Açıklama:
Yanıt Açıklaması: Lamiî, Bursa Şehrengizi’ni 1522 yılında yazmıştır. Şehrengiz, bir münacâtla başlar. Şair, Allah’ı ululadıktan sonra Hz. Peygamber’i över. Bundan sonra şair, eseri niçin kaleme aldığını açıklar: Dünya padişahının Bursa’yı ziyaret edeceği haberleri duyulmuştur. Şair bu vesileyle padişahı uzun uzun övdükten sonra bize onu adıyla da açıklar. On beş beyitlik giriş bölümünü Uludağ’ın övgüsü izler. Burayı çeşitli tasvirlerle anlatan şair, daha sonra dağdaki ve eteklerindeki suyu güzel kaynaklarla vadileri ve mesire yerlerini teker teker ele alır. Bunlar; Kırkpınar, Monla Alanı, Sarı Alan, Ab-ı Hayat Pınarı, Sultan Yaylası, Tekür Alanı, Elma Çukuru, Kestane Çukuru, Doğlu Baba Yaylası ve diğer yaylalardır. Bu bölümü medrese ve tekkeler izlemektedir: Daha önce dağ eteklerinin Hristiyan keşişlerince işgal edilmiş olduğunu söyleyen şair, yörede bilim ve tasavvufla uğraşanlara uygun yerler hazırlandığını belirtir. Şeyh Tacettin Dergâhı bunlardan biridir. Dağ etekleri, Kaplıkaya Vadisi, Çamlıca Ayazma, Musa Baba Meydanı, Gökdere Vadisi, Abdal Murad Alanı ve Sarnıç Alanı daha sonraki bölümlerin başlıklarıdır. Kale ve Pınarbaşı’nın tasviri bunları takib eder. Kale tasviriyle bakışını dış çevreden şehre yönelten şair, Bursa’daki padişah sarayını ve şehrin kenar semtlerini anlatır. Emir Sultan Külliyesinin tanıtımıyla devam eder. Şeyh Abdullatif el-Kudsî ve diğer şeyhler zikredildikten sonra Bursa’yı rüya şehir kılan diğer camiler anılır. Bursa camileri söz konusu edilince akla ilk gelen Ulu Cami olacaktır. Lamiî burayı “Bursa’nın göbeği” olarak tanımlar. Caminin nakış ustası olan Nakkaş Musa ile içindeki havuz da bu övgüden paylarını alır. Camiin güzel sesli müezzinleri de ayrı bir bölüm halinde zikredilmişlerdir. Bundan sonraki bölüm, Bursa’da türbesi olan padişahlara ayrılmıştır. Sultan Osman, Orhan Gazi, Sultan Murat, Yıldırım Bayezit, Süleyman Şah, Musa Çelebi, Sultan Mehmet ve II. Murat burada yatan padişahlardır. Bilindiği gibi Osmanlı padişahlarının mezarları, sadece Bursa ve İstanbul’dadır. Bu bölümü izleyen “mevize” başlıklı kısımda ise şair, dünyanın geçiciliğinden söz ederek şu mesajı vermek ister: Evreni titreten bu güçlü isimlere kalmayan ve onlara bir yarar sağlamayan dünyaya bel bağlama, bu dünyanın sonu ölümdür. Şehrin imaretlerini de şehrengizine konu yapan şair, Bursa’nın pazar ve çarşıları ile bezzâzistanı, çevredeki bağ ve bahçeleri de ihmal etmez. Tarih boyunca Bursa denince akla hep kaplıcaları gelmiştir. “Hüdayî Hamamlar” başlığı altında bunları ele alıp değerlendiren şair, bu bölümü takiben şehri geometrik dilimlere bölen akarsuları anlatır. Sıra Bursa’nın mevsimlere göre aldığı görünümlere gelmiştir.
