Halk Hikayeleri

Yanıt Açıklaması: Köroğlu destanının halk arasından derlenmiş ilk Türkçe yayını Mir Babaoğlu Hasan Molla tarafından yapılmış, Hikâyat-ı Köroğlu Sultan ve Hikâyat-ı Gayvazhan adı ile Kazan’da yayımlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Hikâyenin Azerbaycan anlatmalarının geniş bir coğrafyaya yayıldığını görüyoruz. Gence’den başlayan yolculuk Gürcistan, Tiflis, Erzurum, Sultan Dağı, Balı Çay, Kars, Doğu Beyazıt, Altu (Oltu), Van, Erdehan (Ardahan), Nelrud (Nemrut), Alvız ve Erzurum Dağı’ndan sonra Kayseri’ye ulaşmaktadır. Kayseri’den tekrar doğuya doğru başlayan yolculuk Halep şehrinde Kerem’in yanmasıyla son bulmaktadır. Bu bilgiler doğrultusunda doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Dede Korkut hikâyelerinde Hanlar Hanı Bayındır Han en üst mevkidedir. Ondan sonra Salur Kazan gelir. Her beyin bir divanı bulunmaktadır. Beylerin çocuklarına av avlayıp, kuş kuşladıktan ve baş kestikten sonra beylik verilir. Yine av avlamayan, kuş kuşlamayan ve baş kesmeyen çocuğa ad verilmez. Hikâyelerde beylerin yanında 300, çocuklarının yanında ise 40 yiğit vardır. Hatunların yanında da 40 ince belli kız bulunmaktadır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Yaralı Mahmut’un eşinin adı Mehbub’tur. Gülşen Mahmut’u tedavi eden hekimin adıdır. Gülizar, Gülperi ve Arapüzengi ise Şah İsmail’in eşlerinin adlarıdır.

Yanıt Açıklaması: Sultan Murat, Köroğlu’na bir fermanlar bezirgânlardan “Kırkta bir bac” alma hakkı verir.

Yanıt Açıklaması: Tahir ile Zühre hikâyesi almancaya çevrilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Yemen Sultanı’nın kızının güzelliğini, pehlivanlığını ve gücünü işiten Kirmanşah, onunla güreş tutar ve onu yener. İkisi birlikte Tiflis’e gelirler. Rüyasında kendisine daha önce yardım eden piri gören Kirmanşah’a üç bade verilir. Bunlardan birincisi, Allah; ikincisi, üçler, yediler, kırklar; üçüncüsü, Herat hükümdarı Selim Şah’ın kızı Mahperi Han aşkınadır. Aynı derviş, o gece Kirmanşah’a verilen badeyi Mahperi’ye de verir. Bunun üzerine her iki kahraman da birbirinin aşkına yanıp tutuşmaktadırlar.

Yanıt Açıklaması: Macar Türkolog Ignác Kúnos’un derlemeleri arasında Köroğlu, Şah İsmail, Âşık Kerem, Âşık Garip gibi halk hikâyesi metinlerine yer verilmiştir. Elif ile Mahmut hikâyesi üzerine bir monografi ise Otto Spies’in talebesi olan Edith Fischdick 1958 yılında yayımlanmıştır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Köroğlu’nuun babası Ruşen Ali (Ürüşan Baba), Bolu Beyi’nin yanında at bakıcısıdır. Hikaye de Beyin kendisinden özel atlar istemesiyle başlar.

Yanıt Açıklaması: Arap Nedim, Ahmedî, Aşkî Efendi, Ayvazoğlu, Balaban Lâl, Borazan Tevfik, Camcı İsmail, Çok Yedi Reis, Derviş, Derviş Hasan Efendi, Derviş Kâmilî-i Mevlevî, Derviş Mehmet, Eğlence, Emin, Firuz, Hacı Kıssahan, Hacı Müezzin, Hacı Sadi, Hakkı ve Tahsin, Halil, Hamdi, Hamza-i Bâ-Safâ, Harman Danası, Hayalî, Hekim Ali, Kandilli-Oğlu, Kasap Kürt, Kız Ahmet, Kör Hafız, Kör Hasan, Küçük Ali Çelebi, Küpeli Çavuş, La’lin Kaba, Meddah Eğlence, Muhsin Bey, Mustafa Çelebi, Musahip Hatif Efendi, Nakkaş Hasan, Oruç (Batıl Oruç), Ömer, Pertevî, Ramazan, Saçaklı Zade, Sait ve Abdi Beyler, Sururi, Şair Hamdi, Şekerci Salih, Şerif Çelebi, Şirvanlı Nutki, Tesbihçi Oğlu Nuri, Tıf­lî Ahmet, Veysi Çelebi, Yağcı İzzet, Yusufî, Zülüf­lü İbrahim önemli meddahlardır.

Yanıt Açıklaması: Dede Korkut hikâyeleri IX ve XI. yüzyıllarda oluşmuştur.

Yanıt Açıklaması: Zengin bir padişahın çocuğu yoktur, bu sebepten üzüntüsü hiç bitmemektedir. Padişah, pek çok yöntemi denemesine rağmen çocuğu olmaz. Padişahın lalasının da derdi aynıdır. Bu ikili gamlarını, üzüntülerini dağıtmak düşüncesiyle sık sık şehir dışına yaptırdıkları bahçeye giderler ve orada üzüntülerini gidermeye çalışırlar, ancak bütün çabalar boşunadır. En son çare olarak yapacakları bir şey kalmıştır, o da kıyafet değiştirerek gezintiye çıkmaktır. Padişah ve lalası bir süre yolculuk yaptıktan sonra bir dervişle karışılaşırlar. Derviş, padişah ve lalasının sıkıntılarını bildiğinden onlara koynundan çıkardığı bir elmayı verir ve bunu eşleriyle birlikte yemelerini, zamanı gelince çocuklarının olacağını söyler ve gözden kaybolur. Gerçekten de dokuz ay sonra padişahın bir kızı ve lalanın da oğlu olur olur. Yani hikaye çocuksuzluk motifi üzerine kuruludur.Cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Âşık Sümmanî, Türk âşıklık geleneği ile birlikte halk hikâyeciliğinin de en önemli merkezlerinden birisi olan Erzurum'a aittir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Bilge Seyidoğlu, Köroğlu ile ilgilenmemiş bir derlemeci ve araştırmacıdır.

Yanıt Açıklaması: Köroğlu’nun ideolojisini vurgulamada halk hikâyesi anlatıcıları ve araştırmacıların şu noktalar üzerinde yoğunlaştığı görülmektedir: *Fakiri, fukarayı incitmeme. *Zenginden alıp fakirlere dağıtma. *Köroğlu arşını ile bezirgânların mallarını dağıtma. Çiftçilerin hamisi olma.” -”Gariplere yardım etme.”dir.

Yanıt Açıklaması: Bahsedilen kahraman,  sevdiği erkek olan Ercişli Emrah'a kavuşmak için bahaneler yaratan Selvi Han'dır. Cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Köroğlu kahramalık konulu hikayelerdendir.