Final Sınavı - XVI. Yüzyıl Türk Edebiyatı

Soru 1:

Anadolu sahasında türün ilk örneği İşretnâmeyi kim yazmıştır?

A) Bursalı Celilî B) Zaifî C) Safî D) Şirvanlı Sevâdî E) Edirneli Revânî

Soru 2:

Kendinden sonraki benzer eserlere örnek olmuş ‘ İşretnâme’ nin yazarı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hayretî B) Fuzulî C) Fevrî D) Edirneli Revânî E) Bursalı Rahmî

Soru 3:

Aşağıdakilerden hangisi doğum, sünnet ve evlenme merasimlerini işleyen eserlere verilen genel bir addır?

A) Letâyifname B) Sur-name C) Selâmname D) Kıyafetname E) Vekâyiname

Soru 4:

Lamiî'nin Bursa Şehrengizi ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi doğru değildir?

A) Bursa Şehrengizi 1522'de yazılmıştır. B) Girişinde devrin padişahını över. C) Giriş bölümünü Uludağ’ın övgüsü izler. D) Medrese ve tekkelerden de bahsedilir. E) Kaplıcaları “Hüdayî Hamamlar adıyla anlatılır.

Soru 5:

Şem ü Pervane mesnevisi ilk kez kim tarafından Fars şiirinde kaleme alınmıştır?

A) Zatî B) Lamiî Çelebi C) Muidî D) Ehli-i Şirazi E) Ali Şir Nevayî

Soru 6:

Osmanlı tarih yazıcılığı ilk örneklerini hangi yüzyılda vermiştir?

A) XIII B) XIV C) XV D) XVI E) XVII

Soru 7:

Aruzun fe‘ilâtün, mefâ‘îlün, müstef‘ilüncüzlerinden her birinin istenildiği kadar tekrarıyla yazılan şiiri ne ad verilmektedir?

A) Bahr-ı tavîl B) Zübdetü’t-Tevarîh C) Camiu’l-Buhur D) Vîs ü Ramin E) Riyazü’s-Salikîn

Soru 8:

Aşağıdakilerden hangisi dinî-tasavvufî nitelikteki mesnevilerde olay örgüsünün çok az ve sınırlı olmasının sebepleri arasında yer almaz?

A) Bu tür mesnevilerde amaç eğlendirmek, şaşırtmak değildir. B) Okuyanlara dinî bilgiler, tasavvufî öğretiler kazandırmak ve ahlakî öğütler vermektir. C) Verilmek istenen mesajın doğrudan aktarılabilmesi için kurgusal unsurlar gibi gereksiz görülen hususlardan arındırılmış bir şekilde doğrudan öğüt verilir D) Verilmek istenen mesajın doğrudan aktarılabilmesi için kurgusal unsurlar gibi gereksiz görülen hususlardan arındırılmış bir şekilde doğrudan öğüt verilmez E) Hiçbiri

Soru 9:

Osmanlı sahasında Mahzenü’l-Esrar geleneğine bağlı mesnevilerde planların benzemesinin yanında işlenen hikâyelerde de ortaklıklar bulunur. Aşağıdakilerden hangisi bu ortaklıkların kaynaklarından biri değildir?

A) Kuran-ı Kerim B) Mevlana’nın Mesnevi’si C) Feridüttin Attar’ın Tezkiretü’l-Evliya’sı D) Sadi’nin Gülistan ve Bostan’ı E) Mevala'nın Mesnevisi

Soru 10:

Aşağıdakilerden hangisi Bakî'nin şiirlerinin çağdaşı olan Fuzulî’den farklarından biri değildir ?

A) Coşkun ilhamlar yoktur B) Şekil mükemmeliyetine önem verir C) Şiirini ince hayaller ve nüktelerle süsler D) Ustalıkla saklanmış olan ikinci manayı yakalamak kolay değildir E) Çoşkun ilhamlar çoktur

Soru 11:

Aşağıdaki eserlerden hangisi Gelibolulu Mustafa Âlî'nin hamsesi içinde sayılan mesnevilerden biri değildir?

