Final Sınavı - XVI. Yüzyıl Türk Edebiyatı

Soru 1:

Aşağıdakilerden hangisi Şemsettin-iSivasî’nin mesnevilerinden biri değildir?

A) Gülşenabad B) Heşt-Behişt C) Mir’atü’l-Ahlâk D) Mirkatü’lEşvâk E) Ebkâr-ı Efkâr

Soru 2:

Aşağıdaki mesnevilerden hangisinde kahramanlar öldükleri hâlde Hz. Muhammed’in duasıyla tekrar hayat bulmuşlardır?

A) Yusuf u Züleyhâ B) Varka ve Gülşah C) Gül ü Bülbül D) Hüsrev ü Şirin E) Hiçbiri

Soru 3:

I. Sade nesir örneği olarak görülen eserlerin üslubudur. II. Türkçe sözlerin yoğun olduğu bir üsluptur. III. Cümleler kısadır. IV. Cümleyi oluşturan kelimeler büyük ölçüde isim ve fiillerdir. V. Benzetmeler, alıntılar, mecaz, istiare ve seci gibi sanatlar yer alır. Hangi şıkta Şifahi/Folklorik üslup özellikleri doğru olarak verilmiştir?

A) I ve V B) II ve V C) I,III ve V D) I,II,III ve IV E) II,III,IV ve V

Soru 4:

Şiirde biçimsel mükemmeliğin Bakî'den sonra en önemli temsilcisi kimdir ?

A) Zati B) Hayalî C) Nebi D) Nevî E) Emri

Soru 5:

Tefsir, hadis, fıkıh gibi İslami ilimler yanında felsefe, belagat ve edebiyatla da ilgilenen ve Ahlak-ı Nasırı adlı eseriyle tanınan bilgin kimdir?

A) Kınalızade Ali Efendi B) Ebusuud Efendi C) Piri Reis D) Seydi Ali Reis E) Abdullah Çelebi

Soru 6:

Aşağıdakilerden hangisi Gelibolulu Mustafa Ali'nin eseri değildir?

A) Künhü'l-Ahbar B) Zübdetü’t-Tevarîh C) Nüshatü’s-Selatîn D) Nusretname E) Şevahidü’n-Nübüvve

Soru 7:

"İlâhi, kabul senden, ret senden; şifa senden, de rt senden. İlâhi im an verdin, d aim eyle; ihs an verdin, k aim eyle." Yukarıdaki verilen cümlelerde görülen en belirgin söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tenasüp B) Cinas C) Tekrir D) Teşbih E) Seci

Soru 8:

"Azeri sahasında da bu konuyu Fuzulî ve Hakirî işlemiştir. Fakat Fuzulî, o kadar güzel işlemiştir ki ..... denildiğinde ilk akla gelen odur. Fuzulî, bu aşk hikâyesini tasavvufi bir niteliğe büründürmüştür. Fuzulî’nin “mef‘ulü mefa‘ilün fe‘ulün” kalıbıyla yazdığı bu eser, 3098 beyitlidir. Başında bir dibace (önsöz) bulunmaktadır." Sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?

A) Şem ü Pervane B) Leyla vü Mecnun C) Vamık ı Azra D) Salaman u Absal E) Gül ü Bülbül

Soru 9:

"Bir gün ki bahâr-ı âlem-efrûz Vermişdi cihâna feyz-i nevrûz Salmışdı nikâb çehreden gül Çekmişdi sürûd-ı nâle bülbül" Verilen dizeler aşağıdaki eserlerden hangisinden alınmıştır?

A) Leyla vü Mecnun B) Şah u Geda C) Hüsrev ü Şirin D) Şem ü Pervane E) Gül ü Bülbül

Soru 10:

I. Sade nesir II. Güzel nesir III. Orta nesir IV. Süslü nesir Fahir İz'in mensur metinlerini dil özellikleri bakımından sınıflandırma şekli hangi şıkta doğru verilmiştir?

A) I ve II B) I ve III C) I,II ve III D) I, III ve IV E) II,III ve IV

Soru 11:

Osmanlı nesrinde konuşma diline dayanan üslup düzeyine verilen üslup tarzı hangi isimle anılmaktadır?

