Final Sınavı - XVI. Yüzyıl Türk Edebiyatı

Soru 1:

Lamii Çelebi kaç yılında doğmuştur?

A) 1370 B) 1437 C) 1472 D) 1534 E) 1588

Soru 2:

Aşağıdaki dizelerden hangisi Ruhî’ye aittir?

A) Biz mest-i mey-i meygede-i âlem-i cânuzSer-halka-i cem‘iyyet-i peymâne-keşânuz B) Hırkası erbâb-ı ışkun hil’at-i dîbâ yeterKûşe-i meyhâne dün gün cennetü’l-me’vâ yeter C) Zâhidâ yağma-yı akl u dîn ü îmân itmeğeTapduğun Tanrı hakiçün ol büt-i ra‘nâ yeter D) Firâkum iştiyâkum sanma kim ta‘bîre kâbildürSeni seyrümde seyrân itdügüm bezm-i visâlümdür E) Dem-â-dem yanduğum yakılduğum nâr-ı gamundandurBu nâlişler bu sûzişler sana hep arz-ı hâlümdür

Soru 3:

Mesnevi nazım şekliyle kaleme alınan türlerden biri de sakinamelerdir. Örnekleri XVI. yüzyıldan itibaren görülmeye başlayan sakinameler, eğlence meclisine ait terminoloji ile yazılırlar. Anadolu sahasında türün ilk örneği, aşağıda belirtilen şairlerden hangisi tarafından kaleme alınmıştır?

A) Hayretî B) Fuzulî C) Fevrî D) Revânî E) Yahya Bey

Soru 4:

Aşağıdakilerden hangisi XVI. yüzyıla kadar Azeri sahasındaki tasavvuf edebiyatının gelişiminde etkili olan şairlerden değildir?

A) Şebusterî B) Muhyittin Arabi C) Mevlana D) Feridüttin Attar E) Babür Şah

Soru 5:

"Kıldı mâh-ı rûze hurşîdimni gün günden za‘îf" Fuzuli'nin hangi dilden unsurlar içeren mısralarındandır?

A) Çağatay Türkçesi B) Anadolu Türkçesi C) Osmanlı Türkçesi D) Azeri Türkçesi E) Farsça

Soru 6:

"Yahya Bey, ..... mesnevilerinin genel çerçevesine uymakla birlikte eserine kendi edasını yansıtabilmiştir. Daha önce yazılmış olan ..... eserlerini okuyan şair, bu eserlerden çok etkilenir ve içinde olayın geçtiği mekânı görme arzusu uyanır. Bu sebeple Mısır’a gider. Orada gördüğü güzellikler karşısında büyülenir ve bu hayranlık duygusunun etkisiyle ..... adlı eserini yazar." Yukarıda anlatılan eser aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yusuf u Züleyha B) Leyla vü Mecnun C) Hüsrev ü Şirin D) Şem ü Pervane E) Gül ü Bülbül

Soru 7:

Aşağıdakilerden hangisi Gelibolulu Mustafa Âlî’nin tarih ve biyografi alanında vermiş olduğu eserlerden biridir?

A) Nusretname B) Münşeat C) Menşeü’l-İnşa D) Hüsn ü Dil E) Nasihatü’s-Selatin

Soru 8:

Aşağıdakilerden hangisi yerli ve realist mesneviler arasında yer almaz ?

A) Surname B) Şehrengiz C) İşretname D) Şecaatname E) Sergüzeşt

Soru 9:

XVI. yy. nesirlerinden biri olan Hace-i Cihan kimin eseridir?

A) Zatî B) Vahidî C) Birgivî Mehmed Efendi D) Gelibolulu Sürurî E) Âşık Çelebi

Soru 10:

16. yüzyıl Türk şiiri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) İran şairlerinin etkileri sürmekle birlikte artık Fuzulî, Hayalî Bey, Bakî gibi şiire yön veren şairler yetişmiştir. B) Şiir incelik ve derinlik kazanmıştır. C) Arapça ve Farsça kelime yerine Türkçe deyimler, kelimeler ve uzun tamlamalar kullanılmaya başlanmıştır. D) Divan şiiri giderek simgeci, kavramsal bir özellik kazanmıştır. E) Büyük şairlerin elinde hatasız ve ustaca kullanılan bir Türk aruzu yaratılmıştır.

