kutsal bir kişi. Araştırmacıların ortak fikrine göre, Batı’da ve Doğu’da ortaya çıkan İskenderlerle olan kıssaların, evrensel-mitolojik yanları bulunmaktadır. Yukarıda bahsi geçen mitolojik şahıs aşağıdakilerden hangisidir?

A) Efrâsiyâb B) Feridun C) Hüsrev D) Hızır E) Kahraman

Soru 2:

Osiris olarak da adlandırılan ölen ve dirilen bitki tanrısı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hatem-i Tay B) Âb-ı Hayat C) Temmuz D) Hüdhüd E) Hümâ

Soru 3:

İslam mitolojisine göre Hz. Süleyman’ın emrinde bulunan kuşlardan biridir. Ayrıca Hz. Süleyman bu kuş aracılığıyla Belkıs’ı bulmuş, Müslüman etmiş ve evlenmiştir. Bu kuş aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ninurta B) Simurg C) Temmuz D) Hüdhüd E) Güneş Kartal

Soru 4:

Divan edebiyatında ukab ve nesr adlarıyla anılan, divan şiirinde en yaygın kullanım alanı ise divan şiirlerinde gözüken aşağıdakilerden hangisidir?

A) Güvercin B) Kaplan C) Kartal D) Yılan E) Anka

Soru 5:

I. Ululuk II. Azâmet ve şa’şaa III. Acizlik Dârâ, Klâsik edebiyatımızda yukardakilerden hangisi veya hangileriyle ilişkilendirilmiştir.?

A) I B) I ve II C) I, II ve III D) II ve II E) III

Soru 6:

Aşağıdakilerden hangisi, Türk mitolojisinde en eski yaratılış mitidir?

A) Ağaçtan yaratılma B) Topraktan yaratılma C) Ateşten yaratılma D) Sudan yaratılma E) Kurttan yaratılma

Soru 7:

Eski kozmografyacıların görüşlerine göre muhit adı verilen denizin sardığı yeryüzü küresinde suların çekildiği kısımların sadece dörtte birinde hayat vardır. Bu kısmın adı nedir?

A) rub’-ı meskûn B) İlm-i nücûm C) İlm-i sihir D) İlm-i siyaset E) İlm-i ledün

Soru 8:

Şeytan hangi canlı aracılığıyla cennete girmeyi başarmıştır?

A) Ejderha B) Kuş C) Simurg D) Yılan E) At

Soru 9:

Yeryüzü küresinde suların çekildiği yerdeki hayat olan dörtte birlik kıma ne ad verilir?

A) İlm-i nucum B) İlm-i sihir C) Felek-i buruç D) Tır-i per-tabi E) Rub’-ı meskun

Soru 10:

Şehnâme’de maceraları anlatılan büyük kahramanlardan Giv’in oğlu, Rüstem’in torunu aşağıdakilerden hangisidir?

A) Cemşîd B) Bijen C) Dârâ D) Dahhâk E) Efrâsiyâb

Soru 11:

Divan edebiyatında yüz, parlaklığı bakımından aşağıdakilerden hangisi ile birlikte düşünülmektedir?

A) Günışığı B) Su C) Nergis D) Güneş E) Lale

Soru 12:

Leyl kelimesinin bir türevi olarak Leyli seçeneklerden hangisi ile ilişkilendirilebilir?

A) Fırtına B) Su C) Sabah Güneşi D) Gece E) Tavuskuşu

Soru 13:

I.Bu arayış içindeki yazarların yeteneksiz oluşudur II Yazılan eserlerin başarısızlığıdır III 1910’lu yılların başında ülkenin içinde bulunduğu durum IV Millî Edebiyat Hareketi’nin getirdiği ağır eleştiriler Nev Yunânîlik arayışının bir edebiyat hareketine dönüşemeden silinip gitmesinin nedeni, aşağıdakilerden hangisidir?

A) I B) I,II C) II, III D) II, III, IV E) III, IV

Soru 14:

İbrahim’i ateşe attırması, tanrıyı görmek amacıyla göklere çıkmak için bir kule yaptırması ve aciz, topal bir sivrisinek tarafından beyni kemirilerek öldürülmesi yönüyle meşhur olan İbrahim peygamber döneminin, tanrılık iddia eden Bâbil kral kimdir?

A) Nemrud B) Keyhüsrev C) Rüstem D) Nûflirevân E) Kahraman

Soru 15:

I. Gökyüzü II. Yeryüzü III. Yeraltı IV. Ateş küre V. Taş küre Yukarıdakilerden hangisi/hangileri Türk mitolojisi çerçevesinde şamanlığın kabul ettiği evrenin katmanlarındandır?

A) II ve III B) I, II ve III C) IV ve V D) I, II, IV ve V E) Hepsi

Soru 16:

Ana maygılın görevi nedir?

A) Ruhları göğe ulaştırmak B) Adakları ülgene iletmek C) Ülgenin yeryüzüne inmesini sağlamak D) Ulusu korumak E) Kurbanları almak

Soru 17:

Divan şiirinde Zühre ve Nâhid ismiyle yer alır, efsaneye göre İranlı, çok güzel ve şûh bir kadın imiş. Hârût ile Mârût adlı meleklerden hile yoluyla göğe yükselmenin yolunu bulmuş, gökyüzüne çıkmıştır. Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki paragrafta bahdesilen kişidir?

A) Leyli B) Afrodit C) Inanna D) Venüs E) Leyla

Soru 18:

Aşağıdaki tanımlamalardan hangisi yanlıştır?

A) Ahura Mazda’nın karşısında Ehrimen vardır. B) Her şeyi bilen ve her şeye gücü yeten Ahura Mazda’nın düşmanı ise, tümüyle kötü güçlerdir. C) Kutsal ölümsüzlerden her biri, Ahura Mazda’nın özelliklerinden birini simgeler, onun kutsal özelliklerden biriyle ilişkilendirilir. D) Eski iran inanışlarına göre; Ahura Mazda ezelden beri var olan aydınlık ile şimdiki aydınlık arasında bir araçtır. E) Anahita, Ahura Mazda’nın emriyle göklerden, bulutların üstünden yağmur, kar ve dolu gönderir.

Soru 19:

Yazıldığı devrin coğrafya ve kozmografya telakkisine göre hazırlanmış, ansiklopedik bilgiler ihtiva eden, İslâmî edebiyatların ortak eserlerinden birisi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Matıku’t-Tayr B) Kazvini C) Çengname D) Simurg E) Acayibü’l Mahlükat

Soru 20:

İslam mitolojisine göre Hz. Süleyman’ın Belkıs’ı bulmasını sağlayan kuş aşağıdakilerden hangisidir?

A) Mengelus B) Hüdhüd C) Hüma D) Simurg E) Misk