Final Sınavı - Türk Edebiyatının Mitolojik Kaynakları

Soru 1:

İştar Tanrısının bir röliyefde Anat olarak bir aslanın üstünde ayakta durmakta, bir elinde hayatın sembolü olan …., bir elinde de aşkın sembolü olan ….. tutmaktadır. İştar Tanrısının elinde tuttuğu hayatın ve aşkın sembolleri nelerdir?

A) Ateş ve Su B) Ekmek ve Gül C) Güneş ve Buğday D) Yılan ve Lotus Çiçeği E) Ay ve Lotus Çiçeği

Soru 2:

Ortak bir atadan geldiklerine inanan, kendi aralarında evlenmeyen birbirleriyle akraba birkaç büyük ailenin bir araya gelmesiyle oluşan toplumsal birliğe ne ad verilir?

A) Yüce B) Kutsal C) Klan D) Mandol E) Ritüel

Soru 3:

İran toplumunda kutsanan bir yaratık olan Simorğ’un yaşadığı yer aşağıdakilerden hangisidir?

A) Babil B) İranvic C) Zagros D) Kaf Dağı E) Elburz

Soru 4:

Zerdüşt dini bağlılarının kutsadıkları ateşi içerisinde koruyup sakladıkları yerlerin özel adı” olarak kullanılan terim aşağıdakilerden hangisidir?

A) Muğkede B) Elburz C) Ateşkede D) Piyâle-yi Cem E) Ehrimen

Soru 5:

I İslam Kaynaklı Anadolu Hümanizmi II Yunan Kaynaklı Hümanizm II Mavi Anadolu Hümanizmi Cumhuriyet Dönemi’nde Hümanizm merkezli tek bir söylem değil, birden fazla söylemden söz edilebilir. Bunlar aşağıdakilerden hangisidir?

A) I B) II C) I, II D) I, II, III E) II, III

Soru 6:

Aşağıdaki şahıslardan hangisi Divan şiirinde yaşlılığı temsil eder?

A) Sührâb B) Gîv C) Zâl D) Hızır E) Rüstem

Soru 7:

Efsaneye göre İran'lı çok güzel ve şûh bir kadın olan Venüs divan şiirinde aşağıda verilen adlardan hangisi ile geçmektedir?

A) Nâhid B) Leylî C) İştar D) Dîdar E) Afrodit

Soru 8:

Leyla ile Mecnun Mesnevi’sinin kadın kahramanı olan, Beni Amir kabilesinden olup Kays’ın (Mecnun) akrabalarından biri olan Leyla’nın isimlerinden biridir?

A) Kaplan. B) İnanna. C) Venüs. D) Leyli. E) Zülf.

Soru 9:

Aşağıda cam-ı cihan-nüma ile ilgili verilen bilgilerden hangisi doğru değildir?

A) Cemşid’e aittir. B) Şehnamede Keyhüsrev’in sahip olduğu yedi değişik madenden yapılmıştır. C) Sihirli bir kadehtir. D) İçine bakıldığında dünyada istenilen her yer görülebilir. E) Dara’nın sahip olduğu altı değişik madenden yapılmıştır.

Soru 10:

Seçeneklerden hangisi efsanevi kuş Simurg'un büyüttüğü kahramandır?

A) Zâl B) Feridun C) Hızır D) Bijen E) Efrasiyab

Soru 11:

Kültlerin temelinde yatan animizm düşüncesi nedir?

A) Tüm varlıkların tanrılaştırılması B) Canlı ve cansız her şeyin “canlı” bir ruhu ve buna bağlı bilimci olduğuna inanılması C) Doğaüstü güçlere saygı duyulması D) Dini eylem ve simgelerin tek güç olması E) Canlı varlıkların soyut düşünülmesi

Soru 12:

Simurg’un yuvası hangi dağdadır?

A) Tak-ı Kisri B) Elburz C) Deşt-i Arjanah D) Çeng E) Beyt-i Ma’mur

Soru 13:

Aşağıdaki beyitlerden hangisi eserlerinde sık sık saç, yılan ve ömür simgelerini kullanan Divan şairi Necati Bey’e ait değildir?

A) Her gün ol ruhsârı gül-zâr-ı cinânı gözleremHer gice ol zülfi ‘ömr-i câvidânı gözlerem B) Değme bir hayvâna cânâ leblerünle sünbülünÂb-ı Hayvân ile ‘ömr-i câvidân vermek neden C) Ko bizi ‘ömr-i dırâz ile yaş yarışdıralumKoşalum ol saçı Şebdîz’e eşk-i gülgûnı D) Düşme zülfinün uzun sevdâsınaHîç kimse ‘ömr ipin muhkem dimez E) İzârın âbı ne sudur ki hüsn mevcini ururLetâfetinden eder hattına sirâyet-i lutf

Soru 14:

Lohusa kadınları ve bebeklerini korumaya yönelik kırmızı kurdele bağlama, kırmızı şal ile örtme, kızılcık şerbeti içirme gibi gelenekler hangi varlığa karşı yapılmaktadır?

A) Karabasan B) Erlik C) Albastı D) Ülgen E) Gulyabani

Soru 15:

Yazıldığı devrin coğrafya ve kozmografya telakkisine göre hazırlanmış, ansiklopedik bilgiler ihtiva eden, İslâmî edebiyatların ortak eserlerinden birisi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Matıku’t-Tayr B) Kazvini C) Çengname D) Simurg E) Acayibü’l Mahlükat

Soru 16:

İrem bağı ne anlama gelmektedir?

A) Cennet B) Asma bahçeleri C) Güzel şehir D) Bakımlı bahçe E) Mezopotamya

Soru 17:

Aşağıdakilerden hangisi, Türk teogoni mitlerine göre yeryüzünde bulunan kötü ruhlardan biridir?

A) Ateş Ruhu B) Utkuuçı C) Taş Ruhu D) Ak Ene E) Al Karısı

Soru 18:

Teogoni mitolojisine ilişkin aşağıda verilen ifadelerden hangisi doğru değildir?

A) Teogoni tanrıların doğuşu ve oluşumunu anlatan mitlerdir. B) Türk mitolojisinde farklı zamanlarda ve farklı Türk boylarından derlenmiş birbirinin varyantı olan ve birbiriyle doğrudan bir ilişkisi saptanamamış pek çok teogoni mitleri vardır. C) Türk teogoni mitlerini ve onlara ait kültlerini şamanlığın evreni “Gökyüzü”, “Yeryüzü” ve “Yeraltı” olarak üç katmana ayırmasından hareketle bu üç yerde bulunuşlarına göre tasnif etmek mümkündür. D) Gökyüzünde Bulunan Tanrılar, Kutsal Ruhlar ve Kültleri: Gök Tanrı, Güneş, Ay ve Yıldız Kültleri, Ülgen, Yayık, Suyla, Utkuuçı, Ürün Aar Toyon’dur. E) Türk mitolojisinde teogoni mitleri yok denecek kadar azdır.

Soru 19:

Gayesi altın ve gümüş elde etmek olan ilim aşağıdakilerden hangisidir?

A) İlm-i sihir B) İlm-i kimya C) İlm-i tılsım D) İlm-i nucum E) İlm-i fal

Soru 20:

Avesta’da, Thraetaonas (Fırdusis), Thaetaone (Fretun) adlarıyla, “ele geçirmezi ele geçirmeye çalışan” üç başlı ejderhâ Dahhak’ı öldüren kahraman olarak anlatılan mitolojik kişi kimdir?

A) Nemrud B) Zal C) Kahraman D) Rüstem E) Feridun