Soru 11:

Aşağıdakilerdn hangisi Gelibolulu Ali'nin eserlerinden biri değildir ?

A) Nasihatü’s-Selatin B) Menakıb-ı Hünerveran C) Vamık u Azra D) Nusretname E) Künhü’l-Ahbar

Soru 12:

Nesrin açıklıktan yana oluşu, bilgi verme, tecrübe aktarma, yol gösterme, teklif etme, telkinde bulunma gibi özelliklerinde uzaklaşıp sanat gösterme aracına dönüşmesi hangi yüzyılda gerçekleşmiştir?

A) VIII B) X C) XII D) XIV E) XVI

Soru 13:

Türkçe bir genel tarih eseri olan Künhü’l-Ahbar’ın yazarı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Gelibolulu Mustafa Âlî B) Selanikî Mustafa Efendi C) Hoca Saadettin Efendi D) Kemal Paşazade E) Lütfi Paşa

Soru 14:

Varidatü’l-Enîka ve Layihatü’l-Hakîka adlı Divan'ların sahibi olan şair aşağıdakilerden hangisidir?

A) Lamii Çelebi B) Molla Camii C) Gelibolulu Mustafa Ali D) Ali şir Nevayi E) Bağdatlı Ruhi

Soru 15:

"Gencine-i Raz, Şah u Geda, Usulname yahut Kitab-ı Usül, Yusuf u Züleyha, Gülşen-i Envar" Yukarıdaki mesneviler hangi aşağıdakilerden hangi şaire aittir?

A) Ahmed-i Rıdva B) Taşlıcalı Yahya C) Lamiî D) Gelibolulu Âlî E) Şemsettin-i Sivasî

Soru 16:

İnsanın, aşk uğruna maddi varlığından vazgeçmesinin, tasavvuf şiirinde ise Tanrı’nın varlığında yokluğa erişmenin simgesi olan mum ile kelebek hikâyesi kitap düzeyinde ilk defa Fars şiirinde Ehli-i Şirazi tarafından işlenmiştir. Osmanlı şairlerinden Zatî, Lamiî Çelebi ve Muidî ...... yazmışlardır. Zatî’nin eseri diğerlerinden daha fazla ilgi görmüştür. Zatî’nin 3937 beyitli ..... mesnevisi, aynı adı taşıyan diğer mesnevilerden son derece farklıdır. Yukarıda bahsedilen eser aşağıdakilerden hangisidir?

A) Salaman u Absal B) Şah u Geda C) Varka ve Gülşah D) Şem ü Pervane E) Vamık u Azra

Soru 17:

Üç dilde yazdığı divanları, mesnevileri ve mensur eserleri ile Türkçe’nin sadece bu yüzyılda değil bütün dönemler içinde en büyük şairlerinden biridir. Yaşadığı coğrafya, Türk kültür ve sanatının Herat, Tebriz, İstanbul hattındaki gelişim çizgisinin ortasında yer aldığı için dili itibariyle her iki tarafa da anlaşılabilir gelen şair, büyük ustalığı yanında bu özelliği sayesinde de Türkçenin en çok okunan isimlerinden biri olmuştur. Yukarıda özellikleri verilen şair aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Fuzulî B) Hayalî C) Nesimî D) Habibî E) Hatayî

Soru 18:

Osmanlı nesirlerinde görülen "sehv" kelimesi hangi anlamı ifade etmektedir?

A) Taş B) Gizli C) Yanılma D) İşitme E) Sevk etmek

Soru 19:

Hangisi mensur türlerinden biyografinin bir özelliği değildir?

A) Kişilerin hayatındaki belli başlı hadiseler nakledilir. B) Bilim insanlarının biyografilerinde başlıca hocalarından bahsedilir. C) Biyografisi yazılan kişinin doğum tarihine genellikle dikkat edilir. D) Evliya biyografileri menkıbe, söylenti ve fantastik unsurlar örülüdür. E) Şairlerin biyografilerinde şiirlerinden örnekler verilir.

Soru 20:

Aşağıdakilerden hangisi XVI. yüzyıl tarih yazarları arasında yer almaktadır?

A) Yahşi Fakih B) Lütfi Paşa C) Naima D) Kâtip Çelebi E) Âşık Paşazade