II. Abdülhamit Dönemi Türk Edebiyatı

Yanıt Açıklaması: Halit Ziya’nın uzun hikayelerinin en önemli özelliği hepsinin acıklı bir atmosfere sahip olmasıdır. Bu açıdan Bir İzdivacın Tarih-i Muaşakası iyimser bir atmosfere sahip olması bakımından bir istisna teşkil eder. Hikaye esas olarak birbirini seven evli iki gencin evlenmeden önce birbirlerine yazdıkları mektupları yıllar sonra tekrar birbirlerine okumalarından oluşur.

Yanıt Açıklaması: Türk edebiyatında küçük hikâye, Samipaşazade Sezai’nin yazdığı hikâyelerle gerçek kimliğine kavuşmuştur. Samipaşazade Küçük Şeyler adlı kitabında bir araya getirdiği kısa hikâyelerle bu türün önünü açmış; tür, Edebiyat-ı Cedide topluluğuna mensup yazarlar tarafından daha da geliştirilmiştir. Edebiyat-ı Cedide sanatçılarının hikâye türünü bu derece geliştirmelerinin sebepleri arasında bu sanatçıların batılı eserleri orijinalinden okuyacak kadar yabancı dil bilmeleri ve Ara Nesil mensuplarınca yapılan bu türe ait tercümelerdir. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Balıkçılar, Tevfik Fikret'in bir şiiridir.

Yanıt Açıklaması: Edebiyatımızın yenileşmesindeki en etkili iki isim, Tanzimat’ın II. kuşağına mensup olan Recaizade Mahmut Ekrem ve Abdülhak Hâmit’tir.

Yanıt Açıklaması: Tanzimat sonrası Türk edebiyatı, kendi içinde iki döneme ayrılır. 1860-1876 arasındaki ilk döneme Tanzimat’ın I. kuşağına mensup Şinasi, Namık Kemal, Ziya Paşa ve Ahmet Midhat gibi şair ve yazarlar damgasını vurmuştur. Mehmet Kaplan bu döneme “Sosyal ve Politik Fikirler Devri” adını verir. Bu dönem, yaklaşık olarak II. Abdülhamit’in tahta çıktığı yıllara kadar sürer. Abdülhamit tahta geçtikten sonra edebiyatta yeni bir dönem açılır. Bu dönemde, Recaizade Mahmut Ekrem, Abdülhak Hâmit ve Samipaşazade Sezai gibi Tanzimat’ın II. kuşağına mensup şair ve yazarların ağırlığı hissedilir.

Yanıt Açıklaması: Tevfik Fikret, 1908’de İkinci Meşrutiyet’in ilânıyla umutlandı, Hüseyin Cahit ve Hüseyin Kâzım’la birlikte Tanin dergisini çıkarmaya başladı.

Yanıt Açıklaması: Faik Ali, 1908'de İkinci Meşrutiyet'in ilanından sonra, çoğu şair gibi, bireyci sanat anlayışından koparak eserlerinde istibdat, hürriyet, vatan sevgisi ve savaş gibi temaları işlemeye başlayıp bu yolda ilk olarak Midhat Paşa ve Elhan-ı Vatan adlı eserlerini kaleme almıştır. Bunların dışında Abdülhak Hamit için yazdığı Şair-i Azama Mektup adlı bir manzum eseri bulunmaktadır. Şair, bir ara Fecr-i Ati topluluğuna katılmış ve bu topluluğa bir süre başkanlık etmiştir. 1896'dan 1950'ye değin pek çok şiir yazmasına rağmen başta Abdülhak Ha^mit olmak üzere, dönemin ünlü şairleri Tevfik Fikret ve Cenap’ın gölgesinde kalmaktan kurtulamamıştır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Edebiyat-ı Cedide topluluğunda uzun hikâye yazan ilk ismin Halit Ziya olduğu görülür. Halit Ziya’nın uzun hikâye olarak adlandırabileceğimiz altı eseri vardır: Bir Muhtıranın Son Yaprakları, Bir İzdivacın Tarih-i Muaşakası, Deli, Bu muydu?, Heyhat, Bir Yazın Tarihi, Valide Mektupları. Bunlardan Deli, yarım kalmış bir hikâyedir. Halit Ziya bu eserlerinin bazıları için “küçük roman” tabirini kullanır. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Namık Kemal, Tanzimat Dönemi sanatçılarındandır.

Yanıt Açıklaması: Halit Ziya’nın romanlarında kullandığı realist tekniklerden biri, olayların gidişatını keserek geriye dönüş metodunu kullanmasıdır. Böylece olayların ve kişilerin geçmişini anlatarak yaşanan zamandaki olayların sebepleri ortaya konur ki, bu realizmin en önemli ilkelerinden biri olan determinizmin ifadesidir.

Yanıt Açıklaması: Recaizade Mahmut Ekrem, öğrencisi Tevfik Fikret’i yanına alarak, yine eski öğrencisi Ahmet İhsan’ın çıkardığı Servet-i Fünun’u yenilikçi gençlerin dergisi haline getirmiştir. Daha da önemlisi Ekrem, bununla da kalmamış yıllar önce kaleme aldığı ve çok ses getirecek romanı Araba Sevdası’nı burada tefrika ettirmiştir.

Yanıt Açıklaması: Nigah-ı Canan (Ali Ekrem), İstanbul'da Bir Ramazan (Cenap Şehabettin), Nisyan-ı Muğfel (Süleyman Nazif), Şermin (Tevfik Fikret). Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Bir Zambak’ın Hikâyesi, yayımlandığı dönemde pornografik olmakla suçlanmış, bu yüzden de yazarının hapiste yatmasına ve askerlikten atılmasına sebep olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Cenap Şehabettin’in Servet-i Fünun dergisinde yayımlanan ilk şiiri “İnkisâr-ı Bâziçe” başlığını taşır. Bu şiir, dergide 4 Nisan 1312/1896 tarihinde basılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Hüseyin Sîret’in ilk kitabı olan “Leyâl-i Girîzân” 1904 yılında Paris'te basılmıştır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Bahsedilen özellikler Faik Ali'ye aittir. Cevap A şıkkıdır

Yanıt Açıklaması: Cenap Şehabettin şiirin kelimelerle resim yapma sanatı olduğu düşüncesindedir ve bu doğrultuda şiirle tablo yapmayı hedeflemiştir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Tevfik Fikret’in Türk edebiyatında derin yankılar uyandıran bir başka şiiri “Tarih-i Kadîm”dir. Şair, bu manzumesinde “Sis”teki olumsuz bakışını sürdürür; Osmanlı tarihini ve İslâm dinini kıyasıya eleştirir.

Yanıt Açıklaması: Edebiyat-› Cedîde’nin en ünlü şairleri kuşkusuz ki, Tevfik Fikret ve Cenap Şehabettin’dir. Ali Ekrem, Hüseyin Sîret, Fâik Âli, Celâl Sahir, Süleyman Nazif, Süleyman Nesip ve Hüseyin Suat da Edebiyat-ı Cedîde topluluğunun diğer önemli şairlerindendir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Bu oluşumdan önceki dönem Tanzimat Dönemi Edebiyatı, sonrakilerse II. Meşrutiyet Dönemi Edebiyatı ve Cumhuriyet Dönemi Edebiyatı diye tanıtılırken sadece bu oluşumun hatta dönemin bir derginin adı ile anılması, eğitim öğretim açısından uygun görülmemektedir.