A) Folklorik/Şifahi üslup B) İlmî üslup C) Bediî/Estetik üslup D) Resmî üslup E) Tezkire

Soru 12:

"Saray çevresinde saygın bir şair olarak ilgi gören şairimizin adı Mehmet, lakabı ise Bekâr Memi’dir. Selanik’in kuzeydoğusundaki Vardar Yenicesi’nde doğmuştur. Çocukluk ve gençlik yılları Yenice’de geçmiştir. Kalenderî şeyhi Baba Ali Mest-i Acemî’ye bağlanarak onunla birlikte birkaç defa İstanbul’a gelip gitmiştir. Bu gelişlerinin birinde İstanbul kadısı Sarıgürz Nurettin tarafından fark edilerek İstanbul’a yerleşmesi sağlanmıştır. Daha sonra Defterdar İskender Çelebi tarafından Sadrazam İbrahim Paşa’ya takdim edilmiş, çok geçmeden sarayda yer almıştır. Saray çevresinden gördüğü ilgi çağdaşları tarafından biraz kıskançlıkla karşılanmıştır. İstanbul’daki en büyük destekçisi İskender Çelebi (ö.1534) ile İbrahim Paşa (ö.1536)’nın ölümünden sonra onu çekemeyenlerin de çabasıyla saray çevresindeki konumunu kaybetmiş, 964/1556-57 yılında Edirne’de ölmüştür." Yukarıda anlatılan şair aşağıdakilerden hangisidir?

A) Zati B) Necati C) Nevi D) Hayali E) Emri

Soru 13:

Aşağıdakilerden hangisi Âşık Çelebi’nin eserlerinden biridir?

A) Bahrü’l-Maarif B) Hace-i Cihan C) Letayif D) Hadayıku’ş-Şakayık E) Meşairü’ş-Şuara

Soru 14:

Aşağıdakilerden hangisi gazavatname türünde yazılmış mesnevilerden biridir?

A) Fetihname-i Engerus B) Menakıb-ı İmam-ı Azam C) Heşt-Behişt D) Gülşenabad E) İbretnüma

Soru 15:

Eski Türk Edebiyatında Nesir adlı antolojisinde mensur metinleri dil özelliklerini dikkate alarak sade nesir, orta nesir ve süslü nesir diye üç düzeyde sınıflandıran yazar kimdir?

A) Recaizade Ekrem B) Tahir Olgun C) Fahir İz D) Sinan Paşa E) Birgili Mehmet Efendi

Soru 16:

"878/1472’de Bursa’da doğdu. Asıl adı Mahmut’tur. Varlıklı, eğitimli ve tanınmış bir ailenin çocuğudur. Babası II. Mehmet ve II. Bayezit dönemi defterdarlarından Osman Efendi, annesi Dilşad Hatun’dur. Dedesi ise Nakkaş Ali’dir." Yukarıda bahsi geçen Klasik Dönem divan şairi kimdir?

A) Lamiî Çelebi B) Molla Camî C) Gelibolulu Âlî D) Bağdatlı Ruhî E) Azmizade Haletî

Soru 17:

Aşağıdakilerden hangisi dinî-tasavvufî mesnevilerin özellikleri arasında yer almaz?

A) Mecaz ve sembol değeri kazanan dinî ve tasavvufî konular estetik bir çerçevede sunulur. B) Tasavvufun mahiyeti, kuralları, gündelik hayata yansımaları kıssalarla zenginleştirilerek mesnevi tarzında anlatılır. C) Şemsettin-i Sivasî, Azerî İbrahim Çelebi, Güvahî, gibi şairler bu alanda eser vermiş şairlerdendir. D) Hadis, mevlit, hilye, dinî ve ahlakî öğretiler gibi konular işlenir. E) Manzum anlatımın revaçta olduğu bir ortamda asıl amaç estetik duyguları tatmin etmektir.

Soru 18:

Lami Çelebinin devletten maaş almasına yol açacak kadar sevilen eseri aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hüsn-ü Dil B) Şerefü’l-İnsan C) Şevahidü’n-Nübüvve D) Lamiî Divanı E) Vîs ü Ramin

Soru 19:

Çin hükümdarı Fağfur’un oğlu ile Rum hükümdarı Kayser’in kızı arasında geçen aşk hikâyesi üzerine kurulmuş eser aşağıdakilerden hangisidir?

A) Vamık u Azra B) Salaman u Absal C) Şah u Geda D) Cemşid ü Hurşid E) Varka ve Gülşah

Soru 20:

Aşağıdakilerden hangisi XVI. yüzyıl tarih yazarlarından değildir ?

A) Yahşi Fakih B) Kemal Paşazade C) Hoca Sadettin D) Lütfi Paşa E) Gelibolulu Âlî