A) Mihr ü Mâh B) Riyazü's-Salikîn C) Vîs ü Ramin D) Tuhfetü'l-Uşşâk E) Mihr ü Vefâ

Soru 12:

Aşağıdakilerden hangisi resmî üslubun nitelikleri arasında yer almaz?

A) İleri sürülen görüşler, alıntılarla vurgulanır. B) Dili sade, mantıklı ve inandırıcı niteliktedir. C) Arkaik ve mahalli sözlere, argoya yer verilmez. D) Gelenekselleşmiş bir formu (biçimi) vardır. E) Resmî yazılarda belli kavram ve kalıplaşmış cümleler kullanılır.

Soru 13:

Gelibolulu Mustafa Âlî ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır ?

A) Lala Mustafa Paşa’nın altı yıl divan kâtipliğini yapmıştır. B) Murat’a bazı kasideler veZübdetü’t-Tevarîh’i sunmuştur. C) Farklı Osmanlı şehirlerinde devlet hizmetinde bulunmuştur. D) Adı Mustafa, mahlası ilk zamanlarda Çeşmî, sonraları Âlî’dir. E) Emir Ahmed Buharî’ye bağlanarak tasavvuf terbiyesinden geçmiştir.

Soru 14:

Aşağıdakilerden hangisi tarihî ve destanî mesnevilerin Osmanlı toplumundaki işlevleri arasında yer almaz?

A) Tarihsel kişileri ve olayları konu edinen mesnevileri iki grupta ele almak mümkündür. Bunlardan birincisi Selimname ve Süleymanname isimleriyle padişahlar etrafında dönemin tarihini ortaya koyan eserlerdir. B) Toplumda gaza ruhunu canlı tutmaya yönelik bir amaca hizmet ederler. C) Yazıldıkları dönemin resmi tarih anlayışınıyansıtmazlar. D) Şairlerin kendi başından geçen olayları, zamandan ve talihten şikâyetlerini çoğunlukla başka bir kahraman üzerinden dile getirdikleri eserlerdir. E) Fetihname ve gazavatname başlıkları altında değerlendirilen bu mesnevilerde kahramanların hayatları mitolojik unsurlarla birlikte yeniden kurgulanarak menkıbe haline getirilir.

Soru 15:

konağında alim, bilgin ve sanatçıları himaye etmesiyle ve katibi mahlasıyla söylediği şiirleriyle tanınan XVI Yüzyıl Osmanlı Delet adamı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Seydi Ali Reis B) Rüstem Paşa C) İbrahim Paşa D) İskender Paşa E) Hiçbiri

Soru 16:

Gezmedük yer komayup maşrık u mağrib dimeyüp Gâh Rûm’a düşelüm gâh Acem geh Arab’a Yukarıda verilen dizeler hangi şaire aittir?

A) Molla Cami B) Gelibolulu Âlî C) Ali Şir Nevayî D) Bağdatlı Ruhî E) Azmizade Haletî

Soru 17:

Hangisi 16. yüzyıl tarih yazarıdır?

A) Âşık Paşazade B) Kâtip Çelebi C) Yahşi Fakih D) Lütfi Paşa E) Naima

Soru 18:

XVI. yüzyıl nesirlerinden "Bahrü’l-Maarif" adlı eserin sahibi kimdir?

A) Gelibolulu Mustafa Sürurî B) Âşık Çelebi C) Fuzulî D) Nişancı Celalzade E) Hoca Sadettin Efendi

Soru 19:

Osmanlı tarih yazıcılığı aşağıda adı geçenlerden hangisi tarafından başlamıştır?

A) Âşık Paşazade B) Yahşi Fakih C) Neşrî D) Oruç Bey E) Kemal Paşazade

Soru 20:

'Hamse tertip etmemekle birlikte yazdığı mesnevilerle hamse şairleri arasında sayılmaktadır. Manzum, nazımla nesir karışık ve mensur olmak üzere otuza yakın eserin sahibidir' Bahsedilen şair aşağıdakilerin hangisidir?

A) Ruhi B) Ali Şir Nevayi C) Lamii Çelebi D) Mustafa Ali E) Nakkaş Ali